1-Mavzu: Ma’lumotlar bazasi xavfsizligini ta’minlash usullari vositalari va mexanizmlarining asosiy harakteristikalari

Korporativ MBBTlar
Korporativ MBBTlar taqsimlangan muhitda ishlashni, yuqori unumdorlikni, tizimni loyihalashdajamoa ishining madadini ta’minlaydi, rivojlangan ma’murlash vositasiga va yaxlitlikni madadlashning keng imkoniyatlariga ega. Ushbu tizimlar murakkab, qimmat, ko‘pgina hisoblash resurslarini talab etadi. Ikkala sinf tizimlari jadallik bilan rivojlanmoqda, uning ustiga rivojning ba’zi tendensiyalari ushbu sinflarning har biriga taalluqli. Birinchi navbatda, ilovalami ishlab chiqishda yuqori sathli vositalardan foydalanish unumdorliging va funksional imkoniyatlaming o‘sishi, lokal va global tarmoqlarda ishlashi. Keng tarqalgan korporativ MBBTlariga Oracle, DB2, Sybase, MS SQL Server, Progress va boshqalar taalluqli. Ishlab chiquvchilarga va oxirgi foydalanuvchilarga mo'ljallangan MBBTlar farqlanadi. Ishlab chiqaruvchilarga mo‘ljallangan MBBTlar samarali murakkab tizimlami qurishga imkon beruvchi sifatli kompilyatorlarga va sozlashning.rivojlangan vositalariga, loyihani hujjatlash vositalariga va boshqa imkoniyatlarga ega bo‘lishlari shart. Oxirgi foydalanuvchiga mo'ljallangan MBBTlarga qo‘yiladigan
talablar quyidagilar: interfeysning qulayligi, til vositalari sathining yuqoriligi, yo‘l-yo‘riqlaming intellektual modullarining maviudligi, bexosdan qilingan xatolardan himoyaning yuqoriligi.
MBBTlami avlodlar bo‘yicha ajratish
MBBTlami avlodlar bo‘yicha ajratish mavjud. Birinchi avlod MBBTlari (XX asming 60-70-yillari) ierarxik va tarmoqli modellarga asoslangan, ikkinchi avlod MBBTlariga relyatsion tizimlar taalluqli. Uchinchi avlod MBBTlari ma’lumotlaming murakkab strukturalarini va ma’lumotlar yaxlitligini ta’minlovchi rivojlangan vositalami madadlashi, ochiq tizimlarga qo‘yiladigan talablami
qondirishi lozim.