REPK 30 ildə
46
edən dövlət əhəmiyyətli iş hesab edilir. Kitabxananın fəaliy-
yətində bu sahəyə dair maraqlı cəhət odur ki, 1990-cı ildə 3
göstərici çap edilmişdir. Onların hər üçü rus dilində olsa da,
Azərbaycan oxucusu üçün də qiymətli vəsait hesab edilməlidir.
Çünki burada geniş elmi mənzərə verilmişdir. Bunlardan ikisi
“Biblioqrafiçeskiy ukazatel avtoreferatov kandidatskix i
doktorskix dissertasiy”, digəri isə”Ukazatel dissertasiy nauçno-
issledovatelskix rabot (na mikronositelyax)” adlanır. “Biblioq-
rafiçeskiy ukazatel avtoreferatov kandidatskix i doktorskix
dissertasiy” adlanan bu göstərici 1990-cı ildə 36 səhifə həc-
mində 150 nüsxə ilə çap edilmişdir. Göstəricinin tərtibçisi
R.T.Əliyeva, redaktoru isə M.D.Əliyevadır. Göstərici giriş,
mətn və yardımçı aparatdan ibarətdir. “Giriş”dən məlum olur
ki, 1984-cü ildən kitabxanaya avtoreferatlar daxil olmuşdur”.
220 nəfərin namizədlik və doktorluq dissertasiyası haqqında
avtoreferatlarına aid mənbələr 5 elmi istiqamətdə müəyyən
edilmişdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, eyni mövzuya aid tərtib edilmiş
ikinci göstəricinin həcmi daha böyükdür. O, 573 namizədlik və
doktorluq dissertasiyası haqqında mükəmməl məlumat verməyi
qarşısına məqsəd qoymuşdur. Göstərici 1 yanvar 1988-ci ilə
kimi kitabxananın fonduna daxil olmuş referatları əhatə edir.
Bu vəsait 1990-cı ildə 100 səhifə həcmində 150 nüsxə tirajla
çap edilmişdir. Göstəricinin quruluşunda əsas yeri mətn tut-
maqla, 7 vərəq həcmində müəlliflərin adlar göstəricisinin əlifba
sırasına da yer ayrılmışdır. Birinci göstəricidən fərqli olaraq
burada hər bir müəllifə məxsus referata öz sahəsinə uyğun
olaraq şifrə verilmişdir. Əgər birinci göstəricidə 5 elm sahəsinə
aid referatlar əks edilmişdisə, burada 9 elm sahəsinə aid
məlumatlar vardır. Bunlardan ikisi “Xalq təhsili. Pedaqoji
REPK 30 ildə
47
elmlər” və “İncəsənət” sahələri təkrar olunsa da, 7 elm sahəsinə
aid məlumatlar ilk dəfə oxuculara çatdırılır:
Dialektik materializm
İnsan və heyvanların fiziologiyası
Səhiyyə və tibb elmləri
Sosial inkişaf bütövlükdə
Sosiologiya ictimai elmlərin ayrıca sahəsi kimi
Mədəni-maarif işi
Biblioqrafiya. Biblioqrafiyaşünaslıq
Dilçilik
Göstəricinin elmi işçilər, müəllimlər, ali məktəb tələbə-
ləri və aspirantlar üçün nəzərdə tutulduğu qeyd edilmişdir.
Göstəricinin tərtibçisi M.D.Əliyeva, redaktoru S.Q.Zeynalova-
dır.
“Fəlsəfə”, ”Kitabxana işi. Kitabxanaşünaslıq”; “Bibli-
oqrafiya. Biblioqrafiyaşünaslıq”; “Arxiv işi. Arxivşünaslıq”.;
“Xalq təhsili. Pedaqogika”; “Sosial psixologiya”; “Ümumi dil-
çilik” bölmələrini özündə əks etdirən 30 dissertasiya və elmi-
tədqiqat işləri haqqında məlumat verən “Ukazatel dissertasiy
nauçno-issledovatelskix rabot (na mikronositelyax)”adlı göstə-
ricinin həcmi balaca olsa da, mənbəşünaslıq nöqteyi-nəzə-
rindən qiymətlidir. Göstərici 1990-cı ildə150 nüsxə tirajla çap
edilmişdir. Onun tərtibçisi “Elmi-məlumat və biblioqrafiya şö-
bəsi”nin müdiri Ş.Məmmədova, redaktoru S.Zeynalovadır.
Ümumiyyətlə, bu qəbildən olan göstəricilərin əhəmiyyyəti
ondan ibarətdir ki, onlar həm ölkədə elmi inkişafa köməklik
göstərməkdə mənbə rolunu oynayır, həm də biblioqrafiya-
şünaslıq nöqteyi nəzərindən mühüm yer tutur. Belə vəsaitlərin
çap edilməsi, öyrənilməsi, tədqiq edilməsi kitabxana işinin
ümumi inkişafına sözsüz ki, müsbət təsir göstərir. Lakin ölkədə
REPK 30 ildə
48
yaranmış iqtisadi çətinlik bu gözəl ənənənin davam etdirilmə-
sinə sədd çəkmişdir.
Şəxsi göstəricilər
REPK-nın yaradıcılıq fəaliyyətində Azərbaycanda peda-
qogika sahəsinin biblioqrafik informasiya təminatında, bu el-
min milli əsaslar üzərində formalaşmasında xidmətləri olan
görkəmli alimlərə həsr olunmuş biblioqrafik vəsaitləri də qeyd
etmək lazımdır. Kitabxana qarşısında məqsəd qoyaraq, bütün
varlığını və şüurunu Azərbaycan elminin və maarifinin çiçək-
lənməsinə sərf etmiş görkəmli şəxsiyyətlərin fəaliyyətini təb-
liğat və tədqiqat obyektinə çevirməyi asanlaşdırmaq üçün
biblioqrafik vəsaitlərin tərtibinə və nəşrinə başlamışdır.
Bu qəbildən olan mükəmməl şəxsi göstəricilərdən biri
Azərbaycanın ilk pedaqoq alimi, əməkdar elm xadimi, pedaqoji
elmlər doktoru, professor Əhməd Yusif oğlu Seyidovun (1926-
1977-ci illər) yaradılcılığı haqqındadır. “Əhməd Seyidov.
Biblioqrafiya” adlı göstərici 1990-cı ildə 52 səhifə həcmində
çap edilmişdir. Göstəricinin tərtibçisi H.A.Musayev, redaktoru
T.Ə.İsmixanova, elmi məsləhətçisi pedaqoji elmlər doktoru,
professor H.Ə.Əhmədovdur. Göstərici özünün orijinallığı,
elmiliyi, zəngin material əhatəliliyi,
düzgün sistemliliyi, maraqlı köməkçi
aparatı ilə diqqəti cəlb edir.
Göstərici Azərbaycan və rus dil-
lərində olan materiallar əsasında tərtib
edilmişdir. Göstəricidə Ə.Seyidov haq-
qında elmi məlumatlarla yanaşı, onun
Azərbaycan və rus dillərində olan 142
adda kitabının, dövri mətbuatda və
məcmuələrdə çap olunmuş elmi əsər-
Dostları ilə paylaş: |