3
Hazcılığı temel “risk” olarak tespit ettik ve riskin iyileştirilmesine katkı
sağlayacağına inandığımız bilgilerin sunulmasına ağırlık verdik.
Bilindiği üzere, risk: amaç ve hedeflerimizi gerçekleştirmemizi engelleyecek
her türlü olayın gerçekleşme olasılığıdır. Beklenmeyen zararlara yol açabilecek
durum ya da olaylardır. Diğer bir deyişle, hedefleri gerçekleştirme becerisini
olumsuz yönde etkileyebilecek tehditlerin var olma olasılığı ve yaratacağı tesirdir.
Ancak, riske bir tehlikle olarak değil, “iyileştirmeye açık alan” olarak bakılmalı ve
bu yönde tedbirler alınmalıdır.
Riski değerlendirirken dikkate almış olduğumuz sorular şunlardır:
-Amaç ve hedeflerimiz nedir? Neye ulaşmak istiyoruz?
-Öncelik nedir?
-Hedefe ulaşmamızı neler engeller? Riskler nelerdir?
-Ne tip bir risktir?
-Riskin oluşma olasılığı nedir?
-Sonuçları neler olabilir?
-Önem derecesi ya da yaratacağı etki nedir?
-Riskleri sınırlamak için neler yapılabilir? Kontrol ortamı ne şekilde
olmalıdır?
-Mevcut riskleri nasıl iyileştirebiliriz?
Riskin tanımlanabilmesi için öncelikle amaç ve hedeflerin belirlenmiş olması
gerektiğinden amaç ve hedefleri belirledikten sonra bunlara ulaşılmasını
engelleyebilecek riskleri tanımladık, değerlendirdik ve alınabilecek tedbirleri
sunduk. Bu çerçevede:
Amaç ve hedefimiz, gerçek manada insan olabilmek ve bu farkındalıkla insan
4
yetiştirmektir. Bunun için, ergenlik döneminden itibaren fiziksel gelişime paralel bir
manevi gelişim süreci şarttır. Fakat, söz konusu amaç ve hedefe ulaşmada en büyük
riskimiz hazcı dünya görüşüdür.
Hazcılığı hem bireysel hem de toplumsal açıdan kapasite oluşumunun önüne
set çekerek, amaç ve hedefimize ulaşmayı engelleyen ve verimliliği düşüren bir risk
olarak gördüğümüzden, psikolojik ve manevi açıdan inceledik. “Gençlerdeki
Hazcılığa Psikolojik ve Manevi Yaklaşım” adlı tezimizin;
“Hazcılık ve Hazla İlişkili Kavramlar” başlıklı birinci bölümünde söz konusu
riski oluşturan ve riske etki eden içsel ve dışsal (çevresel) faktörleri kavramsal
çerçevede inceledik:
I-Hazcılık
II-Klasik ve Modern Temalarda Haz
III-Haz-Mutluluk İlişkisine Dair Yaklaşımlar
IV-Nefs Kavramı
V-Hevâ Kavramı
A-Hevâ-Davranış İlişkisi
B-Hevâ-Akıl İlişkisi
C-Hevâ-Nefs İlişkisi
VI-Akıl-Davranış İlişkisi Bağlamında Haz Düşkünlüğü
“Gençler ve Hazcılık” başlıklı ikinci bölümde, riskten birinci derecede
etkilenen kitle olan gençleri ele aldık. Bu bölümde ayrıca, günümüzde adını sıklıkla
duyar hale geldiğimiz kaygı (anksiyete) kavramı ile haz düşkünlüğü arasındaki
psikolojik ilişkiyi izah etmeye çalıştık:
5
I-Ergenlik Döneminin Temel Özellikleri
II-Kaygı ve Kaygıyla Başetme Çabaları
III-Psikolojik Savunma Mekanizması Olarak Haz
IV-Gençlerdeki Benlik Algısı ve Haz Düşkünlüğü
V-Gençleri Hedef Alan Yeni Dini Hareketler ve Hazcı Gruplar
VI-Gençlerin Eğitimi
“Gençlerdeki Hazcılığa Manevi Bakış ve Çözüm Önerileri” başlıklı üçüncü
bölümde, riskin iyileştirilmesine katkı sağlayacağına inandığımız, manevi yanımızı
tanımaya yönelik temel bilgilere yer verdik. Ardından karakter eğitiminin ana
unsurlarına dikkat çektik ve son olarak yaşam boyu eğitim hedeflerimizi sunduk:
I-Haz Türleri
II-Algısal Kapasitenin Geliştirilmesi (Farkındalık)
A-Gaye Varlık: İnsan
B-Algının Manevi Boyutu
C-Yüksek Algı Seviyesindeki Haz Tercihi
III-Ahlakın Kaynakları
A-Huy ve Ahlak İlişkisi
B-Alışkanlıkların Ahlaka Etkisi
IV-Karakter Eğitimi
A-Maneviyatın Önemi
B-İbadetlerin İşlevi
C-Değer Aşılaması
D-Özdeşleşme Yoluyla Öğrenme
6
V-Yaşam Boyu Eğitim
A-Kendini Gözlemleme Pratiği Kazanarak “Ben” lik Duygusunu
Yenmek
B-Farkındalık Kazanarak Özgürleşmek
C-Sorumluluk Bilinci Aşılayarak Verimliliği Artırmak
D-Ergenlikten İtibaren Manevi Gelişim
Elde ettiğimiz sonucun, gençlerimizde ve onların eğitiminden sorumlu olan
tüm kesimlerde farkındalık oluşturması yönünde pratik uygulama değeri taşımasını,
toplum olarak birtakım eksik bilgi ve yanlış kabullerimizi giderici bakış açıları
oluşturmasını temenni ediyoruz.
7
BİRİNCİ BÖLÜM
HAZCILIK VE HAZLA İLİŞKİLİ KAVRAMLAR
I-HAZCILIK
Hazcılık (hedonizm), hazzı en yüksek iyi olarak gören öğretiler bütünü;
insanın bütün eylemlerinde başvurabileceği tek ölçünün acıdan kaçıp hazza ulaşmaya
çabalamak olduğunu öne süren dünya görüşüdür. Hayatın ve var olmanın gerçek
anlamını hazda arayan bakış açısıdır.
Hazcılık, psikolojik hazcılık ve ahlaki hazcılık olmak üzere ikiye
ayrılmaktadır.
Psikolojik hazcılık tüm insan eylemlerinin haz elde etme arzusuyla
güdülendiğini, insanların doğal olarak acıdan kaçıp hazza yöneldiklerini belirterek,
her insanın yalnızca kendi hazzı veya mutluluğunu gözettiğini, herkesin elde ettiği
haz miktarını en yüksek seviyeye çıkarmak istediğini savunur. Psikolojik hazcılık,
olması gerekeni değil de olanı tarif eder.
Ahlaki hazcılık ise, mutluluğu hayatın ve ahlakın nihai ve en yüksek amacı
yaptığı için, ampirik bir ahlak görüşü olarak ortaya çıkmıştır.
1
İnsanların hazzın
peşinden koştuğu psikolojik gözleminden hareketle, haz peşinde koşmaları
gerektiğini söyleyen ahlak görüşüdür.
2
Ahlaki hazcılık, manevi anlamda biliş
yoksunluğu ve manevi alana dair uygulamaların eksikliği ile ilişkilidir.
1
A. Rafet Özkan, Kıyamet Tarikatları (Yeni Dini Hareketler) (2. Baskı), İstanbul: IQ Kültür Sanat
Yayıncılık, 2006, s. 39.
2
Ahmet Arslan, Felsefeye Giriş (13. Baskı), Ankara: Adres Yayınları, 2010, s. 157.
Dostları ilə paylaş: |