Iste’molchilar va ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi hamda bozor samaradorligi

Boshqalar Mariya, Frida, Jorjiya bu ishni 600$dan kamiga qilishni xohlashmaydi.

Ahamiyat bering, ish bu ishni arzonga bajaradigan xizmatchiga tegadi

Bu ishni olganidan Grendma qanday foyda ko‘radi? Bu ish uchun 500$

Bu ishni olganidan Grendma qanday foyda ko‘radi? Bu ish uchun 500$

sarflasa va ish uchun 600$ olsa, u holda xizmatchi 100$ ishlab chiqaruvchi

ortiqchaligiga ega bo‘ladi. Ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi ish uchun olingan narx

ayiruv tannarxga teng. Ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi sotuvchining bozordagi

ishtirokidan olinayotgan foydani hisoblaydi.

Ishlab chiqaruvchi ortiqchaligini hisoblashda taklif chizig’idan foydalanish

Xuddi iste’molchi ortiqchaligi talab egri chizig‘iga yaqindan bog‘liq
bo‘lganidek, ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi taklif egri chizig‘iga bog‘liq. Bu
qanday sodir bo‘lishini bilish uchun oldingi misolimizni davom ettiramiz. Buni biz
4 bo‘yoqchining xizmati uchun belgilagan narxni taklif jadvalini topishdan
boshlaymiz.

4- rasmdagi chizma taklif egri chizig‘i taklif jadvali bilan mos kelishini

4- rasmdagi chizma taklif egri chizig‘i taklif jadvali bilan mos kelishini

ko‘rsatadi. E’tibor bering, taklif egri chizig‘i sotuvchilarning narxiga bog‘lik. Har

qanday miqdorda taklif chizig‘idagi narx chekli sotuvchining, ya’ni narx to‘g‘ri

kelmasa, bozorni birinchi tark etuvchi sotuvchining narxini ifodalaydi. 4 ta uy

miqdorida esa taklif egri chizig‘ining yuqorisi 900$ ga teng, bu Mariya xizmati

uchun belgilagan narx. 3ta uy miqdorida taklif chizig‘i 800$ ga teng. Bu Frida

belgilagan narx. Taklif egri chizig‘i sotuvchilarning narxida aks etishi sababli, biz

buni ishlab chiqaruvchi ortiqchaligini o‘lchash uchun ishlatishimiz mumkin.

5-rasm taklif egri chizig‘i bizning 2ta misolimizdagi ishlab chiqarish

5-rasm taklif egri chizig‘i bizning 2ta misolimizdagi ishlab chiqarish

ortiqchaligini hisoblash uchun ishlatiladi. (a) chizmada biz narxni 600$ deb