24.2. Bu Məcəllənin 24.1-ci maddəsində göstərilən hüququn təmin edilməsi üçün
birinci instansiya məhkəməsi cinayət işləri üzrə ədalət mühakiməsinin həyata
keçirilməsinə andlı iclasçılar qismində Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarını
cəlb etməlidir.
M a d d ə
2 5 .
H a k i m l ə r i n
v ə
a n d l ı
i c l a s ç ı l a r ı n
m ü s t ə q i l l i y i
25.1. Hakimlər və andlı iclasçılar müstəqildirlər və yalnız Azərbaycan
Respublikası qanunlarının tələblərinə tabedirlər.
25.2. Hakimlər və andlı iclasçılar cinayət prosesini həyata keçirən orqanların
ibtidai araşdırmada gəldikləri nəticələrlə bağlı deyillər.
25.3. Hakimlər və andlı iclasçılar cinayət işlərini və ya cinayət təqibi ilə bağlı
digər materialları məhkəmə iclasında cinayət prosesi tərəflərinin təqdim etdikləri
sübutların tədqiqinə əsaslanan öz daxili inamı və hüquq düşüncəsi ilə həll edirlər.
25.4. Azərbaycan Respublikasının məhkəmələri ədalət mühakiməsini hakimlərin
və andlı iclasçıların müstəqilliyinə və iradəsinə qanunsuz təsiri istisna edən şəraitdə
həyata keçirirlər.
25.5. Heç kəsin ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsinə müdaxilə etməyə,
hakimlərdən, andlı iclasçılardan onların baxdığı, yaxud icraatlarında olan cinayət
işləri və ya cinayət təqibi ilə bağlı digər materialların mahiyyəti üzrə izahat tələb
etməyə hüququ yoxdur.
25.6. Hər hansı şəxs tərəfindən hər hansı səbəbdən ədalət mühakiməsinin həyata
keçirilməsinin birbaşa və ya dolayı yolla məhdudlaşdırılması, ona qanunsuz təsir,
hədə-qorxu, müdaxilə edilməsi, hörmətsizlik göstərilməsi, məhkəməyə qarşı açıq-
aşkar etinasız hərəkətlər edilməsi yolverilməzdir və Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş məsuliyyətə səbəb olur.
M a d d ə 2 6 . C i n a y ə t m ü h a k i m ə i c r a a t ı n ı n a p a r ı l d ı ğ ı d i l
26.1. Azərbaycan Respublikası məhkəmələrində cinayət mühakimə icraatı
Azərbaycan Respublikasının dövlət dilində və ya müvafiq ərazinin əhalisinin çoxluq
təşkil edən hissəsinin dilində aparılır.
26.2. Cinayət prosesini həyata keçirən orqan cinayət mühakimə icraatının
aparıldığı dili bilməyən cinayət prosesi iştirakçılarının aşağıdakı hüquqlarını təmin
etməlidir:
26.2.1. cinayət prosesi iştirakçılarına öz ana dilindən istifadə etmək hüququnu
izah etmək:
26.2.2. ibtidai araşdırma və məhkəmə baxışı zamanı tərcüməçinin köməyindən
pulsuz istifadə etmək, ibtidai araşdırma qurtardıqdan sonra cinayət işi və ya cinayət
təqibi ilə bağlı digər materiallarla tam tanış olmaq, məhkəmədə ana dilində çıxış
etmək;
26.3. Cinayət mühakimə icraatının aparıldığı dili bilməyən cinayət prosesi
iştirakçılarının bu Məcəllənin 26.2.2-ci maddəsində göstərilən hüquqlarının təmin
olunması Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsi hesabına həyata keçirilir.
26.4. Cinayət prosesini həyata keçirən orqan təqdim edilməli sənədləri müvafiq
şəxslərə cinayət mühakimə icraatının aparıldığı dildə təqdim edir. Cinayət
mühakimə icraatının aparıldığı dili bilməyən müvafiq şəxslərə təqdim edilməli
sənədlər onların ana dilində və ya onların bildiyi başqa dildə təqdim edilir.
vi[6]
M a d d ə 2 7 . C i n a y ə t m ü h a k i m ə i c r a a t ı n ı n a ş k a r l ı ğ ı
27.1. Bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş dövlət, peşə və kommersiya sirlərinin,
habelə vətəndaşların şəxsi və ailə sirlərinin qorunması halları istisna olmaqla,
Azərbaycan Respublikasında cinayət işləri və cinayət təqibi ilə bağlı digər
materiallar üzrə ədalət mühakiməsi bütün məhkəmələrdə açıq aparılır.
27.2. Bu Məcəllədə nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla Azərbaycan
Respublikasının məhkəmələrində cinayət işləri və cinayət təqibi ilə bağlı digər
materiallar üzrə ədalət mühakiməsinin qiyabi aparılmasına yol verilmir.
27.3. Bütün hallarda cinayət mühakimə icraatı zamanı qəbul olunmuş məhkəmə
qərarları açıq elan olunur.
M a d d ə 2 8 . C i n a y ə t m ü h a k i m ə i c r a a t ı n ı n o b y e k t i v l i y i ,
q ə r ə z s i z l i y i v ə ə d a l ə t l i l i y i
28.1. Məhkəmələr cinayət işlərinə və cinayət təqibi ilə bağlı digər materiallara
məhkəmə iclaslarında yalnız bu Məcəlləyə müvafiq surətdə müəyyən edilmiş
hüquqi prosedurlara uyğun faktlar əsasında, qərəzsiz və ədalətlə baxmalıdırlar.
28.2. Hakimlər cinayət mühakimə icraatını həyata keçirərkən qanunun
mənafeyindən başqa hər hansı bir mənafeyi ifadə edə bilməzlər.
28.3. Hakim və ya andlı iclasçı şəxsən cinayət prosesinin nəticəsi ilə birbaşa,
yaxud dolayı yolla maraqlıdırsa, cinayət işi və ya cinayət təqibi ilə bağlı digər
material üzrə ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsində iştirak edə bilməz.
28.4. Cinayət mühakimə icraatını həyata keçirərkən məhkəmələr aşağıdakı
vəzifələri yerinə yetirməlidirlər:
28.4.1. cinayət prosesində tərəflərə cinayət təqibi ilə əlaqədar bütün halların
hərtərəfli, tam və obyektiv tədqiq edilməsi üçün zəruri şəraiti təmin etmək;
28.4.2. şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsi həm ifşa edən, həm də ona bəraət
verən halları, habelə məsuliyyəti yüngülləşdirən və ağırlaşdıran halları nəzərə
almaq;
28.4.3. şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin təqsirsizliyi, yaxud az təqsirliliyi
barədə, habelə ona bəraət verən və ya məsuliyyətini yüngülləşdirən hallar üzrə
sübutların olması barədə özü, yaxud müdafiəçisi tərəfindən irəli sürülən ərizə və
vəsatətlərə baxmaq;