13
13
cəzalanaraq bu vəzifədən kənarlaşdırıldığına görə
çox narahat idi və yenidən Kufə hakimliyini əldə
etmək üçün Şama gəlib belə bir plan hazırladı. O,
bir gün Müaviyənin oğlu Yezidi görüb dedi:
“Bilmirəm nə üçün Müaviyə sənin haqqında
səhlənkarlıq edir?”
Yezid: “Necə?”-deyə soruşdu.
Müğeyrə: “Nəyi gözləyir? Nə üçün səni özündən
sonrakı xəlifə kimi xalqa təqdim etmir?”-dedi.
Yezid: “Atam elə təsəvvür edir ki, bu mümkün
olan bir iş deyil.”
Müğeyrəb: “Bu mümkün olan bir işdir.”
Yezid: “Bu iş necə mümkün ola bilər?”
Müğeyrə: “Siz kimin itaət etməməsini təsəvvür
edirsiniz? Biz şamlılar Müaviyənin bütün əmrlərinə
itaət edirik, Mədinəyə də filan şəxsi göndərsəniz bu
vəzifəni yaxşı yerinə yetirə bilər. İraq və Kufə isə
bunların hamısından təhlükəlidir ki, onu da mən öz
öhdəmə alıram.”
Yezid
atasının
yanına
gəlib
Müğeyrənin
dediklərini ona söylədi. Müaviyə oğlunun sözlərini
eşitdikdən sonra Müğeyrəni öz yanına çağırtdırdı.
Müğeyrə Kufəni susdurmağı öz üzərinə götürərək
çox yaltıqlıq etdi və qənaətbəxş bir məntiqlə
Müaviyəni bu işə zəmin yaratmağa razı saldı. Elə
14
14
buna görə də Müaviyə onu keçmiş vəzifəsinə
qaytardı. Amma nə kufəlilər Müaviyənin təklifini
qəbul etdilər və nə də mədinəlilər. Müaviyə
çarəsizlikdən Mədinəyə gəlib imam Hüseyn
əleyhissəlam, əbdüllah ibni Zübeyr, əbdüllah ibni
ömər və bu kimi xalq arasında hörmət və nüfuz
sahibi
olan
Mədinə
başçıları
ilə
görüşüb
özünəməxsus yaltaqlıqla dedi:
“İndi islamın məsləhəti belə tələb edir ki,
hökumət zahirdə Yezidin öhdəsində olsun, amma
bütün işlər sizin nəzərinizlə həyata keçirilsin. Xalq
arasında ixtilaf yaranmasın deyə, hələlik beyət
etməklə bütün işləri öhdənizə alın.” Amma
onlardan heç biri Müaviyənin bu təklifini qəbul
etmədi.
Beləliklə
onun
bu
planı
müvəffəqiyyətsizliklə nəticələndi. Müaviyə sonralar
Mədinə məscidində başqa bir hiyləyə əl ataraq
mədinəlilərin keçmişdə və hal-hazırda onun təklifi
ilə razı olduqlarını iddia etmək istədi. Onun bu
hiyləsi də nəticəsiz qaldı. Müaviyə ölüm yatağında
olarkən oğlu Yeziddən çox nigaran idi. Ona görə də
bir sıra məsələləri oğluna xatırladaraq beyət almaq
üçün əbdüllah ibni Zübeyr və əbdüllah ibni ömərlə
necə rəftar etməyi və eləcə də Hüseyn ibni əli
əleyhissəlamla çox mülayim davranmağın lazım
15
15
olduğunu bəyan etdi. O, öz sözlərinin davamında
dedi: “Hüseyn Peyğəmbər övladı və müsəlmanlar
arasında
yüksək
mövqeyə
malik
olan
bir
şəxsiyyətdir.
Hüseyn
ibni
əli
ilə
ədavətlə
davranmaqdan
qorx.”
Müaviyə
belə
bir
uzaqgörənlik etmişdi ki, əgər Yezid imam Hüseyn
əleyhissəlamla düşmən kimi rəftar edib onun qanını
axıtsa, artıq hökuməti əldə saxlaya bilməyəcək və
bununla
da
əbusüfyan
sülaləsi
xilafətdən
uzaqlaşdırılacaqdır.
Müaviyə çox hiyləgər idi və başqa siyasətbazlar
kimi öngörənlik etdiyi hadisələrin çoxu düz çıxırdı.
O, eləcə də baş verəcək hadisələri yaxşı başa düşür
və təhlil edirdi. Amma əksinə olaraq, Yezid
təcrübəsiz bir gənc idi və əvvəldən bir şahzadə kimi
naz-nemət içində boya-başa çatmışdı. O, əyyaşlığa
qurşandığı üçün siyasətdən baş çıxarmırdı. Gənclik
qüruru, məqam və şöhrət düşgünlüyü onun
vücuduna hakim kəsilmişdi. əbu Süfyan sülaləsi
hökumət və xilafətdən başqa heç bir məqsəd
güdmürdü. Amma onlar heç bir vasitə ilə öz
məqsədlərinə nail ola bilmədilər. Lakin imam
Hüseyn
əleyhissəlam
şəhadət
dərəcəsinə
yüksəlməklə öz mənəvi hədəflərinə çata bildi.
Müaviyə hicri tarix ilə 60-cı ilin rəcəb ayının 15-də
16
16
öldü. Yezid Bəni-üməyyə tayfasından olan Mədinə
hakiminə bir məktub yazaraq atasının ölüm xəbərini
ona yetirib, camaatdan özünə beyət almasını əmr
etdi. O zaman Mədinə mərkəz olduğuna görə bütün
gözlər oraya dikilmişdi. Yezid həmin səbəbə əsasən
göndərdiyi məktubda tam qətiyyətlə yazırdı:
“Hüseyn ibni əlidən mənə beyət al, əks təqdirdə
başını kəsib Şama göndər.”
Beləliklə
imam
Hüseyn
əleyhissəlamın
qarşılaşdığı məsələlərin biri də Yezid ibni
Müaviynin beyət istəməsi idi.
Yezidin
dövrü
iki
mühüm
xüsusiyyətlə
Müaviyənin zamanından fərqlənirdi.
1-İmam Hüseyn əleyhissəlamın Yezidə beyət
etməsi xilafətin varislik əsasında olmamasını təsdiq
edirdi.
2-Yezid çox əxlaqsız bir adam idi və açıq-aşkar
günah etməkdən çəkinmirdi. O, siyasi cəhətdən də
heç bir səlahiyyətə malik deyildi.
Qeyd etmək lazımdır ki, Müaviyə və eləcə də
Abbasi xəlifələrinin bir çoxu da əxlaqsız və
günahkar adamlar idilər. Lakin onlar bunu yaxşı
başa düşürdülər ki, hakimiyyətdə qalmaq üçün
zahirdə də olsa, bir çox islam qanunlarına riayət
etməli
və
onun
hüdudlarını
qorumağa
Dostları ilə paylaş: |