|
1. Rəsmi sənədləraz dili imtahan sualları (1)1.
Akademik kommunikasiyanın mahiyyəti və formaları
Akademik kommunikasiya akademik səviyyədə ünsiyyəti, müxtəlif elmi ixtira və kəşflərin
mübadiləsini, müəyyən elm sahəsinə aid biliklərin kütlələrə çatdırılmasını nəzərdə tutur. Akademik
kommunikasiya həm elmdə komunikasiyanı , həm də elmi kommunikasiyanı özündə birləşdirən
mürəkkəb informasiya mübadiləsi sistemidir. Daha dəqiq desək, akademik kommunikasiya həm elmi
kəşf və nəzəriyyələrin, bilik və təcrübələrin mübadiləsini, eyni zamanda əldə olunan bilik , təcrübələrin
ictimaiyyətlə paylaşmağı və ən mühümü isə bunların tədrisini özündə birləşdirir. Kommunikasiya
məqsədinə, şəraitinə və s. əlamətlərə görə bir sıra növləri (şifahi nitq, yazılı nitq, rəsmi nitq, səhnə
nitqi, danışıq nitqi, kütləvi nitq, ədəbi nitq, vasitəli nitq, vasitəsiz nitq, təşkil olunmuş və təşkil
olunmamış nitq və s.) mövcuddur
4. Dialoji nitq
Dialoji nitq müəyyən situasiyada iki və daha artıq şəxs arasında bir-birini izləyən, növbələşən canlı
ünsiyyətdir. Burada monoloji nitqdən fərqli olaraq söhbətə öncədən hazırlıq görülmür. Bu səbəbdən
dialoji nitqdə tərəflər daha fəal olurlar. Yarımçıq cümlələrdən daha çox işlədilir. Nitqin bu növündə
digər vasitələrdən də - jest, mimika, əl-qol hərəkəti və s. geniş istifadə olunur. Dialoji nitqdə intonasiya
mühüm rol oynayır.
Dialoji nitqin 5 forması var:
1. monoloji dialoq; 2. söhbət və danışıq dialoqu; 3. sual-cavab dialoqu; 4.müsahibə dialoqu;
5.müzakirə dialoqu.
Dialoq mikrodialoq və makrodialoq formasında olur. Mikrodialoq bir necə nəfərin qisa söhbətindən
ibarətdir. Makrodialoq bütövlükdə bədii əsərlərin quruluşunu əhatə edir.
2.
Monoloji nitq
Dialoji nitqlə müqayisədə monoloji nitq struktur baxımından sadədir.Monoloji nitqdə fikir bir nəfər
tərəfindən geniş və ya müxtəsər şəkildə, rabitəli bir tərzdə ifadə edilir. Monoloji nitqdə məqsəd nitqin
əsas kommunikativ növlərindən (təsvir, təsdiqləmə, fikir söyləmə, səciyyələndirmə) istifadə etməklə
hər hansı bir məzmunun başqasına çatdırılmasıdır. Yəni danışan deyəcəklərini əvvəlcədən düşünür,
ifadə edəcəyi fikrin həcmini, xarakterini müəyyənləşdirir.Bu, təşkil olunmuş, proqramlaşdırılmış
nitqdir. Monoloji nitqin formaları: təsviri, təbliği, inandırma, lirik, daxili, dialoji. Şifahi monoloji nitq
iki formada olur. Birincisi, təşkil olunmuş nitq, ikincisi isə spontan, yəni təşkil olunmamış nitq.
Dostları ilə paylaş: |
|
|