Milli Təhlükəsizlik və Hərbi Elmlər – National Security and Military Sciences
№3 (4)/2018
MİLLİ TƏHLÜKƏSİZLİK NATIONAL SECURITY
53
alınması və aradan qaldırılmasını, habelə daxili və xarici siyasət vasitələrindən istifadə etməklə və
müdafiə qabiliyyətini gücləndirməklə ölkənin milli maraqlarının təmin edilməsini nəzərdə tutur.
Professor Əli Həsənov Azərbaycanın milli təhlükəsizlik siyasətinin üç əsas məqsədini qeyd
etmişdir [13, s.873]:
1.
Dövlət müstəqilliyi, ərazi bütövlüyü, konstitusiya quruluşu, vətəndaş hüquqları və onların
təminatı yolları, mövcud milli ehtiyatların bu işə səfərbər edilməsi proqramı və bəhs olunan sahədə
məsuliyyətli dövlət idarəçiliyinin yaradılması;
2.
Xaricdən müdaxilə olmadan ölkənin strateji inkişaf yolunun seçilməsi, konstitusiya
quruluşunun, daxili həyatın, cəmiyyətin və hər bir vətəndaşın təhlükəsizliyinin, əhalinin firavan
həyatının təmin edilməsi, milli-vətəndaş birliyinin və ictimai-siyasi sabitliyin qorunması;
3.
Milli təhlükəsizlik konsepsiyasından irəli gələn məsələlərin həll edilməsi.
Milli təhlükəsizlik siyasəti, həmçinin beynəlxalq terrorizm, transmilli mütəşəkkil cinayətkarlıq,
qeyri-qanuni miqrasiya, insan alveri, narkotiklərin nəqli və kütləvi qırğın silahlarının yayılması daxil
olmaqla xarici və daxili siyasətə olan təhdidlərin çoxölçülü xarakterini nəzərə alır.
Azərbaycan Respublikasının milli təhlükəsizlik konsepsiyasında bu siyasətin əsas istiqamətləri
aşağıdakı kimi öz əksini tapmışdır [14, s.113]:
Təhlükəsizliyin xarici siyasət vasitələri ilə təmin edilməsi:
Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün bərpa olunması;
Avro-Atlantik strukturlara inteqrasiya;
beynəlxalq təhlükəsizliyə töhfə;
beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq;
regional əməkdaşlıq və ikitərəfli münasibətlər;
region ölkələri ilə əməkdaşlıq;
qeyri-region ölkələri ilə əməkdaşlıq;
müdafiə qabiliyyətinin möhkəmləndirilməsi.
Təhlükəsizliyin daxili siyasət vasitələri ilə təmin edilməsi:
demokratiyanın möhkəmləndirilməsi;
milli və dini tolerantlıq mühitinin qorunması;
elm, təhsil, mədəniyyət və mənəviyyatın qorunması;
iqtisadi və sosial inkişaf;
daxili təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi;
sərhəd təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsi;
miqrasiya siyasəti;
enerji təhlükəsizliyi siyasəti;
nəqliyyat təhlükəsizliyi siyasəti;
fövqəladə idarəetmə, ətraf mühitin və əhalinin sağlamlığının mühafizəsi;
informasiya təhlükəsizliyi siyasəti.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev dövlət siyasətini formalaşdırarkən Ulu
öndər Heydər Əliyevin təhlükəsizliklə bağlı zəngin irsini, bir çox siyasi, iqtisadi, ideoloji, coğrafi,
mədəni amilləri, daxili siyasi maraqları, müxtəlif sosial-siyasi qüvvələrin manevrlərini və beynəlxalq
aləmin mümkün reaksiyalarını rəhbər tutmuşdur [11, s.52].
Hüquqi, demokratik dövlətin yaradılması, iqtisadiyyatın və sənayenin inkişaf etdirilməsi,
qlobal layihələrin, daxili və xarici siyasətin uğurla həyata keçirilməsi istiqamətində Azərbaycan
Respublikasının atdığı addımlar milli maraqların qorunması kimi mühüm strateji xətti də təmin edir
[14, s.47].
Milli təhlükəsizlik orqanları tərəfindən xüsusilə diqqət yetirilməsi tələb olunan təhlükə, təhdid
və risk faktorları aşağıdakılardır:
ənənəvi hərbi təhdidlər;
gizli hərbi və kəşfiyyat xarakterli (təxribat) təhdidlər;
|