Montaj zaman
ı kadrların ardıcıllığı da əksər hallarda ssenaridə qeyd olunur.
Bu cür videosüjetl
ər mini reportaj da adlandırıla bilər.
12. Nemoy v
ə şifahi xəbər – Nemoy lal kadrdır. VMY-dən
fərqli olaraq, nemoyu
jurnalist deyil, aparıcı birbaşa efirdə oxuyur. Bu zaman tamaşaçı aparıcının
sözl
ərini eşidir və paralel olaraq onun təqdim etdiyi informasiyaya uyğun kadrları
da izl
əyir. Lakin VMY kimi nemoyu da jurnalist hazırlayır. Fərq ondan ibarətdir
ki, reportyor komandası nemoyu hazırlamaq üçün elə də ciddi əziyyət çəkmir.
Çü
nki nemoyun maksimal uzunluğu 35-40 saniyə olur.
Hansı hallarda redaksiya xəbəri nemoy şəklində hazırlamağa üstünlük verir?
-
X
əbər operativ olaraq hazırlandıqda və onun daha geniş formada
yazılması, montaj edilməsi üçün kifayət qədər vaxt olmadıqda;
-
Hadis
ə bir o qədər də ciddi
ictimai önəm kəsb etmədikdə;
-
Hadis
ə ilə bağlı kifayət qədər görüntü olmadıqda
Bu terminin n
əyə görə məhz nemoy, yaxud lal kadr adlandırılması isə onunla
bağlıdır ki, nemoyu efirə təqdim edərkən tamaşaçı kadrda interküyü, eləcə də,
danışan insanın səsini ya olduqca zəif eşidir, ya da ümumiyyətlə eşidə bilmir.
Başqa sözlə, əsas səs aparıcının səsi sayıldığından ikinci dərəcəli səslər (interküy,
kadrda danışan insan) nəzərə alınmır və buna görə də efirə təqdim olunan
görüntül
ər lal təsiri bağışlayır.
Nümun
ə:
Aparıcı: Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri ötən gecə Tovuz rayonunun
Əlibəyli kəndini yenidən güllə-baran edib. Axşam saat 8-də iriçaplı silahlardan
başlayan atışma gecə saat 3 radələrinədək fasiləsiz davam edib. Nəticədə kənddə
bir neç
ə evə ciddi ziyan dəyib. Güllələr hətta mənzillərin içərisinə qədər keçib.
Xoşbəxtlikdən xəsarət alan olmasa da, kənd sakini Qara Qasımova məxsus evə
yandırıcı güllələrdən od düşüb. Yanan evi sakinlər çətinliklə də olsa, söndürə
bilibl
ər. Hadisə ilə bağlı rayon rəsmiləri bütün gecəni Əlibəylidə keçiriblər.
Az
ərbaycan ordusunun layiqli cavab atəşindən sonra erməni əsgərləri susdurulub.
***
Aparıcı: İnternetdə yayılan video-görüntülər Birləşmiş Ştatlarda polis zorakılığını
yenid
ən gündəmə gətirib. Videoda əvvəlcə iki polis əməkdaşının bir nəfərə hücum
ed
ərək, döydüyü görünür. Daha sonra polislər həmin şəxsi yerə yıxaraq, əl –
qolunu bağlayıblar. Yumruq və dəyənəklə yenidən döyməyə başlayıblar. Bir
müdd
ət sonra daha bir neçə polis əməkdaşının hadisə yerinə gəldiyi görünür.
Hadis
ə ötən ilin iyul ayında, Kaliforniya ştatında baş versə də, görüntülər yeni
yayılıb. Məlumata görə, döyülən şəxs – Kelli Tomas, hadisədən 5 gün sonra aldığı
x
əsarətlərdən həyatını itirib. Artıq hadisə ilə bağlı cinayət işi açılıb. Tomasın
döyülm
əsində əli olan polislər həbs edilib.
***
Nemoy x
əbərlər bir neçə variantda təqdim oluna bilər:
-
Yalnız nemoy;
- Nemoy – sinxron;
- Nemoy – interküy;
- Nemoy - st
əndap;
- Nemoy – VMY;
- Nemoy - sinxron – nemoy;
- Nemoy -
interşum – nemoy;
- Nemoy - st
əndap – nemoy;
Yuxarıda nümunə olaraq təqdim etdiyimiz iki xəbər yalnız nemoy xəbərə
aiddir. Bel
ə xəbərlərdə informasiyadan başqa heç nə verilmir və tamaşaçı
jurnalistin hadis
ə yerindən topladığı faktlarla kifayətlənməli olur. Lakin xəbərin
nemoy - sinxron formada t
əqdimatı baş vermiş hadisə ilə bağlı mütəxəssis fikri və
ya ictimai r
əyi öyrənməyə imkan yaradır. Bu zaman aparıcı informasiyanı təqdim
etdikd
ən
dərhal sonra susur, efir rejissoru isə sinxronun, başqa sözlə müsahibin
s
əsini açır.
Nümun
ə:
Aparıcı: Gecə saatlarında Kürdəmirə yağan aramsız leysan yağışlar nəticəsində
rayonun 12 min hektar
əkin sahəsinə xeyli ziyan dəyib. Carlı kəndinə düşən yağıntı
is
ə həyətyanı sahələri su altında qoyub. Sakinlərə məxsus iri və xırda buynuzlu
heyvanlar arasında tələfat var. Rayon Fövqəladə Hallar Komissiyası dəyən zərəri
mü
əyyənləşdirir. Həyətlərin sudan təmizlənməsi üçün əraziyə nasos və ağır texnika
c
əlb olunub.
SİNXRON
Titr – Vasif M
əmmədov – Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısının müavini
***
Nemoy - interküy mahiyy
ət etibarı ilə xəbərin yalnız nemoy variantda
t
əqdim olunması deməkdir. Lakin fərq ondan ibarətdir ki, burada xəbəri
daha da
baxımlı və tamaşaçıya yaxın edən interküydən geniş istifadə olunur. Xəbəri təqdim
ed
ən aparıcının sözlərindən dərhal sonra səs rejissorunun hadisə yerindən
hazırlanmış interküyü bir qədər artırması tamaşaçını hadisənin birbaşa iştirakçısına
çevirir:
Nümun
ə:
Aparıcı: Bakıda Avroviziya həyəcanı davam edir. Bu gün Bakı Kristal zalın
s
əhnəsində növbəti məşqlər gerçəkləşib. İlk olaraq səhnəyə Serbiya təmsilçisi
Çeljko Yaksimoviç çıxıb. Onun ardınca isə musiqi yarışmasının favoritlərindən
olan Makedoniya t
əmsilçisi Kaliopi öz mahnısını ifa edib. Məşqlər bu dəqiqələrdə
d
ə davam edir.
İnterşum – Kaliopinin mahnısı