Himayədən çıxmaq
Səni gələcəkdə nə gözləyir?
3.
27
Himayədən çıxmağın bir çox səbəbləri mövcuddur. Sən öz doğma
ailənə qayıda, yaxud da himayəni dəyişə bilərsən. Lakin, bu fəsil sənin
artıq himayə yaşından çıxmağına və müstəqil yaşamağa başlamağına
həsr olunur. Uşaq məsələləri üzrə sosial xidmətlər müəyyən yaşa çat-
mana qədər sənə alternativ himayə ilə dəstək olacaqlar. Bu yaş uşaqlar
üzərində himayəyə dair milli qanunvericilik tərəfi ndən müəyyən edilir və
ölkədən ölkəyə fərqlənir. Avropa hökumətlərinin əksəriyyəti gənclərin
təhsilini bitirmələrinə və sabit və qənaətbəxş gəlir əldə etmələrinə qədər
onlara köməklik və yardım göstərməkdə davam edir. Bəzi ölkələrdə
gənclər himayədən çıxdıqdan sonra da müxtəlif növ yardım alırlar.
Himayədən çıxmağa necə hazırlaşmalı?
Himayədən çıxmaq müstəqil böyük kimi həyata başlamaq deməkdir.
Bu, sənin himayə altında olduğun birinci gündən başlayan prosesin
son nəticəsidir. Uşaq və yeniyetmə yaşlarında müstəqil yaşamağa səni
hazırlaşdıran bacarıqlar əldə edirsən. Bu böyük gün – sən sözün əsl
mənasında alternativ himayədən çıxdığın həmin gün yaxınlaşdıqca, bu
hazırlıq daha intensiv hal alır.
Əlbəttə ki, təhsil ən əhəmiyyətli addımdır lakin, məktəbə getməkdən
başqa, səni böyük həyata hazırlayacaq çoxlu sayda fəaliyyət də möv-
cuddur: ictimai və mədəni həyatda iştirak, oyun oynamaq və musiqi
çalmaq, idmanla məşğul olmaq və sağlamlıq və gigiyena kimi gündəlik
yaşam bacarıqlarına yiyələnmək, yemək bişirmək və cib xərcliyindən
istifadə etmək. Himayədən çıxmağa hazırlıq sənin fərdi himayə planının
bir hissəsidir.
son nəticəsidir. Uşa
s.35
Lüğət
28
Himayədən çıxan zaman bilməli
olduğun vacib şey nədir?
Himayədən çıxmaq bəzən stresslə bağlı
olur və sən bu stressi necə dəf etməyin
yollarını bilməlisən. Bunun üçün sən
gənclər mərkəzi, dini mərkəz, yaxud
üz tuta biləcəyin digər fəaliyyət və ya
xidmətlər kimi ictimai təşkilatlara yardım
üçün müraciət edə bilərsən. Fövqəladə
vəziyyətlərdə kimə zəng etmək lazım
olduğunu, təhsilin davam etdirilməsi,
iş axtarılması, yaşamaq üçün yer
tapılması ilə bağlı kimdən məlumat
almalı olduğunu və tibbi yardım almaq
üçün hara getməli olduğunu bilməlisən.
Himayə altında yaşadığın
dövrdə tanış olduğun
insanlarla əlaqə saxlaya
bilərsənmi?
Himayədarlar, sosial işçilər və himayə
altında yaşadığın dövrdə tanış olduğun
bütün uşaq və gənclərlə əlaqə saxlamaq
olduqca vacibdir. Bunu etməyə səni
heç nə məcbur etmir, lakin sənin üçün
əhəmiyyət kəsb edən insanlarla əlaqəni
qoruyub saxlamaq sənin hüququndur.
Sənin himayədən çıxmağın
planlaşdırılan zaman öz fi krini
söyləyə bilərsənmi?
Həyatınla bağlı hər hansı qərar barədə
fi krini söyləmək imkanın olmalıdır.
Himayədə yaşamaq və himayədən
çıxmağın planlaşdırılması, eləcə də
himayədən sonrakı həyat istisna deyildir.
Himayədən çıxmaq sənin fərdi himayə
Aleks fi kirləşir ki, artıq… sərbəst
Aleks fi kirləşir ki, artıq… sərbəst
yaşmağa hazırdır və bizi tərk
yaşmağa hazırdır və bizi tərk
etməyə hazırlayır. O, bu böyük
etməyə hazırlayır. O, bu böyük
günə xüsusi olaraq hazırlaşır.
günə xüsusi olaraq hazırlaşır.
Doğrudan da, o, özünə makaron və bir
Doğrudan da, o, özünə makaron və bir
banka tomat sousu ala bilər. Sonra isə
banka tomat sousu ala bilər. Sonra isə
makaronun üzərinə tomat sousu tökər.
makaronun üzərinə tomat sousu tökər.
Birincisi, mən mətbəxdə hər şeyi edə
Birincisi, mən mətbəxdə hər şeyi edə
bilərəm bazarlıqdan tutmuş yemək
bilərəm bazarlıqdan tutmuş yemək
bişirməyədək. Mən doğrudan da hər
bişirməyədək. Mən doğrudan da hər
şeyi bacarıram.
şeyi bacarıram.
Doğrudan? Aleks, sərbəst
Doğrudan? Aleks, sərbəst
olmaq nə deməkdir.
olmaq nə deməkdir.
Makaron sağlam
Makaron sağlam
qidadır!
qidadır!
Sən ev işlərindən
Sən ev işlərindən
daha nəyi görə
daha nəyi görə
bilirsən?
bilirsən?
Paltarlarımı yuya,
Paltarlarımı yuya,
ütülüyə bilirəm, ən
ütülüyə bilirəm, ən
yaxşısı isə qalstuk
yaxşısı isə qalstuk
bağlaya bilirəm.
bağlaya bilirəm.
İşə düzəlmək üçün
İşə düzəlmək üçün
müsahibədən keçən
müsahibədən keçən
zaman bu çox
zaman bu çox
vacibdir.
vacibdir.
Bu o qədər də pis deyil!
Bu o qədər də pis deyil!
Yaşamaq üçün sənə
Yaşamaq üçün sənə
lazım olacaq vəsaiti
lazım olacaq vəsaiti
hesablamaq üçün gəl
hesablamaq üçün gəl
birlikdə xərclər planını
birlikdə xərclər planını
hazırlayaq…
hazırlayaq…
Mən hətta bir
Mən hətta bir
paket makaro-
paket makaro-
nun qiymətini də
nun qiymətini də
bilirəm.
bilirəm.
Sən hələ çox şey
Sən hələ çox şey
öyrənməlisən. Hər
öyrənməlisən. Hər
şeyin çətin olduğu
şeyin çətin olduğu
görünür, lakin hər
görünür, lakin hər
şeyə nail olacağıq.
şeyə nail olacağıq.
Yaddan çıxarma ki,
Yaddan çıxarma ki,
hər hansı şübhən
hər hansı şübhən
olarsa, ətrafında
olarsa, ətrafında
sənə kömək
sənə kömək
edəcək çoxlu
edəcək çoxlu
sayda insan var.
sayda insan var.
Bir az sonra deyərsən.
Bir az sonra deyərsən.
Nə danışırsan! Doğrudan
Nə danışırsan! Doğrudan
bunların hamısı bu qədər bahadır?
bunların hamısı bu qədər bahadır?
Mənim buna heç vaxt
Mənim buna heç vaxt
gücüm çatmaz!
gücüm çatmaz!