1.Rinolaliyanın etiologiyası və təsnifatı
Rinolaliya - nitq aparatının anatomik-fizioloji çatışmazldıqları ilə şərtlənən səs tələffüzünün və səs tembrinin pozulmasıdır. Bu qüsura çox zaman tıntınlıq da deyirlər. Rinolaliya zamanı artikulyasiya mexanizmi, avazlanma və səs yaratma burun və ağız-udlaq rezanatorlarının fəaliyyət pozulmaları nəticəsində normadan kənarlaşır. Damaq-udlaq yumulmasının pozulmasından asılı olaraq rinolaliyanın aşağıdakı formaları vardır: qapalı, açıq və qarışıq.
1. Qapalı rinolaliya.
Bu qüsur danışıq səslərinin tələffüzü zamanı burun rezonansının fizioloji cəhətdən aşağı olması ilə xarakterizə edilir. Normada ən güclü rezonans burun m, n səslərinin tələffüzündə müşahidə olunur. Bu səslərin artikulyasiyası zamanı burun-udlaq yolu açıq qalır və hava axını sərbəst burun boşluğuna daxil olur. Əgər burun rezonansı olmasa həmin səslər ağız, b, b'; d,d' səsləri kimi səslənər. Qapalı rinolaliyanın əmələ gəlməsinin ən başlıca səbəbi hipertrafik zökəm, burun və burun-udlaq toxumalarının burun boşluğu keçidini bağlayan hissəsinin bitişməsidir. Uşaqlarda açıq rinolaliyanın aradan qaldırılması üçün ən birinci burun və burun udlağın müalicəsini aparmaq lazımdır. Adətən belə uşaqlarda burunda tənəffüs nizama salındıqda nitq normaya düşür.
2.
Dostları ilə paylaş: |