International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018
22
SİCİLL-İ AHVÂL DEFTERLERİNE GÖRE
II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİNDE SİNOPLU BÜROKRATLAR
Ahmet Zeki İZGÖER
*
Öz
Osmanlı döneminde, taşıdığı tarihî ve kültürel özelliklerinin yanı sıra idarî, siyasî ve ilmî saha-
larda da yetiştirdiği devlet adamları ve bürokratlarıyla ön plana çıkan Sinop, tarihte haklı bir şöh-
ret kazanmıştır. Bu devirde yetişen Sinoplu birçok devlet adamının önemli hizmetlerde bulunup
çok kıymetli eserler verdikleri bilinmektedir.Sinop tarihinin belli bir devrine ışık tutmak üzere
hazırlanan bu bildiri, 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk başlarında, yani Sultan II. Ab-
dülhamid'in padişahlığı (1877-1908) döneminde devlet hizmetinde görev alan sivil memurların
özgeçmişlerinden meydana gelmektedir. Bildirinin kaynağını İstanbul'da Başbakanlık Osmanlı
Arşivi'ndeki Sicill-i Ahval Defterleri koleksiyonu meydana getirmektedir. Bu koleksiyonda tespit
edilen 123 adet Sinoplu bürokratın yer aldığı bu bildiride, biyografileri verilen bürokratların doğ-
dukları tarihten aldıkları eğitime, devlet hizmetindeki görevlerinden bildikleri yabancı dillere, al-
dıkları maaş miktarlarından yazdıkları eserlere kadarki hayatları ana hatlarıyla ortaya konmakta-
dır. Özgeçmişler incelendiğinde Sinoplu devlet adamlarının iyi huylu, temiz karakterli ve çalışkan
insanlar oldukları, hiçbir kötü alışkanlıklara sahip bulunmadıkları, kendilerine verilen görevleri
yerinde ve zamanında yaptıkları anlaşılmaktadır. Devlet hizmetinde gösterdikleri yararlar ve gü-
zel hizmetleri sebebiyle çeşitli rütbe ve nişanlar aldıkları da bilinmektedir. Osmanlı’nın taşra bü-
rokratik teşkilâtını büyük ölçüde tanımamıza yardımcı olan Sicill-i Ahval defterlerinden tespit
edilerek hazırlanan bu bildiriyle "Sinop bürokrasi tarihi"nin belli bir dönemi belgeler ışığında
aydınlanmış olacaktır.
Anahtar Kelimeler: II. Abdülhamid, Sinoplu bürokratlar, Bürokrasi tarihi, Sicill-i ahval defter-
leri, Başbakanlık Osmanlı Arşivi.
*
Dr. Öğr. Üyesi, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, azeki.izgoer@sbu.edu.tr
Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018
23
Bureaucrats from Sinop during the Reign of Abdulhamid II
Abstract
Sinop, which is renowned in Ottoman period for statesmen and bureaucrats grown in political and
scientific realms besides its historical and cultural characteristics, has gained a justifiable fame in
history. It is a widely known fact that several statesmen from Sinop dealt out significant services
and have left great works in this period. This paper is prepared to illuminate a specific period of
the history of Sinop. It consists of curricula vitae of civil servants who serve in state affairs in the
years between 1877 and 1908 which is the reign of Sultan II. Abdulhamid. This period covers the
last quarter of XIX. century and the first years of XX. century. The resources of this paper consist
of Sicill-i Ahval Registers at Prime Ministry Ottoman Archive in Istanbul. This paper comprises
ninety one (123) bureaucrats from Sinop identified in this collection. It examines their biog-
raphies, their birth, their education, and their positions in state services; the amount of their wages
and their compiled works. When we examine the curricula vitae of statesmen from Sinop, It is
evident that they are hardworking, men of good manners and have good character; they don’t
have any bad habits; they do their duties on due course. Furthermore, due to their usefulness and
good services in state affairs, they are entitled to some stamps and ranks. This paper is prepared
according to Sicill-i Ahval registers which help us to recognize provincial bureaucratic organiza-
tion to a great extent. Thus, a specific period of the “Bureaucratic History of Sinop” will be clar-
ified by these historical documents.
Keywords: Abdulhamid II, Bureaucrats from Sinop, Bureaucratic history, Sicill-i ahval registers,
Prime Ministry Ottoman Archive.
International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018
24
OSMANLI DÖNEMİ SİNOP MEZAR TAŞLARI
Babür Mehmet AKARSU
*
Hüseyin Vehbi İMAMOĞLU
**
Öz
Mezar taşları, üzerlerinde bulunan kitabeler veya tarihler dolayısıyla tarihi birer vesika olarak
kabul edilmektedirler. Bu temel özelliklerinin yanında sanatsal değerleri de vardır. Mezarları inşa
eden ustaların icra usulleri, yazılan yazıların edebi açıdan değerlendirilmesi, tasarım şekilleri ve
tarihi verileriyle birlikte, ilgili oldukları dönemin incelenmesine katkıda bulunan mezar taşları,
pek çok araştırma alanının ortak konusu olmuştur. Tarihe ışık tutması bağlamında başka hiçbir
yerde olmayan bilgileri ihtiva etmeleriyle kaynaklık değeri taşımalarının dışında, coğrafi isimler,
meslek, sanat ve zanaatlar ile bunları icra eden âlim, şair ve kahramanlar noktasında da bilgi kay-
nağı konumundadırlar. Ülkemizde mezar taşları hakkında yapılan araştırmalar yeterli olmadığı
gibi, hala daha hiç incelenmeyen veya bilinmeyen sayısız mezar taşı bulunmaktadır. Oysa her bir
yörenin mezar taşı, kendi bölgesinin ve yapıldığı bölgenin geleneksel karakteristik özelliğini yan-
sıtmaktadır. Bu anlamda ele alınan Sinop İli merkezinde bulunan mezar taşları da Sinop tarihinin
aydınlatılması açısından oldukça önem taşımaktadır. Sinop ili merkezinde bulunan Osmanlı dö-
nemine ait mezar ve bunlara ait mezar taşlarının bir kısmı bilinmekle birlikte, pek çoğu hiçbir
araştırmaya konu edilmediği gibi, haklarında hiçbir bilgi de yoktur. Bu çalışmada Sinop İli mer-
kezinde bulunan mezar taşları, sanatsal ve kültürel özellikleriyle birlikte ele alınarak, civar yöre-
lerde bulunan mezar taşlarıyla karşılaştırılmıştır. Bilinen mezar taşlarının yanı sıra, ilk defa tespit
edilmiş ve arşivlenmiş olanların gün yüzüne çıkarılması nedeniyle orijinal veriler elde etme ola-
nağı sunan araştırma, Sinop tarihi için ilave ve yeni kaynak olması temel hedefini de taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Sinop, Mezar taşı, Osmanlı, Kitabe, Sanat.
*
Dr. Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, baburakarsu@sinop.edu.tr
**
Dr. Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, hvimamoglu@sinop.edu.tr
Dostları ilə paylaş: |