L. F. Mahmudova RƏYÇİLƏR; I e. d., prof. D.Ə. Vəliyev dos. A. Y. Yəhyayeva Məmmədova Ş. S., Əmiraslanova N. T. Müasir iqtisadi nəzəriyyələr. Dərs

---

 
 
 
 
 
 

---

ELMİ REDAKTOR: 
dos. L. F. Mahmudova 
RƏYÇİLƏR; 
i.
 
e.d., prof. 
D.Ə.Vəliyev 
dos. A.Y.Yəhyayeva 
Məmmədova Ş.S., Əmiraslanova N.T. 
Müasir  iqtisadi  nəzəriyyələr.  Dərs  vəsaiti.  Sumqayıt: 
Sumqayıt Dövlət Universitetinin nəşriyyatı, 2016. -164 s. 
Dərs vəsaitində XX əsrin əvvəllərindən başlayaraq yaranan 
iqtisadi  baxışlar,  konsepsiyalar,  nəzəriyyələr,  xüsusilə,  ingilis 
iqtisadçısı  C.M.Keynsin  yeni  iqtisadi  təlimlər,  II  Dünya 
müharibəsi  ərəfəsində,  həmçinin  ondan  sonra  iqtisad  elmləri 
sahəsində  meydana  çıxmış  bir  sıra  nəzəriyyələrə,  o  cümlədən 
neoklassik  sintez,  iqtisadi  liberalizm,  neoliberalizm,  institusio- 
nalizm,  neokonservatizm  və  s.  təlimlərin  əsas  istiqamətləri  və 
xüsusiyyətləri öz əksini tapmışdır. 
Dərs  vəsaiti  tələbələr,  magistrant  və  doktorantlar, 
müəllimlər, mütəxəssislər, ümumiyyətlə iqtisadi təlimlər tarixi ilə 
maraqlananlar üçün faydalı ola bilər. 

---

Mündəricat 
Səh. 
Ün söz ..............................................................................  8 
I
 
FƏSİL. İnkişaf etmiş qərb ölkələrinin müasir iqtisadi 
nəzəriyyələrinin əsas istiqamətlərinin inkişafı və C.M.Keynsin 
iqtisadi konsepsiyaları .............................................................  9 
1.1.
 
İqtisadi təlimlər tarixi, onun qısa ümumi inkişaf 
mərhələləri və 
“Müasir iqtisadi təlimlər” fənninin 
vəzifəsi ....................................................................................  9 
1.2.
 
Müasir qərb iqtisadi nəzəriyyələrinin əsas istiqamətlərinin 
inkişafı və xüsusiyyətləri .......................................................  12 
1.3.
 
C.M.Keynsin iqtisadi təlimlərinin başlıca istiqamətlərinin 
ümumi aspektləri ...................................................................  15 
1.4.
 
C.M.Keynsin səmərəli tələb və istehlak konsepsiyası, 
makroiqtisadi tarazlığın sadə keynsçi modeli .................  
18 
1.5.
 
C.M.Keynsin investisiya, məşğulluq və işsizlik 
nəzəriyyəsi .............................................................................  20 
1.6.
 
Keyns nəzəriy}'əsində qiymət və inflyasiya problemləri 24 
1.7.
 
C.M.Keynsin iqtisadi proqramının xarakterik xüsusiyyətləri   
25 
II
 
FƏSIL
. İqtisadiyyatın dövlət tənzimlənməsinin 
neokeynsçi təlimləri ............................................................    28 
2.1
 
.Neokeynsçi təlimlərin yaranması və əsas istiqamətləri  28 
2.2.
 
ABŞ və Fransada neokeynsçilərin əsas xüsusiyyətləri 
və təlimləri .............................................................................  29 
2.3.
 
İqtisadi artımın Domar-Harrodmodeli .........................  32 
2.4.
 
E.Ilansenin neokeynsçi tsikl nəzəriyyəsi və neo 
keynsçi ideyaların müasir qiymətləndirilməsi istiqamətləri    34 
III
 
FƏSİL. Neoklassik sintez nəzəriyyəsi............................  37 
3-l.“Neoklassik sintez” nəzəriyyəsinin yaranması və əsasları 37 

---

3.2.
 
P.Samuelsonun “neoklassik sintez” təlimi və keynsçi 
-
 
monetarist baxışların sintezi ............................................   40 
3.3.
 
Hiks-Hansenin neoklassik sxemi ..................................  42 
3.4.
 
“Neoklassik sintez” konsepsiyasının yeni versiyaları 
-
 
istiqamətləri ......................................................................  43 
IV
 
FƏSİL. İqtisadi liberalizmin yaranması, iqtisadi 
artımın neoklassik baxışlan ....................................................  45 
4.1.
 
İqtisadi liberalizmin yaranması və onun əsas 
nümayəndələri ......................................................................    45 
4.2.
 
İqtisadi liberalizmin neoavstriya məktəbi və onun 
rolu .......................................................................................    46 
4.3.
 
İqtisadi artımın neoklassik nəzəriyyəsi, Solou, 
Kobb-Duqlas və Mid modelləri .............................................  50 
V
 
FƏSİL. Neoliberalizm təlimləri ......................................  56 
5.1
 
.Neoliberalizmin yaranması, mahiyyəti, metodoloji əsaslan 
və əsas xüsusiyyətləri .............................................................  56 
5.2.
 
L.Mizesin ilkin neoliberalizm ideyaları (Amerika 
neoliberlaizmi) .......................................................................  61 
5.3.
 
Alman neoliberalizmi.V.Oykenin “Təsərrüfatın 
tipləri” və “Sosial bazar təsərrüfatı” nəzəri}^ələri ............  
63 
5.4.
 
F.Hayekin iqtisadi neoliberalizm baxışlan. “Geniş 
qayda” nəzəriyyəsi. (Avstriya məktəbi) .................................  67 
5.5.
 
Fransada neoliberalizm ideyaları ..................................  70 
VI
 
FƏSİL. Müasir iqtisadi təlimlərdə institusional - 
sosioloji istiqamət ..................................................................  72 
6.1.Sosial institusionalizmin meydana gəlməsi və onun əsas 
xüsusiyyətləri .........................................................................  72 
6.2.
 
İnstitusionalizmin amerika məktəbi .........................  
75 
6.3.
 
İnstitusional baxışlarda qeyri-müvazinətli bazar problemi 
və dövlətin iqtisadi rolunun qiymətləndirilməsi. 78 
6.4.
 
İnstitusionalizmdə ictimai inkişaf nəzəriyyəsi ..............  81 
6.5.
 
İnstitusionalizmdə inhisarçı rəqabət nəzəri)^əsi ......  
82 
6.6.
 
İnstitusional-sosioloji baxışlarda C.Robinsonun və 
U.Rostounun yeri ...................................................................  84 

---