I'
/=ı
f " ^ f " ^
'=ı y
./=1 /
n
n /I
rt
Tarixi məlumatlardan istifadə etməklə Bo və Bı əmsallarımn qiymətlərini hesablayıb reqressiya tənliyində yerinə yazmaqla trendin konkret riyazi ifadəsini almaq olur. Bunun üçün Bo və Bı əmsallanm hesablamaqdan ötrü aşağıdakı köməkçi cədvəllərdən istifadə edilir.
Cədvəllərin son sətrində verilmiş cəmlərdən istifadə etməklə Bo və Bı əmsallanmn qiymətlərini asanlıqla hesablaya bilərik:
5, =1.927
5o= 65.602
Deməli, xətti reqressiya tənliyi (model) aşağıdakı şəkilə malik olacaqdır:
F, = 65.6021.927 •/.
Xətti reqressiya tənliyinə uyğun olaraq ticarət şirkətində satışın həcmi hər il orta hesabla 1.927 mln manat artır.
Modelin yoxlanılması. Trendin xətti ilə tarixi məlumatların qarşılıqlı müqayisəsinə əsasən modeli proqnozlaşdırma üçün yararlılığım çox asanlıqla yoxlamaq olur.
Bunun üçün alınmış reqressiya tənliyindən istifadə etməklə 10 illik dövr üçün satışın həcminin model üzrə proqnozlannın tapılması tələb olunur. Reqressiya tənliyində t-nin yerinə 1, 2, ... , 10 yazmaqla 10 il ərzində satışın modelə uyğun proqnoz göstəricilərini tapıb satışın faktiki göstəriciləri ilə müqayisə aparılır (cədvəl 17.2).
Cədvəl 17.2
Dostları ilə paylaş: |