Magistratura məRKƏZİ
Yüklə 0,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
51 2005-ci il Avropa Birliyi Lissabon Proqramının reallaşdırılması üçün "Daha Cox Araşdırma və İnovasyon - Böyümə və məşğulluğa İnvestisiya planı hazırlanıb tətbiqə başlanıldı. Türkiyənin inovasyona münasibəti. Türkiyənin innovasiya performansı AB-yə üzv və namizəd ölkələr arasında ən geridə olandır. Səbəbi inovasyonun birbaşa elm, texnologiya və araşdırma və inkişafın nəticəsi olaraq görülməsi, dövlət dəstəklərinin buna görə verilməsi və inovasyonun digər əlaqədar siyasət sahələrindən uzaqlaşması olmasıdır. 1996-2000-ci illər arasında 7.5 illik inkişaf Milli İnnovasiya Sisteminin qurulması ana hədəfi mənimsəndi. 1997-ci ildə Elm və Texnologiya Ali təşkilatı TUBİTAK Vizyon 2023 Layihəsi (ana hədəf Türkiyənin ÜDM-dan ayrılan payın artırılması). TUSİAD Məlumat cəmiyyəti və Yeni Texnologiyalar Komissiyası "Sahibkarlıq və yenilikçilik İş Qrupu", Milli İnnovasiya Təşəbbüsü-İnnovasiya Çərçivə hesabatı REF-rəqabət Forumu, TUSİAD- Sabancı Universiteti, 5.Sənaye Konqresi-İSO, "Davamlı Rəqabət Gücü, Qlobal dəyişkənlikdə Yeni dinamikası və Türk Sənayeninin Yol xəritəsi" olmuşdur. Ölkələrin innovasiya performansını təyin edən çevrə şərtləri yaxşı işləyən maliyyə, iş və məhsul bazarları, firmaların qurulması və böyüməsi üçün ən əlverişli şərtləri təmin edən tənzimləmə və tətbiqlər, iqtisadiyyatın beynəlxalq ticarətə və xaricə birbaşa investisiya, inovasyonu tətikləyən tələbin vəziyyəti, cəmiyyətin innovasiya şüuru, makro iqtisadi mühit, aşağı və sabit inflyasiya, aşağı faiz dərəcələri, ictimai borçlarında azalma, həqiqi və sabit valyuta məzənnəsi, maliyyə nizam- intizam, devaliyasya, sərmayənin sərbəst dövranı, açıq və rəqabətli ticarət siyasəti, təşviq edici xarici investisiya siyasəti və s. təşkil edir. İnnovasiyalı iqtisadiyyatın inkişafında və proseslərinin tənzimlənməsi Azərbaycan Respublikasında dövlətin sosial iqtisadi siyasətinin əsas tərkib hissəsi olan innovasiya siyasəti vasitəsilə həyata keçirilir. Bu siyasətə uyğun olaraq ölkədə
52 investisiya mühitinin daha da yaxşılaşdırılması üçün müvafiq innovasiya strukturlarının, başqa sözlə innovasiya mərkəzlərinin, texnoloji biznes-inkubatorların, texnoparkların yaradılması nəzərdə tutulmuşdur. Bundan başqa, ―Azərbaycan Respublikasında 2009-2015-ci illərdə Elmin inkişafı üzrə Milli Strategiya‖ da innovasiya fəaliyyəti infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi, o cümlədən texnoparklar, texnoloji mərkəzlər, biznes inkubatorları şəbəkəsinin genişləndirilməsi bir vəzifə kimi qarşıya qoyulmuşdur. Həmin vəzifələrin yerinə yetirilməsi isə, öz növbəsində, göstərilən innovasiya infrastrukturu elementlərinin ən vaciblərindən biri olan İKT- profilli texnoparkların fəaliyyətinin səmərəliliyinin təhlilini, öyrənilməsini və onun qiymətləndirilməsini daha da aktuallaşdırır. İnnovasiya infrastrukturunu təşkil edən əsas elementlərdən biri İKT-profilli texnoparklardır. Onlar əsas dörd məqsədə qulluq edir; 1.
2.
müvafiq sferada iqtisadi artımın stimullaşdırılması; 3.
elmi-texniki potensialdan istifadə intensivliyinin artırılması; 4.
regionun sosial-iqtisadi fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılması və s. kimidir. İKT-texnoparklar tətbiqi-tədqiqat işinin aparılması, texnologiyaların transferi, informasiya cəmiyyəti problemləri, innovasiya sisteminin formalaşmasına yardım, konsaltinq işlərinin yerinə yetirilməsi kimi əsas funksiyaları yerinə yetirirlər. İnnovasiyalı dövlətin əsas funksiyaları: Dövlət biznes üçün qarant kimi çıxış edir ki, onun qoyuluşları müxtəlif riskləri dövlət tərəfindən sığortalanıb və beləliklə, dövlət biznes fəallığını stimullaşdırır və yeni sərmayələrin həcmini artırır. Dövlət vergi sistemini tənzimləyir və müəssisələr üçün güzəştlər təqdim edir, iqtisadiyyatın innovasiya sektorunda işləyən, bununla da canlandıraraq yüksək texnologiyalı müəssisələrin formalaşmasında yaxından iştirak edir.
53 Dövlət müvəqqəti forma üzərində monopoliya bilən kimi patentlərin verilməsi üzrə agentliyini təşkil edir, bununla da o, innovasiya prosesinin digər bütün iştirakçıları üçün texnologiyaları inkişaf etdirməyə imkan verir. Dövlət, sonradan onların köçürüləcək ixtisaslaşdırılmış istehsal sahələri üzrə fundamental tədqiqatlar üçün şərait yaradır. Nəticədə belə fikir çıxarmaq olar ki, onun risklərinin azaldılması yolu ilə dövlətin "haqqı üçqat" modeli çərçivəsində biznesin inkişafına kömək etməlidir və elm güclü təsiri altında. Bundan başqa, dövlət innovasiya iqtisadiyyatı innovasiya siyasətinin sadə paylamaqla öz göstərişləri ilə müqayisədə daha çox keçirilməsinin əhəmiyyətini dərk edir. Qeyd etmək lazımdır ki, müxtəlif mərhələlərdə dövlətin rolu innovativ iqtisadiyyatın təşəkkülündə çox önəmlidir. İlkin mərhələdə onun rolu innovasiya sisteminin yaradılmasından ibarətdir, innovasiya sistemi kimi formalaşır və onun ayrı- ayrı həlqələrinin stimullaşdırılması təşkil edir. İnnovasiya proseslərinin inkişafına dövlətin iki cür köməklik göstərir. 1) Birbaşa 2) Dolayı. Birbaşa;
intellektual mülkiyyətin qorunması üzrə hüquqi normalaşdırılması, standartlaşdırma siyasəti, informasiyanın genişləndirilməsi yolu ilə inzibati tənzimləmə;
elmi-tədqiqat təşkilatlarının birbaşa dotasiya maliyyələşdirilməsi;
ETKTİ-nin aparılmasına dövlət sifarişləri və kontraktları formasında xüsusilə vacib və iri miqyaslı elmi-texniki işləmələrin maliyyələşdirilməsi. Dolayı;
innovasiya qərarlarının reallaşdırılması üçün investisiya axınlarını stimullaşdıran vergi və amortizasiya siyasəti; Yüklə 0,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|