VeriLƏNLƏr bazalari ümumi məlumat

5.1. VBİS-in seçilməsi

Müəssisə rəhbərliyi, VB-nin administratoru və adi istifadəçi qarşısında VBİS-in seçilməsi problemi onun əldə edilməsi və ya yeni aparat-proqram platformasına keçid zamanı yaranır.

VBİS-in seçilmə prinsipləri.

Məntiqi baxımından VBİS-in seçilməsində əsas prinsip onun İS-ə və VB-yə qoyulan tələblərə cavab verməsidir. Bu məsələnin praktiki həlli o qədər də asan deyil. Əvvala, İS-ə və VB-yə qoyulan tələblər və onların əsasında VBİS-ə qoyulan tələblər çoxdur və onlar vaxt ötdükcə, sistemin istismarı və müşayət edilməsi ərzində dəyişilir. İkincisi, VBİS-in parametrlərinin sayı çox olduğundan, onların müqayisəsi çətinləşir. Bundan olavə, VBİS haqqında informasiya əksər hallarda reklam xarakteri daşıyır və düzgün nəticə çıxarmağa imkan vermir.

Qısaca olaraq VBİS-in xarakteristikalarının qiymətləndirilməsi texnologiyasına və onların qoyulan tələblərə uyğunluğunun təyin edilməsinə baxaq.

İstənilən proqram məhsulunu seçərkən diqqəti əsas parametrlərə cəlb etmək, digər parametrlərə görə isə «mümkün olanı əldə etmək», məsələn, nəzərdə tutulan əməliyyat sistemində işləməyin mümkünlüyü və ya ODBC interfeysinin nəzərə alınması və s. prinsipi ilə herəkət etmək lazımdır.

VBİS-in seçilməsi prosedurunu 3 mərhələyə bölmək əlverişlidir. Əvvəlcə keyfıyyət səviyyəsində təklif olunan proqram məhsullarının yararlı olub-olmamasını qiymətləndirməklə seçim relasiya sorğusu paralel yerinə yetirilmək üçün daha əlverişlidir: nisbətlər üzərində operatorlardan paralel verilənlər axınları təşkil etmək olar.

Verilənlərin emalının paralel yerinə yetirilməsinin əsas metodları konveyrlərləşdirilmə və emalın ayrılmasıdır. Konveyrləşdirmədə VB-nin verilənləri üzərində aparılan əməliyyatlar mərhələlərə ayrılır və ayrı-ayrı mərhələlər sistemin emaledici qovşaqları üzrə paylaşdırılr. Ayrılmış paralellikdə isə verilənlərin mənbələri və onların müstəqil emalı bir-birindən ayrılır.

Paralel relyasiya VBİS-də paralelliyin hər iki növündən istifadə edilir. Daha səmərəli isə ikinci metod sayılır.

Paralel verilənlər bazaları sistemlərinin reallaşdırılmasında həll olunmayan bir neçə problem var:

-qarışıq yükləmə zamanı yüksək vaxt xarakteristikalarının təmin edilməsi;

-paralel sorğuların optimallaşdırılması;

-verilənlər bazalarının fıziki layihələşdirilməsinin optimal metodlarının seçilməsi;

-on-line rejimində verilənlərin yenidən təşkili metodlarının və vasitəlrinin yaradılması;

-konveyrləşdirilmə alqoritmlərinin tədqiqi və s.

Paylanmış informasiya sistemlərinin təşkilində verilənlər bazalarının tamlığının təmin edilməsi üçün daha təkmilləşdirilmiş sxemlərdən istifadə edilir. Məsələn, tranzaksiyaların ikifazalı qeydiyyatı əvəzinə (bu halda sistemin bütün qovşaqlarında bütün VB-lərin başlanğıc və son vəziyyətləri qeyd olunur), verilənlərin asinxron nüsxələnməsi tətbiq edilir.