TranskriPSİyon

Rho faktorundan asılı olan: Rho zülalı, GC ilə zəngin saç ipi quruluşu əmələ gəlmədikdə sintezi dayandırır.
Transkripsiyanın dayandırılması

EKARİOTLARDA TRANSKRİPSİYA

• Eukariotlarda transkripsiya prokariotlardan bəzi xüsusiyyətləri ilə fərqlənir.
• Bununla belə, əsaslar hələ də eynidir.

EKARİOT HÜCƏRƏLƏRİNDƏ 3 NÖV NÜVƏ RNT POLİMERAZLARI VAR

• RNT polimeraza I (Pol I) yalnız bir növ RNT-nin (preribosomal RNT) sintezinə cavabdehdir. Bu RNT 18S, 5.8S və 28S rRNA-ların xəbərçisidir. Pol I promotorları bir növdən digərinə ardıcıllıqlarına görə fərqlənir.
• RNT polimeraz II (Pol II) əsas funksiyası mRNT və bəzi spesifik RNT-lərin sintezidir. Bu ferment minlərlə müxtəlif RNT bölgəsini tanıya bilir
• RNT polimeraza III (Pol III) tRNT, 5S rRNT və bəzi kiçik xüsusi RNT-ləri sintez edir. III Pol promouterləri yaxşı xarakterizə olunur.

EKARİOTLARDA TRANSKRIPSİYADA FƏRQLƏR!!!

• Eukariotlarda transkripsiya nüvədə, translyasiya isə bir-birindən tamamilə ayrılmış sitoplazmada baş verir.
• Transkripsiyanın başlanmasının tənzimlənməsi üçün xüsusi DNT ardıcıllıqlarının və zülal amillərinin qarşılıqlı təsiri daha mürəkkəbdir.
• Sintez edilmiş ilk RNT nüsxəsi yetkin eukaryotik mRNT-yə çevrilmək üçün bir sıra sintez mərhələlərindən keçir.

Eukariotlarda Transkripsiyanın başlanması və əlaqəli transkripsiya amilləri

Eukaryotlarda transkripsiya

• Tənzimləyici elementlər
• TATA qutusu (genlərimizin ~20%-də) və TATA- promotorlarda eyni funksiyaya malik digər qısa ardıcıllıqlar) RNT polimerazalarının DNT-yə bağlanması üçün transkripsiya faktorları adlanan bəzi zülalların iştirakını tələb edir.

• Sintez edilmiş ilk RNT nüsxəsi yetkin eukaryotik mRNT olmaq üçün bir sıra emal addımlarından keçir.
• Prokaryotik mRNA-lar mRNT modifikasiyasına məruz qalmadan tərcümədə istifadə olunur.
• Prokariotların nüvəsi olmadığı üçün mRNT transkripsiyanın tamamlanmasından əvvəl eyni vaxtda ribosomlara bağlanaraq translyasiyada iştirak edir.