BİRJA DƏLLALININ ROMANI
kimi qələm vardı, pərişan saçlan isə alnına dağılmışdı. Pəncərə açıq idi,
çünki yaz öz radiatorunu işə salmış və torpağın mərkəzi qızdıncı
borularından azca istilik sızırdı.
Pəncərədən otağa yasəmənin zərif, lətif qoxusu dolurdu və dəllal bu
qoxunun təsirindən bir anlıq yerində donub-qaldı. Çünki bu qoxu miss
Lesliyə məxsus idi. Bu, onun qoxusu idi və yalnız onun.
Bu qoxu qadını, sanki, olduğu kimi onun gözləri qarşısında
canlandırdı. Maliyyə dünyası bir anın içində bambalaca bir ləkəyə çevrildi.
Qadın isə qonşu otaqda, onun cəmi iyirmi addımlığında idi.
-
Şərəfimə and olsun ki, mən bu addımı atacağam, - dəllal astadan
söylədi, - elə bu dəqiqə ondan soruşacağam. Təəccüblüdür, necə olub ki, bu
vaxta kimi mən bunu etməmişəm?!
O, birja işçisinə məxsus cəldliklə stenoqraiçı qadının otağına sarı atıldı.
O, hələ ki cəza almamış, hansısa mühüm xəbəri yerinə “çatdırmağa” tələsən
adamı xatırladırdı. O, qadının masasına yaxınlaşdı.
Stenoqrafist qadın ona baxıb gülümsədi. Qadının yanaqlarına xəfif
qızartı çökmüş, baxışları isə mehriban və səmimi idi. Maksuel dirsəyini
onun masasına söykədi. Hələ də əllərində kağız dəstəsi və qulağının
arxasında qələm var idi.
-
Miss Lesli, - o, tələsik sözə başladı, - mənim düz bir dəqiqə vaxtım
var. Mən sizə bir söz deməliyəm. Mənim arvadım olun. Mən sizə lazım
olduğu qədər diqqət göstərə bilməsəm də, sizi sevirəm. Zəhmət olmasa, tez
cavab verin.
-
Siz nə danışırsınız? - stenoqrafçı qadın ucadan söylədi. O, yerindən
qalxıb gözləri bərəlmiş halda ona baxırdı.
-
Siz məni başa düşmədiniz? - Maksuel dilxor halda soruşdu. -
İstəyirəm ki, arvadım olasınız. Mən sizi sevirəm, miss Lesli, çoxdan sizə
demək istəyirdim və yalnız indi, kontorda bir balaca boşluq yaranan kimi
bir dəqiqə vaxt ayıra bildim. Görürsünüz, məni yenə də telefona çağınrlar.
Pitçer, deyin ki, gözləsinlər. Hə, bu barədə nə düşünürsünüz, miss Lesli?
Stenoqrafçı qadın özünü qəribə apanrdı. Əvvəlcə o, elə bil,
təəccübləndi, sonra onun heyrət dolu gözlərindən yaş axmağa
47
downloaded from KitabYurdu.org
O.HENRİ
başladı, sonra isə o, göz yaşlan içində şövqlə gülümsədi və bir əli ilə
dəllalın boynunu mehribancasına qucaqladı.
- Mən başa düşdüm, - qız astadan dedi. - Bu birja qalan ağlını da
başından alıb. Amma əvvəlcə qorxdum. Məgər unutmusan, Harvi?
Axı biz dünən axşam saat səkkizdə tindəki balaca kilsədə
1
nişanlanmışıq.
JNyu-Yorkun varlı məhəllələrinin birində, Beşinci küçənin yaxınlığında yerləşən Preobrajeniye
(xristian bayramlarından birinin adı) kilsəsi
48
downloaded from KitabYurdu.org
YALANÇI PARILTI
Mister Tauers Çendler otağında bayırlıq kostyumunu ütüləyirdi.
Ütünün biri qızmaq üçün qaz pilətəsinin üstünə qoyulmuşdu, o birini isə
səylə irəli-geri itələyərək istədiyi qatı almağa çalışırdı; bir azdan onun laklı
çəkmələrindən ta jiletinin ensiz yarığının uclarınadək ox kimi necə dümdüz
uzandığını görmək olacaqdı. Bizim qəhrəmanın geyimi barədə
söylədiklərimiz elə bunlardan ibarətdir. Qalanlarını isə qoy alicənab
səfalətin rəzil kələkbazlığa vadar etdiyi şəxslərin özləri tapsınlar. Biz mister
Çendleri ucuz mebelli otaqların pilləkənləri ilə endiyi zaman yenidən
görəcəyik; səliqəli geyinmiş, özündənrazı, yaraşıqlı, zahiri görünüşcə
səciyyəvi nyu-yorklu klub adamı - bir qədər darıxdırıcı görkəmi ilə axşam
həzzlərinin dalınca qaçan əyyaş.
Çendler həftəyə on səkkiz dollar alırdı. O, bir memarın kontorunda
işləyirdi. İyirmi iki yaşı vardı. Arxitekturanı əsl incəsənət hesab edir və
səmimi-qəlbdən inanırdı ki - amma bu barədə Nyu-Yorkda bəyanat verməyə
risk etmirdi - “Ütü” göydələni öz memarlıq üslubu ilə Milan kilsəsindən
geri qalır.
Çendler hər həftə əməkhaqqısından bir dollar qırağa qoyurdu. Hər
onuncu həftənin axın bu üsulla topladığı kapitalla simic Zaman Atanın
dükanında bir axşam qopararaq əsl centlmen kimi əylənə bilirdi.
Özünü milyonerlərə və prezidentlərə xas reqaliyalarla
1
bəzəyər,
şəhərin reklam və vitrinlərinin daha gur işıq saçdığı hissəsinə gedər, ləzzət
və təmtəraqla nahar edərdi. Cibindəki on dollann hesabına bir neçə saat varlı
avara rolunu məharətlə oynamaq mümkün İdi. Bu məbləğ yaxşı nahara,
münasib etiketli bir şüşə çaxıra, çaypuluna, siqara, faytona və s. kifayət
edirdi.
Yetmiş cansıxıcı axşamın hesabına əmələ gələn bu nəşə- verici axşam
vaxtaşırı doğulan səadətin əsasını təşkil edirdi.
1
Reqaliya - hökmdarlara məxsus olan əşya
downloaded from KitabYurdu.org
O.HENRİ
Qızlann yeni həyata ilk addımı yalnız bir dəfə olur; saçlan ağaran
zaman isə o, yaddaşlarından təkrarlanmaz bir hadisə kimi silinib
gedir. Çendler də hər on həftədən bir bu axşamdan ilk dəfə olduğu
kimi böyük həzz alırdı. Palma ağaclarının altında kef əhlinin
əhatəsində oturub, bu cənnətin sakinlərini seyr etmək və onlann
baxışlarını öz üzərində hiss etmək - ilk vals və gənc debütant qızın
qaz-qaz paltarı bütün bunlarla müqayisə oluna bilərdimi?
Çendler Brodvey boyu səyyar ziyafət paltarlarının paltar
sərgisinin tamhüquqlu iştirakçısı kimi addımlayırdı. Bu axşam o,
təkcə tamaşaçı yox, həm də eksponat idi. Növbəti altmış doqquz
günü o, köhnə kostyum geyinib, təsadüf) barların piştaxtası arxasında
şübhə doğuran ümumi süfrə yeməkləriylə, öz otağında isə
buterbrodlarla və pivə ilə qidalanacaqdı. Lakin bu, onu təşvişə
salmırdı. Axı o, nəhəng zahiri panltı şəhərinin əsl oğlu idi və Brodvey
fənərlərinin işıqlandırdığı bir axşam onun qüssə içində keçirdiyi
çoxsaylı axşamlann yerini doldururdu.
O, elə hey addımlayırdı. Budur, artıq qırxıncı küçələr həzz
yolunun işıqlan ilə kəsişməyə başladı; hələ tez idi, amma insan
yüksək cəmiyyətlə yetmiş gün ərzində cəmi bir dəfə ünsiyyətə
girirsə, o zaman bu ləzzətin ömrünü uzatmaq istəyir. Parlaq,
qaşqabaqlı, maraq dolu, məftun, meydan oxuyan, cəzbedici baxışlar
ona dikilmişdi, çünki geyimi və görkəmi onun fərəhli və həzz dolu
saatların pərəstişkan olduğunu ələ verirdi.
Tinlərin birində dayanıb düşündü ki, bəlkə, artıq geriyə qayıdıb,
bədxərc vaxtlannda nahar etdiyi dəbdə olan təmtəraqlı restoranlardan
birinə getməyin vaxtı çatıb? Elə bu an sürətlə tini burulmaq istəyən
bir qız buzda sürüşərək şappıltı ilə səkinin üstünə yıxıldı.
Çendler gecikmədən və nəzakətlə ona qalxmağa kömək etdi. Qız
axsaya-axsaya yaxınlaşıb divara söykəndi və utana- utana Çendlerə
minnətdarlığını bildirdi.
-
Deyəsən, ayağımı zədəl əmişəm, - qız dedi - burxulduğunu
hiss etdim.
-
Çox ağndır? - Çendler soruşdu.
-
Yalnız ayağımı yerə bərk basanda. Məncə, bir neçə dəqiqədən
sonra yeriyə bilərəm.
50
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |