17
Kombinat tomonidan birmuncha oldin yaratilgan texnologiya bo‘yicha texnogen
chiqindilar 2-Mis boyitish fabrikasida (oraliq masofasi 6 km)
qayta ishlanib, konsentrat
sifatida qaytarib olinar edi. Mazkur jarayonlarda transport, ishchi xizmati, yonilg‘i resurslari,
boyitishda foydalaniladigan kimyoviy reagentlarga bo‘lgan xarajatlari oyiga o‘rtacha 587 mln
so‘m tashkil qilar edi. Ishlab chiqarishda qo‘llanilgan yangi texnologiya yiliga 7,04 mlrd so‘m
mablag‘larni tejash imkonini beradi. Yana bir ahamiyatli jihati shundaki 2-Mis
boyitish
fabrikasida texnogen chiqindilarni qayta ishlash orqali foydali metallarni olish ko‘rsatkichi mis
bo‘yicha 60-72% bo‘lgan. Metallurgiya sexi Vanyukov pechidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri qayta
ishlash jarayoni orqali xomashyodan mis tayyor mahsulotini ajratib olish ko‘rsatkichi esa
93,87% tashkil etadi. Buning natijasida qo‘shimcha mahsulot olishga erishiladi. Shuningdek,
kombinatda yana bir yangilik yaratildi. Rux zavodi texnogen chiqindilarini
qayta ishlash
jarayoniga jalb qilish orqali Metallurgiya sexi Vanyukov pechi,
eritish va konverter
pechlaridagi tabiy gazni tejab qolish va qo‘shimcha mis, oltin va kumush mahsulotlarini ajratib
olish imkonini beradi. E'tiboringizni raqamlarga qaratadigan bo‘lsak, mazkur uchastkada
yiliga: Mis eritish zavodining 24 000 tonna texnogen chiqindilari qayta ishlanadi.
Natijada
yiliga qo‘shimcha 789 tonna mis katodi, 58 kg oltin va 442 kg kumush ajratib olinadi. Rux
zavodining 96 000 tonna texnogen chiqindilarini (klinker) qayta ishlash esa qo‘shimcha 2 028
tonna mis katodi, 121,2 kg oltin va 29,9 tonna kumush olish imkoniyatini yaratadi.
Xulosa
qilib aytganda, texnogen chiqindilarni qayta ishlash natijasida yiliga 59,2 mln dollar daromad
olinadi. O`zbekistonda rangdor metallurgiya sanoatining taraqqiyotiga juda katta etibor
berilgan . U Markaziy Osiyo hududidagi sanoat tarmoqlari orasida yosh tarmoq hisoblanadi.
Biroq uning hisasiga Markaziy Osiyo davlatlarida ishlab chiqarilgan rangdor metallarning (
2/3) qismi to`g`ri keladi. Markaziy Osiyoda umuman metallurgiya
sanoati tarmoqlari bir
tekisda rivojlanmagan. Asosiy markazlari Qozog`iston va O`zbekiston Respublikalaridir.
Dostları ilə paylaş: