| Hanafiylik mazhabi. Hanafiya mazhabining asoschisi al-Imom al-A’zam Abu Hanifa an- Nu’mon ibn Sobit al-Kufiy (80-150/699-767) – forslardan bo‘lib, umaviylar (661-750) va abbosiylar (750-1258) davlati ayni avj olgan davrda yashagan tobiinlardandir. Abu Hanifa Anas ibn Molik bilan uchrashgan va undan “Ilm talab qilish har bir muslim uchun farzdir” hadisini rivoyat qilgan. Uni “ahli ra’y Imomi”, “ahli Iroq faqihi”, “Hanafiy mazhabi sohibi” kabi nomlar bilan manbalarda keltiriladi. Kasbi gazlama savdosi bilan shug‘ullanish edi. YOshlik chog‘idayoq Qur’onni yod olgan. 18 yil ustozi Hammod ibn Abi Sulaymondan tahsil olgan. Fiqh ilmini Ibrohim
an-Naxaiy va ash-SHa’biydan olgan. Abu Hanifaning etuk talabalaridan Abu YUsuf (113- 182/731-769) va Muhammad ibn al-Hasan ash SHayboniylarni (132-189/709-805) alohida aytib o‘tish zarur.
Hanafiy mazhabi “nass”lardan (ya’ni Qur’on va hadis) tashqari hadislarni qabul qilishda alohida shartlarni belgilaganligi, qiyos (analogiya), istehson prinsiplaridan foydalanishi, Movarounnahr maktabi mahalliy urf-odatlarni huquq manbai sifatida qabul qilishi bilan ajralib turadi. Boshqa mazhablardan farqli jihatlar mazkur xususiyatlar negizida yuzaga keladi.
Hanafiya mazhabi asosan Albaniya, Bosniya va Gersegovina, Turkiya, Suriya, Iroq, Afg‘oniston, Pokiston, Hindiston, Bangladesh, Turkmaniston, O‘zbekiston, Qirg‘iziston, Qozog‘iston, Tojikiston, Rossiya, Jibuti, Eritreya mamlakatlarida keng tarqalgan.
Dostları ilə paylaş: |
