xidmətindən istifadə etmək məcburiyyətində qalırdı. İltizamçılar
yığılmalı olan vergi məbləğini xəzinəyə ödəyərək səlahiyyət əldə edir və
öz mənfəətini də nəzərə almaqla əhalidən vergi toplayırdılar.
Qədim Romada dövlət institutlarının inkişafı imperator
Oktavian
Avqust
(b.e.ə. 63-cü il – bizim eranın 14-cü ili) tərəfindən əsaslı vergi
islahatlarının aparılmasına səbəb oldu.
Bu islahatlar nəticəsində
tribut
adlı pul şəklində
ödənilən ilk ümumi vergi yarandı. Bütün əyalətlərdə
vergi
nəzarətini həyata keçirən
maliyyə idarələri yaradıldı
.
İltizamçıların xidmətləri nəzərə çarpacaq dərəcədə məhdudlaşdırıldı,
onların fəaliyyətinə ciddi dövlət nəzarəti həyata keçirildi. Əyalətlərin
vergi potensialının yenidən qiymətləndirilməsi
üçün kadastr tərtib
edildi
və əhalinin əmlakı siyahıya alındı.
Əsas dövlət vergisi olan
torpaq vergisi ilə yanaşı, daşınmaz əmlak, qullar, mal-qara və digər
obyektlər də vergiyə cəlb edildilər
. Birbaşa vergilərlə yanaşı
dolayı
vergilər də yarandı, məsələn, dövriyyə vergisi – 1 faiz, qullarla
ticarətdən dövriyyə vergisi – 4 faiz, vərəsəlik vergisi – 5 faiz və s.
Sonrakı dövrlərdə mövcud olan
vergi sistemləri özlərindən
əvvəlkiləri bəzi dəyişikliklərlə, demək olar ki, təkrar edirdilər.
O dövrdə bütün ölkələrdə ən geniş yayılmış vergi növləri
Dostları ilə paylaş: