Microsoft Word fuattez doc

 
332 
M.Ö.  4.  yüzyıl  ortalarına  tarihlenen  Ağlayan  Kadınlar  Lahdi’nde
649
  karşımıza 
çıkmaktadır.  Fakat Karaburun  II’deki  figürleri  yakın benzerleri  kadar  güçlü  bir etkiye 
sahip değildir. Bütün bu veriler ışığında Karaburun II mezarının en geç M.Ö. 5. yüzyılın 
ortalarında inşa edildiğini söylemek mümkündür. 
Karaburun  II  gibi  resimlerinde  Pers  öğeler  bulunan  Tatarlı  Tümülüsü,  C14  ve 
dendrokronojik  analizler  ile  M.Ö.  478  +4/-7  yıllarına  verilmiştir.
650
  Tatarlı’nın  savaş 
sahnesi  arkaizan  bir  anlayışla  iki  ordu  sağdan  ve  soldan  ortaya  doğru  gelmektedir. 
Ayrıca  yana  yana  duran  insan  ve  at  figürleri,  Kızılbel’de  gördüğümüz,  yandakilerin 
öndekinin gölgesi şeklinde çizilmesi anlayışından kurtulamamıştır. Karaburun II’de ise 
bu durum neredeyse yoktur. Stil gelişimi ile tarihsel gelişimin eşzamanlı ilerlediği kabul 
edilirse,  Karaburun  II  mezarını  Tatarlı’dan  sonraki  bir  tarihe,  yaklaşık  M.Ö.  460/450 
yıllarına oturtmak doğru olacaktır.  
Arkaik  tabakada
651
  bulunan  Gordion  Boyalı  Ev’den  ele  geçen  resim  parçalarının 
restitüsyonları yapılabilmiştir. Figürlerden biri Akhamenid sanattan bilenen selamlama 
pozunda,  sağ  eli  önde  ağzının  yanında  durmaktadır.  Bu  kral  ya  da  önemli  kişiye 
yaklaşırken  konuşmadan  önceki  sessizlik  anı  betimlemektedir.  Benzer  tarzdaki  poz, 
Persepolis Apadana kabartmalarında da karşımıza çıkmaktadır.
652
 
Kadın figürlerinin  giyimleri  Doğu  Yunan  özellikleri taşımaktadır.  Birkaç  kadın figürü 
türban  takmaktadır  (Lev.  39:  a).  Benzer türban çizimini  M.Ö.  500  yıllarına  tarihlenen 
Marburg
653
  Klazomenai  lahdinde  yer  almaktadır.  Gordion  Boyalı  Ev’deki  kadın 
figürlerinin süslü küpelerinin, (Lev. 38, 39) benzerleri yine M.Ö. 6. yüzyılın sonlarına 
tarihlenen Klazomenai lahitleri üzerinde görülmektedir.
654
 
Harta mezar odasında M.Ö. 6. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen Akhaemenid tip sığ bir 
kaseye ait parçalar ele geçmiştir. Ayrıca, buluntular arasında M.Ö. 4. yüzyıla tarihlenen 
                                                 
649
 Fleischer 1983, 47 vd. 
650
 Summerer 2005, 145. 
651
 Young 1955, fig. 1. 
652
 Gerschevitch 1985, 271. 
653
 Cook 1981, 24, pl. 27, 2. 
654
 Cook 1981, Pl. 26; 55, 2; 62, 2. 

