Gurel emet alemjale
Yüklə 253,39 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Anahtar Kelimeler
- Keywords
- 2. Sıra Dı şı Bir Çizgi Dizi: Simpsonlar
| POSTMODERN B R DURUM KOMED S ÜZER NE ÇER K ANAL Z : SIMPSONLAR A CONTENT ANALYSIS OF A POSTMODERN ANIMATED SITCOM: THE SIMPSONS Emet GÜREL* Jale ALEM** Özet Bu çalışma kapsamında, animasyon durum komedisi ‘Simpsonlar’, postmodernizm olgusuyla bağlantılı olarak ve içerik analizi yöntemiyle ele alınmaktadır. Bu bağlamda öncelikle, ironi yoğun bir komedi olan ve televizyon tarihinin önemli başarı öykülerinden biri olarak nitelenebilen Simpsonlar’ı diğer çizgi filmlerden farklılaştıran ve ayıran temel özellikler mercek altına alınmaktadır. Ardından bir iletişim ve etkileşim ortamı olarak Simpsonlar’ın etkinliği incelenmekte ve örnekler dahilinde ayrıntılandırılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Postmodernizm, animasyon, çizgi film, Simpsonlar.
Abstract Throughout this study, the animated sitcom, ‘The Simpsons’ is analyzed from the postmodernism perspective and content analysis research method. Within this context, an emphasis is given to the characteristics of The Simpsons, a hip-comedy and one of the important success stories in the TV history, which distinguishes it from the other animated cartoons. Later, The Simpsons’ role as a communication and an interaction medium is taken into consideration and its details are shown by giving examples.
1. Giriş Her alanda köklü değişimlerin yaşandığı günümüz dünyasında, masalların tahtını çizgi filmlere bıraktığı ve çizgi filmlerin hedef kitlesinin her geçen gün daha da genişlediği görülebilmektedir. Tür bazında ele alındığında çocuklarla özdeşleştirilen çizgi filmler, yaşanan değişim ve dönüşüm sürecine koşut olarak, çocukları yalnızca bir araç olarak kabul etmekte ve yetişkinleri hedeflemektedir. Bilgisayar teknolojisinin gelişmesi, anlatım ile olay örgüsünün geçmişe kıyasla daha karmaşık bir niteliğe bürünmesi ve iletilerin yetişkin anlam düzeyine daha uygun olması, çizgi filmlerin çocuk dünyasına özgü bir ürün olmaktan çıkması ve yetişkin dünyası ile ilişkilendirilmesi sonucunu doğurmaktadır. Bu noktada çizgi filmleri, çocuklara yönelik olan ve salt çocukların ilgilenebileceği yapımlar olarak nitelemek, sahip oldukları önemi ve potansiyeli yadsımak anlamına gelmektedir. Dolayısıyla çağın teknoloji yoğun yeni anlatım biçimleri olarak tanımlanabilen çizgi filmler, çocukların yanı sıra tüm yetişkinlerin de ilgi alanına giren oluşumlar olarak dikkat çekmektedir. 2. Sıra Dışı Bir Çizgi Dizi: Simpsonlar Çizgi film, bir hareketin her evresini ayrı ayrı gösteren, elle ya da bilgisayarla yapılmış resimlerin alıcıyla tek tek çekilmesine dayanan ve gösterimde sürekli bir hareketi ortaya koyan film tekniğidir (Püsküllüoğlu 1995: 325). zleyicilere son derece renkli ve eğlenceli bir seyir vaat etmelerinin yanı sıra hayal gücünde sınır tanımamaları ve hayatın fantastik yönüyle bağlantılı olmaları nedeniyle kitlelerin yoğun
* Doç. Dr. Ege Üniversitesi letişim Fakültesi Halkla lişkiler ve Tanıtım Bölümü E.Ü. Kampüsü 35100 Bornova / zmir. Tel: 0 232 - 388 40 00 Dahili: 1564 Faks: 0 232 - 388 67 58 E-posta: emet.gurel@ege.edu.tr **
Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla lişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı Doktora Öğrencisi. 162 Sokak No:15/2 35040 Bornova / zmir. Tel: 0 232 - 339 24 33 E-posta: jalealem@superonline.com
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 3 / 10 Winter 2010
beğenisini kazanan çizgi filmler, televizyonun ardından sinemanın da ilgi alanına girmekte ve yaşamın tüm alanlarında etkinliklerini hissettirmektedirler. Bu paralelde tüm dünyada geniş bir izleyici kitleye hitap eden bir çizgi film olan Simpsonlar,
incelenmeye değer bir yaratıcılık örneği olarak dikkat çekmekte ve benzerlerinden farklılaşmaktadır. Postmodernizmin televizyondaki en biçimsel örneklerinden biri olan Simpsonlar, çağcıl dönemin başyapıtı olarak belirmektedir. şçi sınıfına mensup bir Amerikan ailesinin serüvenlerini konu alan bir çizgi durum komedisi -sitcom- olan Simpsonlar, postmodern çağda en büyük kültürel ikonlarımızın çoğunun gerçek insanlar olmadıklarını da tanıtlamaktadır (O’Day 2006: 142). Simpson Ailesi’nin yaramaz oğlu Bart’ın 31 Aralık 1990 tarihli Time Dergisi’ne doksanları tanımlayan bir simge olarak kapak olması (Stengel 23 Temmuz 2008) ve yine Time Dergisi tarafından 1998 yılında oluşturulan ‘yüzyılın en etkili yüz figürü’ -‘publication’s list of the century’s 100 most influential
idealden uzak baba karakterine rağmen Radio Times Dergisi tarafından gerçekleştirilen bir ankete göre ngiliz halkı tarafından 2004 seçimlerinde Amerikan başkanlığına aday gösterilerek yüzde yirmi dört oy oranı ile birinci sırayı elde etmesi (http://msnbc.msn.com/id/6327033/ 25 Eylül 2004) söz konusu imlemeyi kanıtlar nitelikte örnekler olarak karşımıza çıkmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) bulunan ve kurgusal bir kasaba olan Springfield’da yaşayan Simpson Ailesi’nin maceralarını hicvederek Amerikan toplumuna göndermelerde bulunan Simpsonlar, yetmişi aşkın ülkede altmış milyon izleyiciyle buluşmaktadır. 1989 yılından bu yana aralıksız yayınlanan ve televizyonun en çok izlendiği saatlerde -prime time- ekranlara gelen Simpsonlar, bir tür olarak animasyonun yeniden tanımlanmasına ve önem kazanmasına paralel olarak televizyon tarihinde önemli bir yer edinmiştir. Durağan nitelikli resim, çizim ve görüntüleri devinimli olarak gösteren ve kare kare düzenleyerek devinime akışkanlık kazandıran görsel etkinlik olarak tanımlanabilen animasyon; seksenlerin sonuna ve doksanların başına denk gelen dönemde Who Framed Roger Rabbit -Masum Sanık Roger Rabbit- ve Teenage Mutant
yapımcıların dikkatini çeken ve ilgi alanına giren bir tür olarak kabul görmeye başlamıştır. Elde edilen yüksek gişe hasılatının bir sonucu olarak animasyon, ekonomik başarıya dair sektörel göstergeleri yeniden tanımlamış ve eğlence endüstrisindeki yerini belirginleştirmiştir. Bu bağlamda, geleneksel çizgi filmlerin çoğunlukla, çocukların ekran başında yer aldığı ve gün içerisinde izlenme oranlarının nispeten düşük olduğu zamanlarda yayınlandığı; ancak buna karşın yeni dönem animasyonların, yetişkinlerin televizyona daha rahat vakit ayırdıkları hafta sonlarında ekrana gelmeye başladığı dikkat çekmektedir. Dünyanın en sıradan, ancak bir o kadar da sıra dışı ailesi olan Simpsonlar’ı konu alan çizgi dizi, ilk olarak 19.04.1987 tarihinde Fox Network’te yayınlanan ‘The Tracey Ullman Show’ kapsamında ekranlara gelmiş ve üç sezon boyunca iki dakika süren bir skeç olarak ‘Good Night’ ismiyle izleyicilere ulaşmıştır. 17.12.1989 tarihinde yayınlanan ve yarım saat süren ‘Simpsons Roasting on an Open Fire’ başlıklı Noel özel bölümü ile haftalık şov formatına kavuşmuştur. 14.01.1990 tarihinden itibaren ise, düzenli olarak tüm dünyadan milyonlarca izleyicinin evine konuk olmaktadır. ‘Life in Hell’ isimli karikatür dizisi -cartoon strip- ile büyük ün kazanan Matt Groening, ‘Broadcast News’ ve ‘The Mary Tyler Moore Show’ gibi önemli televizyon programlarına imza atan James L. Brooks ile Emmy ödüllü yapımcı Sam Simon tarafından yaratılan çizgi dizi, geniş bir ekibin ve yüksek bir bütçenin ürünüdür. Öyle ki 1.5 milyon dolara mal olan her bir bölüm için, üç yüz insan sekiz ay boyunca çalışmaktadır. Çizgi dizi Simpsonlar’ın hazırlık evresinin bu denli uzun olması yaratıcı ekibe, yayıncı kanal Fox Network ile ilişkilerini daha bağımsız ve kontrolsüz bir bağlamda yürütebilme olanağı sunmaktadır. Yapımcı ve yayıncı oldukları programlar üzerindeki yönlendirmeleriyle tanınan Fox, neredeyse bir yılı bulan bir sürede tamamlanabilen Simpsonlar üzerinde herhangi bir denetim ve yaptırım uygulayacak kadar zaman bulamamaktadır (Gordon 2004: 52). Ortalama 7.3 izlenme oranına ve on dört milyonu aşkın izleyiciye sahip olan çizgi dizi, televizyonculuk tarihinin en başarılı yapımlarından biri olarak kabul edilmektedir. Simpsonlar’ın bu denli etkili ve uzun soluklu olmasını, yaratıcı karakteristiğine ve özenli üretim sürecine bağlamak mümkündür. Söz Yüklə 253,39 Kb. Dostları ilə paylaş:
|