MüƏllifdən II
Yüklə 6,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- G!!r Mirağa Cdfərquliyev
- IIFƏSİL CİNAYƏT-PROSESSUAL QANUNVERİCİLİK VƏ ONUN TƏYİNATI
G!?!r Mirağa Cdfərquliyev -
yeni cinayət-prosessual qanun cinayət işlərinə və cinayət təqibi ilə bağlı digər materiallara məhkəmədə baxılmasının üçmərhələli (müstəsna hallarda - dördmərhələli) sistemini nəzərdə tutmuşdur. Bu, qəbul edilmiş yekun qərarların qanuniliyini, əsaslılığını və ədalətlili- yini daha yüksək səviyyədə təmin etməyə yönəlmişdir; -
yeni cinayət-prosessual qanun ölkəmizdə ilk dəfə olaraq andlı iclasçıların iştirakı ilə ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsini nəzərdə tutmuşdur. Andlı iclasçıların iştirakı ilə məhkəmə baxışına aid normalar hələlik tətbiq edilməsə də, bu institutun nəzərdə tutulması Azərbaycan Respublikasının ədalət mühakimə sistemi üçün olduqca mühüm yenilikdir; -
tamamilə yeni sistemini nəzərdə tutmuşdur. Qətimkan tədbirlərinin yeni sistemi cinayət prosesini həyata keçirən orqanlara imkan verir ki, şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin konkret iş üzrə icraatı həyata keçirən orqanının sərəncamında qalması və qanunazidd əməllərdən çəkinməsi daha səmərəli təmin edilsin; -
yeni cinayət-prosessual qanunvericilik əksər istintaq və prosessual hərəkətlərin həyata keçirilməsinin tamamilə yeni qaydalanm nəzərdə tutmuşdur. Həmin qaydalar sübutlann vaxtında və lazımi həcmdə toplanmasına və rəsmiləşdirilməsinə imkan verir (ll. s.25-26).
Beləliklə, Azərbaycan Respublikasının 1 sentyabr 2000-ci il tarixdən qüvvəyə minmiş Cinayət-Prosessual Məcəlləsinin yuxanda göstərilmiş, habelə göstərilməmiş digər yenilikləri ölkəmizdə həyata keçirilən cinayət mühakimə icraatının tamamilə fərqli prinsip və ideyalar üzərində qurulduğunu, bu mühüm fəaliyyət sahəsinin yeni məzmun kəsb etdiyini göstərir. Azərbaycan Respublikasının Cinayət-Prosessual Məcəlləsi iki hissədən: Ümumi və Xüsusi hissədən və on bir bölmədən ibarətdir. Ümumi hissə (6 bölmə) iyirmi dörd fəsli əhatə edir. Burada cinayət işləri üzrə mühakimə icraatının əsas prinsiplərindən; məhkəmə, prokuror, müstəntiq və təhqiqat aparan şəxsin cinayət-prosessual fəaliyyətin subyektləri kimi səlahiyyətlərindən və vəzifələrindən; prosesin iştirakçılarından və onların hüquq və vəzifələrindən; cinayət işləri üzrə sübutlardan və sübutetmədən; qətimkan tədbirləri, müddətlər və məhkəmə məsrəflərindən bəhs edilir. IIFƏSİL CİNAYƏT-PROSESSUAL QANUNVERİCİLİK VƏ ONUN TƏYİNATI Yuxarıda göstərilən məsələlərin Məcəllənin Ümumi hissəsində əks etdirilməsi onunla izah edilir ki, bu məsələlər iş üzrə icraatın bütün mərhələlərində həm cinayət prosesini həyata keçirən dövlət orqanları, həm də proses iştirakçıları üçün mühüm əhəmiyyətə malik olan qaydaları və halları müəyyən edir. Sonrakı bölmələr, yeddinci bölmədən başlayaraq, beş bölmə də daxil olmaqla Məcəllənin Xüsusi hissəsini təşkil edir. Bütün bu bölmələrdə cinayət işi üzrə icraatın prosesin müxtəlif mərhələlərdə həyata keçirilməsi qaydalarından bəhs edilir. Daha sonra, burada prosesin ayrı-ayrı mərhələlərində və iş üzrə bu və ya digər istintaq, prokurorluq və məhkəmə orqanlarının fəaliyyəti, icraat zamanı meydana çıxan məsələlərin həllində müvafiq orqanların və vəzifəli şəxslərin hüquqları və səlahiyyəti, habelə işdə iştirak edən bütün şəxslərin hüquq və vəzifələri tənzim edilir. Məcəllənin Xüsusi hissəsi aşağıdakı bölmələri əhatə edir: 1. Cinayət təqibi üzrə məhkəməyədək icraat. Bura daxildir: XXV
fəsil
XXVI
fəsil XXVII
fəsil XXVIII
fəsil XXIX
fəsil XXX
fəsil XXXI
fəsil XXXII
fəsil XXXIII
fəsil XXXIV
fəsil XXXV
fəsil XXXVI
fəsil -
-
-
cəlb etmə; -
dindirmə və üzləşdirmə; -
baxış, meyitin qəbirdən çıxaniması və şəxsi müayinə; -
şəxsin və əşyaların tanınması; -
axtarış və götürmə; -
əmlak üzərinə həbs qoyulması; -
poçt, teleqraf və digər göndərişlərin üzərinə həbs qoyulması, telefon və digər qurğularla apanlan danışıqların, rabitə və digər texniki vasitələrlə ötürülən məlumatların və başqa məlumatların ələ keçirilməsi; -
ifadələrin yerində yoxlanılması və istintaq eksperimenti; -
ekspertizanın apanlması; -
tədqiqat üçün nümunələrin götürülməsi; Mirağa Cəfərquliyev XXXVII fəsil XXXVIII fəsil XXXIX fəsil -
xitam verilməsi; -
ittiham aktının tərtib edilməsi və cinayət işinin məhkəməyə göndərilməsi; -
üzrə məhkəməyədək sadələşdirilmiş icraat; 2. Birinci instansiya məhkəməsində icraat: XL fəsil XLI fəsil XLII fəsil XLIII fəsil XLIV fəsil XLV fəsil XLVI fəsil -
sadələşdirilmiş icraat üzrə materiallara və xüsusi ittiham qaydasında şikayətlərə ilkin baxılması; -
məhkəmə baxışının ümumi şərtləri; -
məhkəmə baxışının açılışı; -
məhkəmə istintaqı; ~ məhkəmə çıxışlan və təqsirləndirilən şəxsin son sözü; -
yekun məhkəmə qərannm çıxaniması; -
andlı iclasçılarının iştirakı ilə birinci instansiya məhkəməsində icraatın xüsusiyyətləri; 3. Apellyasiya və kassasıya instansiyaları məhkəmələrində icraat: XLVII fəsil - məhkəmələrin hökm və qərarlanna apellyasiya qaydasında yenidən baxılması; XLVIII fəsil - məhkəmələrin hökm və ya qərarlanna kassasiya qaydasında yenidən baxılması; XLIX fəsil - məhkəmələrin hökm və ya qərarlanna əlavə kassasiya qaydasında yenidən baxılması.
L fəsil
- yetkinlik yaşına çatmayanlar barəsində icraatın xüsusiyyətləri; LI fəsil - beynəlxalq müqavilələrlə müəyyən edilmiş imtiyaz və immunitetə malik olan şəxslər barəsində icraatın xüsusiyyətləri; Yüklə 6,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|