---

 
333 
siyah  firnisli  bir  kandil  yer  almaktadır.
655
  Mezar  odasının  içinde  yer  alan  taş  klinenin 
sphinks şeklindeki mermer ayakları geç Arkaik erken Klasik stildedir (Lev. 2: b). Mezar 
odasının duvarlarındaki  on kymationu dizisinin oldukça şişkin alt konturlu yumurtaları 
yaklaşık M.Ö. 500 yıllarını işaret etmektedir. Klinenin üzerine çizilmiş olan figürler de 
aşağı  yukarı  M.Ö.  500  yıllarına  aittir.  Bu durumda  en  geç buluntu  olan siyah firinisli 
kandil ikinci bir gömüyü işaret ediyor olmalıdır. Hartanın mezar yapısı ve ele geçen az 
sayıdaki buluntuları M.Ö. 6. yüzyıl sonlarını işaret etmektedir.
656
 Harta Tümülüsü’ne ait 
resimler (Lev. 3: a, b, c) Pers sanatından tanıdığımız prosession sahnesinin eşya taşıyan 
figürlerine  benzemesi  nedeniyle en azından  Perslerin Anadolu  gelme  tarihi  olan M.Ö. 
560 yılından sonraya ait olmalıdır. 
Aktepe mezar odasının tahribat dolgusu içinden lydion parçaları, alabasterden yapılmış 
alabastron  parçaları,  demir  objelere  ait  parçalar  ile  fildişinden  çeşitli  süs  eşyaları  ele 
geçmiştir.  Ancak  buluntularla  birlikte  mimari  yapı  M.Ö.  6.  yüzyılın  son  çeyreğine 
tarihlendirilmiştir.
657
 Aktepe’ye ait iki figür (Lev. 4: b; 5: a, b, c), ellerinde mersin dalı 
ile prothesis törenindedirler. Elinde dal tutan Aktepe erkek figürü aynı zamanda diğer 
eliyle  de  lotus  koklamaktadır.  M.Ö.  540-530  yıllarına  tarihlenen  Megakles’in 
Çocukları
658
  adlı  Attika  stelinde  de  benzer  pozda  lotus  koklayan  erkek  figürü 
bulunmaktadır. Aktepe erkek figürünün vücudunu saran ve aşağı kadar uzanan kıyafeti, 
Karaburun  II’nin  kline  sahnesinde  yer  alan  hizmetkarlar  ile  benzerdir  (Lev.  31:  a,  c). 
Benzer  kıyafetler  Persepolis’te  armağan  taşıyıcılar  üzerinde  de  görülmektedir. 
Aralarındaki  tek  fark  Aktepe  örneğinde  elbisenin  yan  tarafında  aşağı  doğru  inen  ve 
elbiseyle  kontrast  renkte  yapılmış  olan  şerittir.  Benzer  tipte  kıyafetler  giyen  figürler, 
Tatarlı ekphora sahnesinde yer almaktadır (Lev. 43: b). Bu sahnedeki üç seyis ve mızrak 
taşıyan  üç  kişinin  düz  bir  şekilde  aşağı  doğru  inene  elbiselerinin  yan  kenarlarında 
ş
eritler  bulunmaktadır.  Ayrıca  Aktepe  figürlerinin  ince  uzun  parmaklı  zarif  elleri 
Gordion Boyalı Ev figürlerinin ellerine benzemektedir.  
                                                 
655
 Özgen 1996, 39, fig. 67, 68. 
656
 Özgen 1996, 39.; Dedeoğlu 1996, 206. 
657
 Dinç 1993, 221-230. 
658
 Richter 1974 1-5, Pl. 1-10;  

---

 
334 
10. LEVHALARIN L STES  
LEVHA 1 
Arkaik Dönem Batı Anadolu Resim Sanatı Örneklerinin Ele Geçtiği Merkezler 
LEVHA 2 
a. Harta mezar odasının planı (Dedeoğlu 1996, Fig. 3) 
b. Harta mezar odasının iç görünümü (Özgen 1996, Fig. 60) 
LEVHA 3 
a. Harta erkek figürü (Özgen 1996 Kat. No. 2) 
b. Harta genç erkek figürü (Özgen 1996 Kat. No. 3) 
c. Harta Pers giyimli erkek figürü (Özgen 1996 Kat. No. 4) 
d. Aktepe mezar odasının planı (Özgen 1996, Fig. 71) 
LEVHA 4 
a. Aktepe mezar odasının içindeki taş klinenin rekonstrüksiyonu (Özgen 1996, Fig. 71) 
b. Aktepe kadın figürü başı (Özgen 1996, Kat. No. 7) 
LEVHA 5 
a. Aktepe erkek figürü (Özgen 1996, Kat. No. 8) 
b. Aktepe 1. mersin dalı (Özgen 1996, Kat. No. 9) 
c. Aktepe 2. mersin dalı (Özgen 1996, Kat. No. 10) 
LEVHA 6 
a. Kızılbel mezar odasının kesidi (Mellink 1998, Pl. 2) 
b. Kızılbel mezar odasının planı (Mellink 1998, Fig. 2.2) 
LEVHA 7 
a. Kızılbel batı duvarının çizimi (Mellink 1998, Guide-Sheet A ) 
b. Kızılbel batı duvarı savaşçının vedası sahnesi (Mellink 1998, Pl. VIb ) 
 

---