Himayə mərhələsi
Sənin alternativ himayə şəraitində həyatın
2.
Himayənin sənin üzərində qısa və ya
uzun müddət davam etməsindən asılı
olmayaraq, sənin özünü təhlükəsiz
hiss etməyin və hüquqlarına hörmət
edilməsi vacib məsələdir. Hazırkı
fəsil sənin himayə altında yaşadığın
müddət ərzində hüquqlarından bəhs
edir.
Himayədarların haqda sən
nəyi bilməlisən?
Sənin himayədarların – istər himayədar
valideynlər, SOS Uşaq Kəndinin
himayədarı, istərsə də xüsusi uşaq
müəssisəsinin himayədarı olsun –
sənin üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Sənin onlarla münasibətin sabit olmalı
və qarşılıqlı anlaşma və hörmətə
əsaslanmalıdır. Onlar sənə ayrıca
diqqət yetirməli və sənin imkanlarının
maksimal şəkildə açılmasına
kömək etməlidirlər. Himayədarlar
diqqətlə seçilməli və lazımi qayğı
göstərilməsinə hazırlıqlı olmalıdırlar.
Onlara yaxşı iş şəraiti yaradılmalı,
himayədar müəssisələri isə onların
öz tapşırıqlarını yerinə yetirmələrinə
köməklik göstərməlidirlər.
19
Kənd yerində
Kənd yerində
yaşamaq
yaşamaq
yaxşıdır.
yaxşıdır.
Bəs mən
Bəs mən
harada ibadət
harada ibadət
edəcəyəm?
edəcəyəm?
Hə, Cenifer, sənin üçün yaxşı xəbərlərim var. Biz sənin
Hə, Cenifer, sənin üçün yaxşı xəbərlərim var. Biz sənin
üçün kənd yerində himayədar ailə tapmışıq. Nə oldu?
üçün kənd yerində himayədar ailə tapmışıq. Nə oldu?
Niyə sevinmirsən?
Niyə sevinmirsən?
Bu əla oldu!
Bu əla oldu!
Bu mənim
Bu mənim
üçün çox
üçün çox
vacibdir. Ümid
vacibdir. Ümid
edirəm ki,
edirəm ki,
himayədar
himayədar
ailəm də
ailəm də
məni başa
məni başa
düşəcəkdir.
düşəcəkdir.
Narahat olma Cenifer. Bu ev
Narahat olma Cenifer. Bu ev
şəhərdən 15 dəqiqəlik məsafədə
şəhərdən 15 dəqiqəlik məsafədə
yerləşir. Sən ibadət etdiyin yerə
yerləşir. Sən ibadət etdiyin yerə
asanlıqla avtobusla gedə bilərsən.
asanlıqla avtobusla gedə bilərsən.
Onların xəbəri
Onların xəbəri
varmı ki, mən ət
varmı ki, mən ət
yemirəm. Mənim ət
yemirəm. Mənim ət
yeməməyim onlara
yeməməyim onlara
qəribə görünməzki?
qəribə görünməzki?
Onda gəl bunu birlikdə
Onda gəl bunu birlikdə
planlaşdıraq. Sən və mən yeni
planlaşdıraq. Sən və mən yeni
himayədar ailənə sənin ibadətin və
himayədar ailənə sənin ibadətin və
bunun sənin üçün nə demək olduğu
bunun sənin üçün nə demək olduğu
haqda məlumat verə bilərik.
haqda məlumat verə bilərik.
Yox qəribə gəlməz. Sənin
Yox qəribə gəlməz. Sənin
dindar olmağında da
dindar olmağında da
heç bir problem yoxdur.
heç bir problem yoxdur.
Gəl oturaq və sənin
Gəl oturaq və sənin
xoşladığın yeməklərin
xoşladığın yeməklərin
siyahısını tutaq ki, hər
siyahısını tutaq ki, hər
şey əvvəlcədən sənin
şey əvvəlcədən sənin
üçün hazır olsun.
üçün hazır olsun.
Mən elə
Mən elə
xoşbəxtəm
xoşbəxtəm
ki! Həqiqətən
ki! Həqiqətən
qorxurdum
qorxurdum
ki, mənim
ki, mənim
inanclarıma
inanclarıma
hörmətlə
hörmətlə
yanaşılmayacaq.
yanaşılmayacaq.
20
Sənin alternativ himayə yerin
necə olmalıdır?
Himayə altında yaşadığın zaman
sənin yaxşı yaşayış şəraitinə malik
olman lazımdır. Himayədarların sənin
rahatlığının, təhlükəsizliyinin, sağlam
həyat tərzinin, təhsil almanın
10
və
tədricən cəmiyyətə inteqrasiya
olunmağının qayğısına qalacaqlar.
Sənin, həmçinin yaxşı və keyfi yyətli
səhiyyə xidməti ilə təmin olunmaq və
müntəzəm şəkildə tibbi müayinədən
keçmək hüququn vardır. Əgər sənin
yaşayış şəraitin bu ehtiyaclara cavab
vermirsə, uşaqlarla iş üzrə sosial
xidmətlər həlli yolu tapmağa məsuliyyət
daşıyırlar.
Xüsusi ehtiyacı olan uşaqların
hüquqları hansılardır?
Əgər sənin fi ziki qüsurun olsa belə,
sən bütün digər uşaq və gənclərin
malik olduqları eyni yüksək keyfi yyətli
himayə hüququna maliksən
11
. Sağlam-
lığını qoruyub
saxlamaq üçün sənə
lazım olan müalicəni almalısan.
Himayədarın yaşadığın yerə daxil
olmanın təhlükəsizliyini təmin etmək
üçün bütün gərəkli tədbirləri görməlidir.
Himayədarlar sənin imkanlarına uyğun
olaraq inkişafına kömək etməli
10 24 maddə (BMT-nin UHK) sənin ən yaxşı səhiyyə xidmətinə,
təhlükəsiz içməli suya, təmiz və təhlükəsiz mühitə, eləcə də sənə
sağlam qalmaqda kömək edəcək məlumatlara olan hüququnu təsvir
edir. Bundan əlavə, konvensiyanın 27-ci maddəsi sənin sağlam
bədənə və əqlə malik olmağın üçün yemək, paltar və yaşamaq üçün
təhlükəsiz yer hüququna malik olduğundan bəhs edir.
11 23 maddədə (BMT-nin UHK) göstərilir ki, əgər sənin hər hansı
fi ziki qüsurun olarsa, tam və müstəqil həyat yaşamağın üçün sənin
xüsusi qayğı və yardım almaq hüququn vardır.
Bəs sən necə. Re-
Bəs sən necə. Re-
naldas, sənin üçün
naldas, sənin üçün
himayə yeri tapmaq
himayə yeri tapmaq
asan oldumu?
asan oldumu?
Piter sən lap
Piter sən lap
xəfi yyəsən,
xəfi yyəsən,
tapşırığı yerinə
tapşırığı yerinə
yetirməyə həmişə
yetirməyə həmişə
hazırsan.
hazırsan.
Sənin üçün çox
Sənin üçün çox
ağır olub.
ağır olub.
Xoşbəxtlikdən, 12 yaşım
Xoşbəxtlikdən, 12 yaşım
tamam olanda hər şey
tamam olanda hər şey
yaxşılığa doğru dəyişdi
yaxşılığa doğru dəyişdi
Nə baş verdi?
Nə baş verdi?
Yaşadığım ərazidəki məktəb təmir olundu və əlil
Yaşadığım ərazidəki məktəb təmir olundu və əlil
arabası ilə ora daxil olmaq mümkün oldu. Sizin
arabası ilə ora daxil olmaq mümkün oldu. Sizin
pandus və bu kimi şeylərdən xəbəriniz var…
pandus və bu kimi şeylərdən xəbəriniz var…
Düz tapdın. Bundan başqa məktəbdə fi ziki
Düz tapdın. Bundan başqa məktəbdə fi ziki
qüsurları olan uşaqların inteqrasiyası üzrə xüsusi
qüsurları olan uşaqların inteqrasiyası üzrə xüsusi
proqram həyata keçirilməyə başladı. Bununla
proqram həyata keçirilməyə başladı. Bununla
da mən idmanla, xüsusilə də yüngül atletika ilə
da mən idmanla, xüsusilə də yüngül atletika ilə
məşğul olmağa başladım.
məşğul olmağa başladım.
Sən yenidən köhnə
Sən yenidən köhnə
dostlarını tapdın.
dostlarını tapdın.
Himayədar ailəm çox yaxşıdır.
Himayədar ailəm çox yaxşıdır.
Lakin mənim məktəblə problemin yaranıb.
Lakin mənim məktəblə problemin yaranıb.
Əvvəlcə mən öz əlil arabamla şəhərdəki
Əvvəlcə mən öz əlil arabamla şəhərdəki
yeganə məktəbə getməli oldum. Məktəb
yeganə məktəbə getməli oldum. Məktəb
yaşadığım yerdən çox uzaqda yerləşirdi.
yaşadığım yerdən çox uzaqda yerləşirdi.
Özümü pis hiss edirdim, çünki hər gün uzun
Özümü pis hiss edirdim, çünki hər gün uzun
məsafə qət etməli olurdum və dostlarım
məsafə qət etməli olurdum və dostlarım
da çox deyildi.
da çox deyildi.
Sizin hamınızı
Sizin hamınızı
ötəcəyəm!
ötəcəyəm!
Sən kələkbazlıq
Sən kələkbazlıq
edirsən, bizi də
edirsən, bizi də
gözlə!
gözlə!