Tikuv buyumlarini konstruksiyalash va texnologiyasi

Ishchi kuchining to'plam jadvali

Ishchirazryadi	Ihtisoslar va razryadlar bo'yicha ishchilar soni												Ishrazryadlariniyig`indisi	Tarifkoeffitsient	Tarifkoeffitsientyig`indisi.
	M		M/M		PR		D		K		JAMI
	son	%	son	%	son	%	son	%	son	%	son	%
R	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16
1														2,054	-
2									2,1	4,01	2,1	4,01	4,2	2,26	4,746
3	20,1	39,05	10,2	19,8							30,3	58,85	90,9	2,49	75,447
4	15,9	3081			3,2	6,21					19,1	31,08	76,4	2,73	52,143
5														2,98
6
J	36,0	69,92	10,2	19,8	3,2	6,21			2,1	4,01	51,5	100	171,15		132,336

15 -jadval


Asbob -uskunato’g`risidama'lumot

T/r R	Uskuna turi va rusumi	Uskunalar soni				Ish o'rinlarining nomi	Ish o'rinlarining soni
		asosiy	rezerv	zapas	jami
1	2	3	4	5	6	7	8

16 - jadval

Texnik- iqtisodiy ko'rsatkichlar

№	Ko'rsatkichlarning nomi	Shartli belgi	Formula	Ko'rsatkich
1	2	3	4	5
1	Ishlab chiqarish oqimini quvvati	M, dona.	NR/ T,b
2	Buyum sermehnatligi	Tb, s.	T,b=tb.o
3	Oqim maromi	, s.	R/Msm; Tb/N
4	Ishchilar soni	N, ishchi.	Tb/; S/f*n
5	Mehnat unumdorligi	MU, dona.	M/N
6	Mehanizatsiyalashtirish koeffisienti	Kmex	tmex/Tb
7	Moslik koeffisienti	Km	Tb/ Na
8	Buyum tikish qiymati	so`m	IrKIM*TK/M
9	O'rtacha tarif koeffisient	S t.k	TK/Nx
10	O'rtacha razryad	Sr	R/Nx
11	1 m^2 sex sathidan olinadigan mahsulot soni	M1m^2	M/S

Tushuntirish xatida bu bo'lim bo'yicha quyidagilar beriladi:

- ishchi kuchining to'plam jadvali (14- jadvalga qarang).
- asbob -uskunalar to'plam jadvali ( 15-jadvalga qarang);
- tehnik- iqtisodiy ko'rsatkichlar ( 16- jadval).
10.ISHLAB CHIQARISH OQIMIDA ISH O'RINLARINI
JOYLASHTIRISH VA SEX PLANINI TUZISH

Sex planini tuzish kurs loyihasining so'ngi bosqichi bo'lib, unda uchta asosiy masala yechilishi kerak:

1. Ishlab chiqarish oqimdagi tikilayotgan assortimentga nisbatan ish o'rinlarining qadami va turlarini tanlash:
2. Ishlab chiqarish oqimdagi ish o'rinlarini tehnologik sxema bo'yicha tashkiliy operatsiyalarga mos tartibda joylashtirish.
3. Ishlab chiqarish oqimlarni sex maydoni bo'yicha joylashtirish.

Universal va mahsus mashinalarga qo'lda bajariladigan va dazmollash

operatsiyalariga mo'ljallangan ish stollarning o'lchamlari shuningdek press va boshqa uskunalarning o'lchamlari ishlab chiqarish oqimida tikilayotgan assortimentga va kiyim detallarning katta - kichikligiga qarab «Ilova» bo'limidagi 3-jadval bo'yicha tanlab olinadi.
Ishchi ishlaydigan maydon kengligi har ikkala ishlab chiqarish oqimlari uchun quyidagicha tavsiya etiladi:
- tik turib bajariladigan dazmollash va qo'l ishi o'rinlarida -0,5;
- buyumni ish stoliga qo'yib, o'tirib bajaradigan operatsiyalarda - 0,55m;
- buyumni tizzaga olib, o'tirib bajaradigan operatsiyalarda - 0,75m;
Buyumni presslash ish joylarida issiqlikdan saqlash maqsadida to'siq ko'zda tutiladi.
Bunda:
- press bilan boshqa uskuna oralig`i ( ishchining ish joyi ko'zda tutilmagan bo'lsa) - K - 0,4-0,8m;
- presslar oralig`i ( ishchining ish joyi ko'zda tutilsa)- L- 0,6 m yoki L- 0,40,6 m ( ishchining ish joyi ko'zda tuilmagan bo'lsa);
- press bilan boshqa uskuna oralig`i ( ishchining joyi ko'zda tutilgan bo'lsa) - L-0,9 1,4 m;
- press bilan konveyer tasmasi oraliqi - K = 0,20,4m.
Ishlab chiqarish oqimida ish o'rinlarini joylashtirish ishlab chiqarish oqimdagi hamma ish o'rinlarini 10 foiz miqdorida rezerv ish o'rinlari bo'lishini ham nazarda tutiladi.
Rezerv ish o'rinlari ish hajmi nisbatan ko'proq uchastkalarda yoki murakkabroq operatsiyalar bajariladigan joylarda o'rnatiladi.
Ish hajmi nisbatan ko'proq uchastkalar moslik grafigi va murakkabroq operatsiyalar tartib grafiklar bo'yicha belgilanadi. Ishlab chiqarish oqim boshlanadigan joyda bichiqlarni ishlab chiqarish oqimga uzatish joyi mumkin qadar yaqin joylashtirilishi lozim. Tayyor buyum ishlab chiqarish oqimidan chiqadigan joy esa tayyorlash buyumni omborga topshiriladigan joyga mumkin qadar yaqin bo'lishi kerak.
Ishlab chiqarish oqimdagi ish o'rinlarining tehnologik sxema bo'yicha tashkiliy operatsiyalarga mos tartibda joylashtirishdan so'ng, ishlab chiqarish oqimini sex maydonida joylashtirishga kirishiladi.
Sexning kengligini 18 m olish tavsiya etiladi.
Ishlab chiqarish oqimlarini joylashtirishda sexning eni va uzunasi bo'ylab o'tish yo'llari quyidagicha (5-rasmga qarang)
- Yon tomon devorlaridan ishlab chiqarish oqim boshlanadigan va tamom bo'ladigan joygacha - 3,54.5 m;
- ishlab chiqarish oqimining yon tomonidan devorgacha- 1.11.2;
-ishlab chiqarish oqimlarining orasidagi yo'l (asosiy o'tish yo'li ) sexining uzunasi bo'ylab - 2.53.0 m ;
-ishlab chiqarish oqimlarining orasidagi yo'l (asosiy o'tish yo'lidan tashqari) sexning eni bo'ylab -1.52.5;
-ishlab chiqarish oqimidagi ish o'rinlari bilan tirgak ustunlar oraliqi - 0.20.4 m;
Bichiq va tayyor buyumni tashish uchun sex maydonida liftlar ko'zda tutiladi. Liftning o'lchami 1,5*1,5m, yoki 2,0*2,0 m ga teng.
Yuqoridagi talablarga rioya qilib, sexning kengligi belgilanadi va sexning uzunligi aniqlanadi. Ishlab chiqarish oqimiga buyumni tushirish va bitkazib chiqarish joyi borligiga qarab o'tish yo'llarini kengligi qabul qilinadi. O'tish joylarida ishlab chiqarish oqimga buyumni tushirish va bitkazib chiqarish o'rinlari bo'lganida o'tish joylari imkoni boricha kengroq qilib belgilanadi, bo'lmaganida esa torroq qilib belgilanadi.
Tushuntirish xatida bu bo'lim bo'yicha quydagilar beriladi:
- bajarilgan sex planiga qisqacha ta'rif;
- 1: 100 masshtabida vatman chizma qog`ozidan loyihalashgan sexning plani.
Sexning ihtisoslashtirilishiga qarab qo'shimcha tikib bitqazib chiqarish uchun tikuv buyum turlari tanlanadi va hisoblanadi. Natijalari 17- jadvalga tushiriladi.


5
-rasm. Sex plani
17- jadval
11.Loyihalashtirilgan sexda ishlab chiqariladigan mahsulotning hisobi

Tartib raqami	Tikuv buyum turlari	i/ch oqimning tartib raqami	i/ch oqimining shakl va turi	i/ch oqimidagi ishchilar soni	loyihadagi mehnat sarfi	Mahsulot ishlab chiqarish.
						smena	Bir kunda	Bir oyda	Bir yilda
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
1 2	Asosiy tikuv buyum turi Qo'shimcha tikuv buyum turi					Msm = Na ∙R/ Tk	M kun = Msm ∙ S	Moy = Mkun ∙ 25,4	My = Moy ∙12
	Jami sex bo'yicha					+	+	+	+