Azərbaycan Respublikası beynəlxalq idman və turizm əlaqələri sistemində
(1991-2005-ci illər)
177
N Ə T İ C Ə
Sovetlər İttifaqının dağılmasından, yəni Azərbaycan Res-
publikasının öz dövlət müstəqilliyini bərpa etməsindən əvvəl
qızışdırılan Dağlıq Qarabağ separatizmi məcburən ölkənin bü-
tün diqqətini bu problemin həllinə yönəldirdi. Eyni zamanda,
hakimiyyətə gəlmək istəyən daxili siyasi qüvvələr Dağlıq Qara-
bağ problemindən məharətlə istifadə edirdilər. Belə bir şəraitdə
Dağlıq Qarabağ və işğal olunmuş digər rayonlardakı idman və
turizm obyektlərinin məhvi bir yana, Şimali Azərbaycanda id-
man və turizmin SSRİ-dən qalma maddi-texniki bazası nəinki
qorunub saxlanıldı, əksinə bu sahəyə baxanların etinasızlığı uc-
batından güclü dağıntılara məruz qaldı, Dağlıq Qarabağ mühari-
bəsi nəticəsində əksər turizm və istirahət kompleksləri qaçqın və
məcburi köçkün soydaşlarımızın istifadəsinə verildi. Sirr deyil
ki, sanatoriya və istirahət mərkəzlərinin 90 faizində məhz onlar
yerləşdirilmişdi. Ancaq paytaxt Bakıda yerləşən mehmanxanalar
turist qəbul edəcək səviyyədə qorunub saxlanılmışdı. Bu baxım-
dan təbii ki, qaçqın probleminin köklü şəkildə həlli ölkəmizdə
turizmin inkişafına müsbət təsir göstərəcəkdir.
1993-cü ildə Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından
sonra Azərbaycan Respublikası öz inkişafının yeni dövrünə qə-
dəm qoydu. Şərait sırf düşüncə prosesindən çıxaraq praktiki fəa-
liyyət səviyyəsinə keçdi. Müvəqqəti olaraq Azərbaycan və Er-
mənistan respublikaları arasında atəşkəs müqaviləsi imzalandı,
hakimiyyət uğrunda silahlı mübarizəyə son qoyuldu, Azərbay-
can neftinin çıxarılmasına dair dünyanın aparıcı neft şirkətləri ilə
müqavilələr bağlandı, Respublikanın iqtisadi, siyasi, hərbi, elmi,
Həsənov Yusifəli Lətif oğlu
178
mədəni və s. sahələrdə əlaqələri ilə yanaşı idman və turizm sahə-
sində də əlaqələri genişləndi.
Tədqiqatımız bir daha göstərdi ki, idmanın inkişafı dövlətin
idmana münasibətindən çox asılıdır. Çünki bu münasibət özlü-
yündə idmana aid məsələlərin böyük hissəsinin həllinə birbaşa
təsir göstərir. İqtisadi inkişaf nəticəsində ölkənin idman həyatın-
da böyük canlanma, inkişaf yarandı. Azərbaycan 1992-ci ildən
Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinə, 1994-cü ildə Avropa Futbol
Birliyinə (UEFA) və başqa beynəlxalq idman təşkilatlarına üzv
qəbul olundu. Yenicə təşkil olunmuş Milli Olimpiya Komitəsi-
nin işi 1997-ci ildən İlham Əliyevin ona prezident seçilməsindən
sonra yenidən quruldu və daha da canlanıb geniş vüsət aldı.
Tezliklə respublika stadionu təmir edildi, beynəlxalq yarış-
ları keçirəcək səviyyədə yenidən qurulmağa başlandı. 2000-ci il-
dən etibarən, Respublikanın əksər iri şəhər və rayonlarında olim-
piya idman komplekslərinin istifadəyə verilməsi idman əlaqələri
üçün geniş imkanlar açdı. Ölkəmizdə idmanın və Olimpiya Hə-
rəkatının inkişafında respublika prezidentləri H.Ə.Əliyev və
İ.H.Əliyevin müstəsna xidmətləri olmuşdu. Bu xidmətlər ölkə-
daxili idman quruculuq işlərini, idmançılara diqqət və qayğını,
millətin sağlamlığı və fiziki tərbiyəsini özündə birləşdirməklə
yanaşı, beynəlxalq idman və olimpiya əlaqələrinin də tam dairə-
sini əhatə etmişdi [104, s.128-158].
Bizim idmançılarımız müxtəlif beynəlxalq yarışlarda, o
cümlədən dünya, Avropa çempionatlarında, olimpiya oyunların-
da, digər beynəlxalq yarışlarda yüksək nəticələr göstərmiş,
Azərbaycanımıza çoxlu medallar gətirmişlər [130, s.5]. Bununla
yanaşı Avropa Olimpiya Komitəsinin, Beynəlxalq Olimpiya Ko-
mitəsinin (BOK) və müxtəlif beynəlxalq idman federasiyalarının
rəhbərləri dəfələrlə Azərbaycanda olmuş, onların iştirakı ilə öl-
kəmizdə müxtəlif beynəlxalq yarışlar keçirilmişdi [130, s.16].
Olimpiya Oyunları arasındakı illərdə BOK-un himayəsi altında
bir sıra mötəbər idman yarışları keçirilmişdi. İdmançılarımız bu-
nunla əlaqədar olaraq Avropa yeniyetmələrinin Liqnano və Bel-
Dostları ilə paylaş: |