Tərtibçi:
Elçin Cəfərov
, versiya 15.04
İtaliya, 1947, İtaliya Konstitusiyası
Yaponiya, 1947, Yaponiya Konstitusiyası
ÇXR, 1949, Çin Xalq Respublikası Konstitusiyası
Almaniya, 1949,
Hindistan, 1950, Hindistan Konstitusiyası
Türkiyə, 1982
Rusiya, 1993, Rusiya Federasiyası Konstitusiyası
Azərbaycan, 1995, AR-ın Konstitusiyası
Ekvador, 2008
Boliviya, 2009
Konstitusiya
qanunları
hüquqi
Ali hüquqi qüvvəyə malikdir. Onların içərisində ilk növbədə əsas insan və vətəndaş hüquq və
azadlıqlarını təsbit edən, ictimai quruluşun əsaslarını, dövlətin formasını tənzimləyən, dövlət
orqanlarının təşkili və fəaliyyətinin prinsiplərini müəyyən edən konstitusiya adlananları qeyd etmək
lazımdır. Bəzən onu əsas qanun adlandırırlar. Konstitusiya qanunları Konstitusiyanın ayrılmaz
hissəsidir və Konstitusiyənın əsas mətninə zidd olmamalıdır.
Konstitusiya
prosesinin
subyektləri
hüquqi
AR-ın Konstitusiyasına dəyişikliklərin və əlavələrin edilməsini təklif etmək haqqına malik olan
şəxslər – MM deputatları və Prezident konstitusiya prosesinin subyektləri adlanır.
Konstitusiyaya
dəyişikliklər
hüquqi
AR-ın Konstutusiyasına dəyişikliklər yalnız MM və ya Prezidentin təklifi və Konstitusiya
Məhkəməsinin rəyi ilə referendum yolu ilə həyata keçirilir. Konstitusiyanın mətnində dəyişikliklər
yalnız referendumla qəbul edilə bilər.
Konstitusiyaya
əlavələr
hüquqi
AR-ın Konstitusiyasına əlavələr edilməsi Konstitusiyada yeni normaların müəyyən edilməsidir. Bu
xüsusiyyəti ilə o, Konstitusiyaya dəyişikliklər edilməsindən fərqlənir.
Konstitusiyaya əlavələr MM-də 95 səs çoxluğu ilə Konstitusiya qanunları şəklində qəbul edilir.
Konstitusiyaya əlavələr haqqında Konstitusiya qanunları MM-də 2 dəfə səsə qoyulur. 2-ci səsvermə
1-ci səsvermədən 6 ay sonra keçirilir.
Konstitusiyaya əlavələr haqqında Konstitusiya qanunları həm 1-ci, həm də 2-ci səsvermədən sonra
bu konstitusiyada qanunlar üçün nəzərdə tutulmuş qaydada (qanunlar qəbul edildiyi gündən 14 gün
müddətində, təcili elan edilibsə, 24 saat ərzində) Prezidentə imzalanmaq üçün təqdim edilir)
Prezidentə imzalanmaq üçün təqdim olunur.
Konstitusiyaya əlavələr haqqında Konstitusiya qanunları Prezident tərəfindən 2-ci səsvermədən
sonra imzalandıqda qüvvəyə minir.
Konstitusiyaya əlavələr edilməsini təklif etmək hüququ iki kateqoriya subyektə məxsusdur:
MM-in 63 deputatına və Prezidentə
Konsul
siyasi
Dövlətin vəzifəli şəxsi, başqa dövlətdə vətəndaşlarını
təmsil edir
Konvensiya
iqtisadi
(lat. conventio — müqavilə, saziş) Hər hansı bir məsələ barəsində dövlətlər arasında bağlanan
müqavilə, sazişdir. Beynəlxalq hüquqi sənəddir.
Bəyannamə və ya müraciətnamədən fərqli olaraq, konvensiya qanun statusuna malikdir və onu
imzalayan və ratifikasiya edən dövlətlər tərəfindən (müvafıq beynəlxalq strukturların üzvləri) icrası
məcburidir.
Sənayenin və iqtisadiyyatın digər sahələrinin hərbi istehsalından mülki istehsala və ya əksinə
keçirilməsi; Bir ölkənin valyutasının digər xarici valyuta ilə mübadiləsi, azad konversiya edilən
valyuta heç bir məhdudiyyət qoyulmadan beynəlxalq sazişlərdə istənilən digər valyuta ilə dəyişdirilə
bilər.
Korrespondensiya
hüquqi
Poçt rabitəsi vasitəsilə daxil olan və ya göndərilən iş, material, məktub, teleqram, bildiriş və s.
sənədlərdir.
Kosmopolitizm
siyasi
Bütün dünyanı
özünə vətən hesab edən, milli adət və mədəniyyətdən imtina edən təlim forması.
Kotirovka
sorğusu
iqtisadi
Krater
coğrafi
Vulkan boğazındakı çökəklik və ya meteor düşəndə yaranan iz.
Krik çaylar
coğrafi
Dövri
axara malik, az sulu, yayda quruyan çaylardır. Əsasən Avstraliyada geniş yayılıb.
Kulturologiya
tarixi
Ümumbəşəri və milli mədəni proseslərin obyektiv qanunauyğunluqlarını, insanların maddi və
mənəvi həyatının mühüm hadisələrini özündə ehtiva edən elm. Bu elm insanların maddi maraq və
tələbatlarının yaranıb formalaşdığı ilkin şərtləri və amilləri öyrənir, mədəni dəyərlərin artırılması və
gələcək nəsillərə ötürülməsini həyata keçirir. Kulturologiya – mədəniyyəti, sivilizasiyanı, onun
tarixini, insanla mədəniyyətin qarşılıqlı əlaqəsini və qarşılıqlı təsirini öyrənir, insanın həyatda öz
yerini tapmasında səmərəli rol oynayır. Kulturologiya bir tərəfdən mədəniyyəti, mədəniyyət tarixini,
insanla mədəniyyətin qarşılıqlı əlaqəsini, digər tərəfdən isə insanın ona təsirini və əks-təsirini
öyrənir.
Bir çox dünyəvi elmləri, o cümlədən, tarix, fəlsəfə, sosiologiya, etnoqrafiya, arxeologiya, etika,
estetika və s. özündə birləşdirən kulturologiya təbii ki, bu elmləri zaman-zaman öz süzgəcindən
keçirmiş, müxtəlif dövrlərdə onlardan lazımınca faydalanmışdır. Kulturologiya özündə çox mühüm
olan həyat layihələrini açıqlayan, eyni zamanda mədəni cəmiyyətin əsas komponentlərini özündə əks
etdirən və insanşünaslığa xidmət edən nəhəng bir elm sahəsidir.
Kurator
hüquqi
Müəyyən işin gedişinə nəzarət edən
Kvota
iqtisadi
Hər hansı bir iqtisadi birlik iştirakçısının məhsul istehsalında və satışında iştirak etmə həddi; İdxal