Mundarija kirish Asosiy qism: I. Bob. Yorug`lik dispersiyasi

Kurs ishning maqsadi va vazifasi: Yorug`lik dispersiyasi ro’y berish shartlari va interferensiyaga asoslanib ishlaydigan qurilmalar bilan tanishish. yorug`lik dispersiyasi, kogerent to’lqinlar, fazalar farqining o’zgarmasligini, maksimum, minimumlik shartlari, yo’llar farqini turli usullar da tushuntirish.
Kurs ishning o’rganilish darajasining qiyosiy tahlili: BMI mavzusini yoritishda ushbu mavzuga oid adabiyotlar va xorijiy jurnallarda chop etilgan Trganiallar o’rganildi va ular asosida qayt etilgan ilmiy maqolalar o’rganildi va ular asosida qiyosiy tahlil qilindi.
Kurs ishning tadqiqot obyekti va predmeti: Ishning obyekti sifatida interferensiya bodisasi olingan. Yorug`lik dispersiyasi ro’y berish shartlari va interferensiyaga asoslanib ishlaydigan qurilmalar tadqiqot predmeti.
Kurs ishning ilmiyligi va ahamiyati: Yorug`lik dispersiyasi amalda ishlab chiqarish va sanoatda qo’llanilish usullari va amaliy ahamiyati aniqlangan.
Kurs shini ilmiy yangiligi: Yorug`lik dispersiyasi asosida ishlaydigan qurilmalarning amalda qo’llanilishi kengroq tushuntirildi.
Kurs ishini tuzilishi: Kirish, asosiy qism, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar.
Yorug’likning tabiati haqidagi birinchi ilmiy gipoteza XVII asrda aytilgan. 1672- yilda I. Nyuton yorug’likni zarrachalar oqimidan iborat degan bo’lsa, R.Guk va X.Guygens shu davrda yorug’likning to’lqin nazariyasini ishlab chiqishdi. Yorug’likning to’lqin tabiatini tushuntirishda murakkab masala ko’ndalang turardi. Yorug’lik tarqalishida qanday zarracha tebranadi va ular qanday muhitda tarqaladi? Mana shu savolga Maksvell o’zining nazariy mulohazalari asosida javob berdi. Maksvell yorug’likni elektromagnit to’lqinlar deb faraz etdi. Bu esa ko’p o’tmay qator eksperimental dalillar asosida to’la tasdiqlandi. Yorug’lik bilan o’tkazilgan ko’pgina tajribalarni tushuntirishda yorug’likning korpuskular nazariyasi olingan natijalarni aniq izohlab bermaydi. Masalan, yorug’lik interferensiyasi, difraksiyasi va qutblanishini faqat yorug’likni to’lqin deb qarab tushuntirish mumkin. Ilmiy tekshirish shuni ko’rsatadiki, yorug’lik yorug’lik — to’lqin uzunligi 400 nm dan 780 nmgacha bo’lgan elektromagnit tebranishlarning fazodagi tarqalishidir. Yorug’lik interferensiyasini tushuntirish uchun kongerent yorug’lik manbalari tushunchasini kiritish lozim. Kogerent yorug’lik manbalari deb bir xil chastotali va fazalar farqi o’zgarmas bo’lgan tebranishlarni yuzaga keltiruvchi to’lqin manbayiga aytiladi. Odatda, bitta yorug’lik manbayidan chiqayotgan to’lqinni biror usul bilan ikki kogerent to’lqinga ajratiladi. Yorug’lik interferensiyasini E kuzatish uchun kogerent manbalardan foydalanish lozim. Odatda, kogerent manbalar: Frenel biðrizmasi, Yung usuli, yupqa plastinkada, ponada, Nyuton halqalarida, Loyd ko’zgusida va boshqa ko’pgina usullar yordamida hosil qilinadi.Yorug’lik interferensiyasini kuzatishning ikkinchi asosiy sharti — kogerent to’lqinlar qo’shilishidan oldin yo’llar farqini hosil qilishi kerak, ya’ni ikki kogerent to’lqin bosadigan optik yo’llar farqi butun yoki yarim to’lqin uzunligiga teng bo’lishi kerak. Yuqorida qayd qilingan ikki shart bajarilganda yorug’lik interfefrensiyasi kuzatiladi. Yorug’lik interferensiyasi Yorug’lik interferensiyasi deb, ikki kogerent to’lqinning fazoda qo’shilib, ular energiyasi (intivsivligi)ning qayta taqsimlanishiga, ya’ni o’zaro kuchayishiga yoki susayishiga aytiladi.
Muhtaram prezidentimiz ayr ganlaridek, ayni vaqıda biz sanoat sohasida, yuqori texnologiyalami talab etadigan zamonaviy ishlab chiqarish tarmoqlarini tashkil etishda, farmakologiya va farmaseftika, axborot-kommunikatsiya tizimi, biotexnologiya, muqobil energetika, turizm kabi ko’plab sohalarda kichik beznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishda yanada keng yo’l ochib berishimiz kerak. Biz hayot hech qachon bir joyda to’xtab turmasligini, albatta, yaxshi anglaymiz, deydi I. Karimov.- Agarki biz XXI asrda, tobora avj olayotgan globallashuv Jarayonlari, internet Intelektual tarraqlyot hal qiluvchi rol o’ynayotgan bir davrda yashayotganimizni hisobga oladigan bo’lsak, hayotimiz naqadar shiddatli sur’atlar bilan o’zgarib borayotganini, ayniqsa, chuqur his qilamiz[1].