G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I



Yüklə 9,92 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə191/201
tarix04.06.2022
ölçüsü9,92 Mb.
#88843
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   201
3.Adabiyot Yosh fiziologiyasi va gigiyena (Q.Sodiqov va b.)

Ko4z akkomodatsiyasi 
- turli masofalarda turgan narsalarni aniq ko iish
uchun moslashuv. Bir vaqtning o'zida turli masofalarda joylashgan ikki 
predmetni aniq koiish uchun narsaning aksi ko4z to 4r pardasiga tushishi kerak, 
buning uchun ko4z gavhari yaqin narsalarga qarganda qabariq holga va 
uzoqdagi narsalarga qaraganda esa botiq holga keladi. K o‘z gavharining 
bunday o kz shaklini o'zgartirishi u yerdagi kipriksimon muskullar faoliyati 
tufayli amalga oshadi. K o4z gavhari qanchalik qavariq holga kelmasin, odam
10 sm dan yaqin narsalarni aniq ko4rish qobiliyatiga ega emas.
Ko‘rish oikirligi 
- ko‘zning ikki nuqta orasidagi eng qisqa oraliqni payqay 
olish imkoniyati. Bunda ikki nuqtadan ko4zga tushadigan nurlar orasidagi 
burchak kattaligi hal qiluvchi rol o4ynaydi. Nuqtalar qancha yaxshi yoritilgan 
boisa, ularni farqlash shuncha yaxshi bo4ladi (ko‘rish o4tkirligi kuchvli bo4ladi). 
Ikki nuqtani bir-biridan alohida-alohida ko'rish uchun ularning aksi to 4r 
pardadagi ikkita alohida-alohida qator joylashgan kolbachalarga tushishi 
kerak. Bu esa kolbachalar diametri bilan belgilanadi (bu kattalik 0,004 mm ga 
teng). Lekin ko4z ikkala nuqtani ular orasidagi masofa kolbacha diametridan 
kam boiganida ham farqlashi mumkin. Kunduz kuni kechasiga nisbatan 
ko4rish oikirligi kuchli boiadi. Yana ikki ko4z bilan qaraganda ham bir ko4z 
bilan qaragandagiga nisbatan koiish oikiriigi kuchliroq bo4ladi.
Leykotsit, oq qon tanachalari
- rangsiz. funksional jihatdan xilma-xil
mikroorganizm va organizm uchun yot zarrachalarni qarnrab olib, parchalash 
hamda antitelolar ishlab chiqarish xususiyatiga ega boigan qon hujayralari. 
Ular har xil shikldagi yadroga ega bo‘lib, sogiom kishining 1 mm3 qonida 5-8 
mingtagacha boiadi.
Leykotsitlar sitoplazmasining tuzilishiga qarab 2 guruhga bo 4linadi. 
Donachali leykotsitlar - granulotsitlar sitoplazmasida, har xil kattalikdagi 
donachalar bo4ladi. Granulotsitlar qaysi bo4yoqlar bilan bo‘yalishiga qarab 
bazofillar, eozinofillar va neytrofillarga bo4linadi. Donachasiz leykotsitlar -
agranulotsitlar komppakt yadroli mayda hujayralar bo4lib, sitoplazmasida 
donachalar yo'qligi bilan xarakterlanadi. Ularga limfotsitlar kiradi.
Muskullar 
- muskul to4qimasidan iborat organ, nerv impulslari ta’siri ostida 
qisqarish xususiyatiga ega. Muskullar muskul hujayrasining tuzilishiga k o ia
ikki guruhga boiinadi, vistseral muskullar (silliq muskullar - asosan barcha 
ichki organlar muskullari) va ko 4ndalang-targ4il tolali muskullar (skelet 
muskullari). Odam tanasidagimuskullar (ular 600 atrofida) umumiy ogirlikning 
asosiy qismini tashkil qiladi (ayollarda 28-32%, erkaklarda 35-45%).

Yüklə 9,92 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   187   188   189   190   191   192   193   194   ...   201




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə