S. N. Alimetov, Ş. S.İBrahimova
Yüklə 3,75 Kb. Pdf görüntüsü
|
yuxarıya qaldırdıqda, sözügedən müayinə asanlaşır. Ağciyər arteriyasının genişlənməsində, döş qəfəsində, sol 2-ci qabırğaarası sahədə pulsasiya müşahidə edilir. Xəstə oturmuş və bir qədər önə əyilmiş vəziyyətdə, sözüged ən effekt güclənir. Ağciyər hipertenziyası, həcmlə yüklənmə, qulaqcıqlararası çəpərin defekti, ağciyər arteriyasının xeyli genişlənməsi, gözə görünən pulsasiya, d ərinin lateral dartılması ilə müşayiət olunur. Ağır dərəcəli trikuspidal requrgit asiya zamanı prekordial nahiyədə görünən pulsasiya, dərinin lateral dartılması ilə müşayiət olunur (sağ mədəciyin dilatasiyası). Sağ m ədəciyin, trikuspidal requrgitasiyası zamanı, diastolada şar şəkilində dolub-böyüm əsi prekordial sahədə qabarıq pulsasiya yaratdığı halda, sistolik fazada, əksinə içəriyə doğru çəkilmə ilə nəticələnir. Onu da qeyd ed ək ki, konstriktiv perikardit zamanı, ürəyin sistolik zirvə vurğusu, diastolik vurğu ilə əvəz olunur. Döş qəfəsinin ön divarında, döş sümüyünün sol k ənarında görünən qabarma qulaqcıqlararası çəpərin defekti, ağciyər hipertenziyası haqqında xəbər verir. Mitral requrgitasiya v ə ya mitral stenoz zamanı ürəyin sol qulaqcığının hipertenziyası və genişlənməsi, prekordial nahiyənin parasternal sahəsində, ürəyin uc vurğusundan sonra görünən vurğu törədir. Mədəciklərarası çəpərin patoloji h ərəkətləri, ürəyin sağ mədəciyini döş sümüyünə tərəf yerd əyişməsinə məcbur edir. Ürəyin sağ mədəciyi, nə normada və nə də patoloji hallarda ür əyin sağ rentgenoloji sərhəddini təşkil etmir. Ür əyin konsentrik hipertrofiyası mədəciyin bir bərabərdə və dilatasiyasız hipertrofiyasına deyilir. Onun əksinə olan hipertrofiya ekssentrik sayılır; onun mənası mərkəzdən qaçan deməkdir; burada m ədəciyin dilatasiyası, mədəciklərarası çəpərin asimmetrik hipertrofiyası, ürək mərkəzinin yerdəyişməsi, hipertrofiya və dilatasiya d ərəcəsinin müxtəlifliyi iştirak edir. Ür əyin normal zirvə vurğusu tez yüksəlir və tez də (ləngimədən) enir; onun yüks əlib ləngiməsi uzanmış uc vurğusu adlanır. Belə hal ür əyin zirvəsində olan anevrizma, perikardın anadangəlmə yoxluğu (bu zaman uc vurğu qoltuqaltı nahiyəyə yerini dəyişir), hipertrofik kardiomiopatiya üçün xarakterikdir. Uzanmış uc vurğusu və ya ürəyin zirv ə vurğusunun uzanması, ürəyin atım fraksiyasının azalmasına işarədir. Ürəyin sol qulaqcığının güclü yığılmaları, ürəyin sol mədəcik m ənşəli uc vurğusunun sonuna yaxın hiss olunan dalğa yarada bilər. Bu zaman sol m ədəcik diastolik dolmanın sonunda qəflətən genəlir (presistol ik dalğa). Sonuncuya dalğacıq zərbəsi də deyirlər. Buna sol m ədəciyin elastikliyinin, onun diastolası zamanı azalması şərait yaradır. Maraqlıdır ki, sol mədəciyin diastolasında mitral qapaq açılır və qulaqcıqla mədəcik birləşərək qulaqcıq-mədəcik şəkilində vahid boşluq əmələ gətirir. Mədəciyin bərkişməsində, yəni rigidliyində burada təzyiq 39 artır, sonuncu isə hipertrofiya törədir (hipertoniya xəstəliyi, ürəyin işemik x əstəliyi zamanı). Uc vurğusunda qulaqcıq dalğasının əllənməsi, ürəyin sol m ədəciyinin yığılma funksiyası haqqında müəyyən bir fikrin irəli sürülm əsinə əsas vermir. Hipertrofik obstruktiv kardiomiopatiya (hipertrofik subaortal stenoz) aortal qapağın və ya aortal qapaq-dəlik stenozundan f ərqli olaraq, ürəyin zirvə vurğusunun sonunda qulaqcıq dalğasının mövcudluğu ilə fərqlənə bilər. Birinci halda ürəyin sol m ədəciyinin qeyri-bərabər hipertrofiyalaşması, onun divarlarında öz elastikliyini tam itirm əmiş sahələrin qalması ilə davam edir. Ikinci halda ür əyin sol mədəciyinin bərabər olaraq hipertrofiyalaşması presistolik və ya postdiastolik qulaqcıq dalğasının hiss olunmasına imkan vermir. Başqa sözlə, bərabər hipertrofiyaya uğramış sol mədəcik sol qulaqcığın yığılmasından baş verən dalğanın yaranmasına şərait vermir. Sözügedən x əstəlik üçün, ürəyin uc vurğusunun sonunda qulaqcıq dalğasının mövcudluğu səciyyəvi deyildir. Digər tərəfdən, qulaqcıq dalğası mitral stenozun olmasını inkar etməyə əsas verir. Onu da bilmək lazımdır ki, bu fenomen n əfəsvermə aktının axırında daha yaxşı müəyyən olunur. Döş qəfəsini müayinə edərkən burada rast gəlinə bilən pulsasiyaları da n əzərdən qaçırmamağa çalışmaq lazımdır. Xüsusilə sağ və sol körpücük- döş sümüyü birləşməsi nahiyəsi diqqətlə yoxlanılmalıdır. Aortanın anevrizmasında ürəyin yığılmaları ilə sinxronik olaraq trax eyanın aşağıya doğru çəkilməsini barmaqlarla hiss etmək olar. Aorta qövsünün genişlənməsini sağ döş-körpücük birləşməsində pulsasiyanın olmasına görə ehtimal etmək mümkündür. Bu zaman sianozun üstünlük t əşkil etməsi Fallo tetradası haqqında fikir yaradır. Ağciyər arteriyasının stenozu güclü olduqca, aortaya atılan qan miqdarının artmasına şərait yaradır. Sol koronar arteriyanın böyük anevrizması döş sümüyünün sol k ənarında pulsasiya yarada bilər. Aortanın koarktasiyası zamanı genişlənmiş və dolğun qabırğaarası arteriyalar açıq-aşkar pulsasiya edir. Onları görmək və əlləmək asandır. Xəstənin əyilməsi və əllərin sallanması vəziyyətində arxa qabırğaarası arteriyaların pulsasiyası aydın n əzərə çarpır. Yenən aortanın iri anevrizması döş qəfəsinin sistolik pulsasi yasını törədir. Aortal qapağın açılma momenti ürək vurğusunun pikin ə uyğun gəlir. Ürəyin döş qəfəsinin daxili divarına söykənməsi, sistolan ın başlanması və qanın qovulması ilə bərabər onun dartılması qeyd edilir. Bu proses mitral qapağın açılması ilə başa çatır. Ürəyin m ədəcikləri protodiastolik periodda 80% olmaqla tez dolur; yerdə qalan 20%- i nisb ətən ləngiyir (ləng diastolik dolma fazası). Bu fazanın axırında qulaqcıqların yığılması və A dalğasının əmələ gəlməsi müşahidə edilir. Hipertrofik obstruktiv kardiomiopatiya v ə hipertrofik subaortal stenoz zamanı A dalğası və mezosistolik çökmə, üçlü apikal vurğu 40 Yüklə 3,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|