Ina iye bolma



Yüklə 13,88 Kb.
səhifə1/4
tarix05.10.2023
ölçüsü13,88 Kb.
#125413
  1   2   3   4
Leksiyani mazmuni K p kletkalilardi uliwmaliq sipatlamasi


Haqiyqiy kóp kletkjalilar (Eumetazoa)bólimi óz náwbetinde radial simmetriyalilar yamasa eki qabatlilar (Radiata) hámde eki tárepleme simmetriyalilar (Bilateria) kishi bólimlerge ajiratiladi. Radial simmetriyalilarǵa ishekquwislilar hám iyne terililer tipleri kiredi. Eki tárepleme dem aliwshi haywanlardi óz náwbetinde dene bosliǵina iye bolmaǵan parenximatoz haywanlarǵa ( jalpaq qurtlar,nemertinalar,mollyuskalar tipleri); birlemshi dene bosliqlilarǵa (dońgelek qurtlar, tikenbaslilar tipi), ekilemshi dene bosliqlilar,yaǵniy selomik hatwanlarǵa (saqiynali qurtlar, iyneterililer, xordalilar) hám aralas dene bosliqlilar (buwinayaqlilar tipi)ne ajiratiw mumkin.
Kóp kletkalilardiń dúzilisi hám ómir suriw qásiyetleri.Kóp kletkalilar denesi hár qiyli dúzilgen hám turli waziypani atqariwǵa qániygelesken kletkalardan ibarat.Bul kletkalar ǵarezsiz jasaw qásiyetine iye bolmastan bir pútin organizmdiń bir bólegi esaplanadi.Kletkalar túrli dárejede qániygelesken bolip,málim bir waziypani atqariwǵa qániygelesken.Misali,bulshiq-et kletkalari tek qisqariw,nerv kletkalari bolsa seziw qásiyetine iye.Qániygelesken kletkalar arnawli toqimalardi payda qiladi. Kóp kletkalilar jinissiz hám jinisli jol menen kóbeyedi.Jinissiz kóbeyiw birqansha ápiwayi dúzilgen kóp kletkalilar ushin tiyisli bolip,ekige bóliniw,burtikleniw hám kóp márte bóliniw arqali bóladi.Jinisiy kóbeyiwdi gametalar yaǵniy hár qiyli jinisli qániygelesken jinisiy kletkalar qatnasinda baradi.Urǵashi kletkalar máyek(oogameta),erkeklik kletka tuqim (spermatazoid) delinedi.Gametalar qosiliwi nátiyjesinde payda bolatuǵin tuqimlanǵan máyek kletka zigota dep ataladi.Indivudual rawajlaniw (ontogenez ) protsesinde zigotadan eresek organism rawajlanadi.


Kóp kletkalilardiń kelip shiǵiwi.
Kóp kletkalilardiń bir kletkalilardan kelip shiqqanliǵi dálillengen.Biraq olar bir kletkalilardiń qaysi toparinan kelip shiqqanliǵI aniq emes.Kóp kletkalilardiń kelip shiǵiw mashqalasin sheshiwde koloniya bolip jasawshi haywanlar ulken orin tutadi.Kóp kletkalilardi volvoksqa uqsas koloniya qamshilardan kelip shiqqanliǵin kópshilik alimlar tan aldi. Koloniyali bir kletkalilardan kóp kletkalilardiń payda boliwi tuwrali bir qansha nazariyalar bar.

Yüklə 13,88 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə