51
Hər kəsin taleyi öz əlindədir,
Zəhmətlə səadət taparsan hökmən.
Doğurdan da, zəhmətsiz səadətə çatmaq mümkün de
yildir. Necə ola bilər ki, sən zəhmət çəkməyəsən, heç bir
fəaliyyət göstərməyəsən, elə durduğun yerdə taleyin səni
xoş bəxt liyə çatdırsın. Tutaq ki, sən lap elə zəhmət çəkmədən
hər şeylə təmin olunmusan, yenə də bu yaşantı səni xoşbəxt
etməyəcəkdir. İnsan yalnız öz əməyinin bəhrəsi ilə mükafat
landırıldıqda özünü tam mənası ilə xoşbəxt hesab edə bilir.
Tale qismətinə əlini açma,
Ehtiyac yox ikən, gəl işıq saçma.
Xoşbəxtlik təməlin sən özün yarat,
Heç vaxt xoşbəxtliyin dalınca qaçma.
Yaşa, yarat, fəaliyyət göstər, o zaman heç vaxt taleyindən
şikayət etməzsən. Möhkəm iradə sahibləri əksərən xoşbəxt
taleli kəslər olurlar. Xoşbəxt talelik insanın həyatda öz arzu
və istəklərinə çatması deməkdir. Öz arzu və məqsədlərinə
isə həyatla mübarizədə həmişə möhkəm iradə sahibləri olan
şəxslər çatarlar. İnsanın taleyi – onun həyatla mübarizəsi,
həyata baxışı, həyatda tutduğu əməllərin nəticəsi demək
dir. Heç cür ola bilməz ki, sən həyatda yaxşı yaşayışın uğ
runda mübarizə aparsan, həyatda hər şeyi düzgün qiy mət
ləndirməyi bacarsan, saf, təmiz əməl sahibi olasan, amma
taleyin sənə bədbəxtlik gətirsin, bu mümkün deyildir.
İnsan, taleyindən şikayət neyçin?
Əlində deyilmi öz səadətin?!
52
O zaman dünyada xoşbəxt yaşarsan,
Ürəyində vardır yaratmaq eşqin.
***
Qəzəblər anidir bacarmaq gərək,
Süstlüklə hasilə yetməz dilək.
Yalnız saf, müqəddəs arzuyla yaşa,
Şəitin yuvası deyildir ürək.
Ey insan, çalış taleyin sənin yox, sən taleyinin üzərində
hökmranlıq et. Bunun üçün isə birinci növbədə, insan öz
daxili hissləri üzərində hökmranlıq etməyi bacarmalıdır.
Əgər taleyin sənin üzərində hökmranlıq etməyinə imkan ya
ratsan, onda getdikcə cəmiyyətin ümumi inkişafından geri
qalıb, əlayağa dolaşan faydasız bir varlığa çevriləcəksən.
Yox, əgər sən taleyinin üzərində hökmranlıq etməyi ba
carsan, onda cəmiyyətin ümumi inkişafı ilə ayaqlaşıb yeri
gələndə öz yeni fikir və düşüncələrinlə sən də faydalı ol
duğunu göstərib başqalarının hörmət və ehtiramını qazana
caqsan.
Baxma gözəlliyə biganə insan,
Yaratmaq əzmiylə yaşa hər zaman.
Layiqli hisslərin varsa bəşərə,
Ey dostum, saxlama qəlbində pünhan.
***
Acı, şirinlidir ömür yolları,
İlləri mənalı keçirin bari.
Nə qədər yaxşılıq edirsiz, edin,
Ancaq üz tutmayın pisliyə sarı.
Doğrudur, həyatla mübarizə aparmaq çox çətindir, lakin
axı mübarizəsiz də yaşamaq mümkün deyildir. Ona görə də
53
ey insan, mübarizə apar və öz taleyin üzərində hökmranlıq
etməyə çalış, o zaman səadət səndən gen qaçmaz. Öz ta
leyini xoşbəxt görmək istəyirsənsə, müvəqqəti çətinliklərə
döz. Həyat bəzən insanı çox çətin sınaqlara salır. Elə məhz
mətin, qəhrəman, xoşbəxt taleli kəslər də bu mübarizə
prosesində yaranır. Öz məqsədi uğrunda mübarizə aparan
kəs həm də uzaqgörən olmalıdır. Çünki bəzən qələbədən
qabaq müvəqqəti çətinliklərin, uğursuzluqların sonrakı
nəticə lərini belə kəslər duyub hiss edə bilərlər. Dar dü
şüncəli, öz burnundan uzağı görməyən şəxslər müəyyən
məqsəd uğrunda apardığı mübarizədə elə ilk uğursuzluqda
ruhdan düşüb süstləşirlər.
Aşağıdakı bir təmsilə nəzər salaq.
Bir gün qırğı qartala yanaşıb belə dedi:
– Mənə bir az kömək et sənin tək qalxım göyə.
Qartal bir qədər susub sonra ona söylədi:
– Razıyam zirvəyədək sənə kömək etməyə.
Qartalın köməyiylə qırğı qalxdı zirvəyə,
Sonra da sözləşdilər burdan uçsunlar göyə,
Zirvədən xeyli baxdı, qırğının gözü axdı.
Beləliklə, qalxsa da onlar birgə zirvəyə.
Qartal göylərə qalxdı qırğı endi təpəyə.
Heç vaxt unutmaq olmaz ki, gərək həmin şəxsin öz
ürəyində təpər olsun, qıraqdan göstərilən təsirdən bu daha
çox fayda verər. Ataların çox gözəl bir misalı var: «Əl
mərddi, göz namərd”. Müəyyən bir işə başlamaq istəyərkən,
əgər ürəyində təpər olmasa, baxıbbaxıb həmin işə başla
maqdan çəkinəcəksən. Çünki cəsarətsiz olduğundan işin
çoxluğu səni qorxudacaq. Lakin təpərli olsan, iş çoxsa da,
54
həmin işə ürəknən başlayacaqsan və bir də görəcəksən ki,
artıq onu qurtarmısan.
Mərdliyə açardır cəsarət, hünər,
İnsanı ucaldar ondakı təpər.
Dünyada yaşamaq sanma asandır,
Hər murad hasilə mərdi yetirər.
***
Ürəyin hökmüdür əsil məhəbbət,
Ürəkdə yaranır hünər, cəsarət.
Gör ürək necə böyük məskənmiş ki,
İnsan ondan alır ən böyük qüdrət?!
Doğurdan da ürəkdən gələn hiss ən güclü hissdir, ürəklə
görülən iş daha keyfiyyətli olar. Qıraqdan verilən göstəriş
və məsləhətlər nə qədər faydalı olsa da yenə də ürəyin hök
mü ilə verilən qərar qədər güclü və qüdrətli olmaz. İnsan
həyatla mübarizədə basılmaz müdafiəni amansız hücumla
yarada bilər. İnsan üçün həyatda əlçatmaz arzu və istəklər
çoxdur. Bu arzu və istəklərə yetişməsi üçün insan həyatda
bir çox maneələrlə üzləşməli, onlarla mübarizə aparmalı
dır. İnsan bu mübarizədə o zaman qalib gələr ki, qarşıdakı
maneələri dəf etmək üçün daha güclü hücum edilmiş ol
sun. Həyat bir növü bu cür mübarizə üzərində qurulmuşdur.
Aşağıdakı bir təmsilə nəzər salaq.
Pişik öz ömür payından heç olmasa bir gün də ləzzətli ət
yeyə-yeyə azaltmaq üçün nəm torpaq üzərində dam dalın-
da, üfunətli zibilliklərdə saatlarla ov pusa-pusa şöngüməyi
özü üçün borc sanırdı. Siçan isə öz ömür payının sonuna
heç olmasa bir gün də yaxınlaşmaq üçün çox ehtiyatla
hərəkət edir, hər anı ölümlə nəticələnə bilən yerüstü bir
deşikdən başqa bir deşiyə keçmək üçün təkdənbir risk edir
Dostları ilə paylaş: |