Normal gebelerde renkli doppler ultrasonografi bulgulari; kendi popüLÂsyonumuzdaki normal doppler değerleriNİn saptanmasi

pik değere ulaşır, erken diastolde, hızlı ventriküler doluş fazında ikinci bir pik yapar. 

Diastol sonunda atriyal kontraksiyon sırasında akım kısa bir süre için durur. Genellikle 

diyaframın  hemen altından ölçülür. Sağ atriuma yakın ölçümlerde tersine dönmüş 

akım   normalde  izlenebilir.   İnferior   vena   kavada   akım   intratorasik   basınçla   ilişkili 

olup, fetal solunum hareketleri ve kalp atım hızından etkilenir.(17)

Serebral   damarlar:   Özellikle   otoregülasyon   kapasitesi   nedeniyle 

araştırmacıların   sıklıkla   ilgilendiği   vasküler   yapılardandır.   Ana   karotid,   internal 

karotid,   anterior,   orta   ve  posterior   serebral   arter   Doppler   dalga   formları,   çeşitli 

çalışmalarla   irdelenmiştir.   (30,31)Ana  karotid   arter   baş   ve   boyun   bölgelerini 

beslediğinden,   serebral   perfüzyonun   doğru   olarak  değerlendirilebilmesi   için   spesifik 

intrakraniyal damarlardaki kan akımının incelenmesi gerekmektedir. Bu amaçla en sık 

orta serebral arter üzerinde çalışılmaktadır.(29,31)

Hipoksik   gelişme   geriliklerinde,   torakal   aorta   ve   umblikal   arterde   yüksek 

dirençli akım paterni mevcut iken ana karotid arter, orta serebral arter ve diğer majör 

intrakraniyal dallarda düşük dirençli akım paterni saptanmaktır. 

Bu   durumun,   fetal   kan   akımının  redistribüsyonuna   bağlı   olduğu 

düşünülmektedir   (Brain   sparing   efect)   .   (29,32,33)Redistribüsyon,   asimetrik 

gelişme geriliğinin bir özelliği olup, simetrik gelişme geriliğinde  saptanmaz.  Renkli 

kodlamanın   yaygın   kullanmıyla   birlikte,   Willis   poligonunu   oluşturan  vasküler 

yapılar rahatlıkla değerlendirilebilir hale gelmiştir. Bunlardan orta serebral arter, 

kolay  tespit edilebilir olması nedeniyle longitudünal çalışmalar için idealdir, özellikle 

İUGG ‘de internal karotid arter’e göre daha duyarlı olduğu gösterilmiştir.(29)

Renal arter: Genellikle renal arter Doppler ölçümleri, renal hiluslar 

düzeyinden yapılır. Son yıllarda renkli kodlama sayesinde inceleme süresi belirgin 

22

---

olarak azalmıştır. Normal gebelikte ilerleyen gebelik haftalanyla birlikte, fetal renal 

arterlarde diastolik akım

 

giderek artar. Gelişme geriliği olan bebeklerde, renal 

arterlerdeki pulsalite indeksleri belirgin olarak yüksek bulunmuş olup, bu bulgunun 

redistribüsyona bağlı olarak böbreklere giden kanın azalmasıyla bağlantılı olduğu 

düşünülmektedir. Ayrıca gelişme geriliği ile birlikte oligohidroamniozun saptandığı, 

olgularda renal arter Doppler indekslerindeki yükselmenin daha belirgin olduğu 

belirtilmektedir.(31,34)

İlk trimesterde Renkli Doppler Görüntüleme özellikleri

Tüm   canlı   gebeliklerin  ilk  trimesterinde,   Doppler,   korpus   luteumun   düşük 

impedans   vaskülaritesini   gösterir.   Bu   durumda,   genellikle   0,5   ±   0,2   veya   daha 

düşük RI indeksleri düşük impedanslı sinyaller olarak kabul edilir. Overlerin maternal 

hipertansiyon, fetal anomaliler ve konjenital anomaliler ile birlikte bulunan durumlarla 

olan  ilişkisini  araştırılmıştır. (20,30,31,32,35,36,44,47,51,57)Renkli  Doppler  ikinci ve 

üçüncü trimesterlerde fetüsün "real time " görüntülemesi için değerli katkılar sağlar  ve 

spektral Doppler incelemesine yardım eder. Renkli Doppler ve "real time " ultrasonografi 

görüntüleri ile elde edilen yapısal bilgiler, fetal plasental ve uterin damarlanmanın grafik 

gösterimi ile kombine edilerek normal gelişim ve fonksiyonun değerlendirilmesine katkıda 

bulunur.   Renkli   Dopplerin   özellikle   önemli   bir   kullanımı   fetusta   spektral   Doppler 

örneklemesi için optimal alanların seçimidir. Umblikal arteryal Doppler örneklemesi için 

örnekleme bölgesinin seçiminin Doppler indeksleri ölçümleri üzerine önemli etkisi olduğu 

gösterilmiştir. Renkli Doppler ile umblikal kord fetustan plasental insersiyona kadar takip 

edilebilir ve  örnekleme bölgeleri ile optimal Doppler açılan kolaylıkla seçilebilir. Kordun 

seyrini   izlemede  renkli   Doppler   görüntülemenin   değeri,   özellikle   oligohidroamniozun 

23

---

bulunduğu ve kord looplarının güçlükle tanımlanabildiği zamanlarda büyüktür. Umblikal 

arterden alınan arteryal sinyallerin dalga formu analizi, yüksek riskli gebeliklerde özel bir 

anlam taşımaktadır. Ölçümler fetal nefes alma hareketi olmadığı sırada  yapılmalıdır. 

Korddaki   örnekleme   alanı   ölçümleri   etkileyebilir.   Kordun   fetal   ucundaki  ölçümler, 

distal ölçümlerden belirgin oranda büyüktür ve eğer dalga formları kordun plasental 

ucunun   tersine   fetal   uçtan   elde   edilmiş   olursa   belirgin   oranda   yüksek   yüzdede 

hastada S/D oranı artmış olarak kabul edilecektir.

Umblikal arter S/D oranı normal olarak 20. haftadan (ortalama 4,5) 40. haftaya 

(ortalama 2,3) doğru azalır. Fetüslerin çoğu 20–30. haftalarda 3,0 veya daha az bir 

orana ulaşır, bununla birlikte bazılarında bu seviyeye düşüş yaklaşık 35. haftaya kadar 

olmaz. S/D oranında yükselme, İUGG, maternal hipertansiyon, diabet, lupus, fetal anemi 

ve fetal anomalilerle birlikte izlenir. Genel olarak umblikal arter Doppleri gestasyonel 

yaşa   göre  küçük   gebeliklerin   tespiti   için   duyarlı   değildir.   Bununla   birlikte   anormal 

umblikal arter  oranları potansiyel fetal uyumsuzluğun tahmininde yararlı bulunmuştur. 

Artmış S /D oranının  saptanması, daha sık ultrasonografi gözetimini ve eğer daha 

önceden normal olan nonstress  test veya biofızik profil anormal hale gelmişse veya 

diastolik akım tersine dönmüşse doğumu gerekli kılar. Yüksek S/D oranı ( >4,5 ) fetal 

hipoksi   ile   ilişkilidir.   Diastol   sonu   akımın  yokluğu da  aynı zamanda fetal  hipoksiyi 

haber verir ve şiddetli İUGG, trizomi 13 veya 18, güçlükle kontrol edilebilen diabet ile 

birlikte   bulunabilir.   Diastol   sonu   akım   yokluğu   1–3   gün  içinde   fetal   ölümle   belirgin 

birliktelik göstermektedir.

Doppler, fetal anomalili komplike gebeliklerin görüntülemesinde yararlı bir ek 

incelemedir. Fetal böbrekler tam olarak vizualize edilemediğinde fetal renal indekslerin 

demonstrasyonu  ciddi  oligohidroamniyozun  nedeni  olabilecek  renal  ageneziyi  ekarte 

ettirebilir. Tek umblikal arter, kord tümörleri ve nukal kord gibi umblikal kord anomalileri 

24

---