Fäaliyy t
ä
Fäaliyy t
ä
5
22.
İNTERNETƏ
NECƏ BAĞLANMALI
81
80
·
·
Şəkildə hansı informasiya prosesi əks olunub?
Uşaqlar hansı informasiya texnologiyalarından istifadə edirlər?
İnternetlə bağlı aşağıdakı cədvəli doldurun.
№
1
2
3
4
5
6
7
İnternet xidməti, proqram
Xəbər və ya əyləncə saytları
Elektron poçt
Google
Skype
Facebook
Youtube
Müxtəlif
oyunlar
İstifadə edirəm
tez-tez
hərdən heç vaxt
Nəticəni müzakirə edək:
- Dostlarınız arasında bu xidmətlərdən (proqramlardan) hansı daha populyardır?
İnternetdən istifadə edənlərin sayı hər gün durmadan artır. Bəs yeni kompü-
ter istifadəçisi İnternetə bağlanmaq üçün nə etməlidir? İstifadəçiləri İnternet şə-
bəkəsi ilə əlaqələndirən xüsusi şirkətlərdir. Onlara İnternet xidməti təminat-
çıları, yaxud, qısaca,
provayderlər deyilir. Provayderlərin İnternet şəbəkəsinə
çıxışı olur və onlar istifadəçilərin İnternetə çıxışını təmin edirlər.
Bildiyiniz kimi, kompüterdə informasiya
rəqəmli formada, yəni sıfır (0) və birlərdən (1)
ibarət ikilik kod şəklində saxlanılır. Bu kodları
telefon xətti ilə ötürmək üçün modemdən isti-
fadə olunur. Başqa sözlə, modem kompüterdəki
rəqəmli informasiyanı telefon xətləri ilə
ötürmək üçün yararlı formaya salır. Xəttin o biri
ucunda isə ikinci modem həmin siqnalları
yenidən rəqəmli formaya çevirir. Beləliklə, bu
iki kompüter arasında informasiyanın ötürül-
məsi üçün əlaqə yaranır.
İstər bağlantı, istərsə də İnternetin xidmət-
lərindən yararlanmaq üçün xüsusi proqram tə-
minatına da ehtiyac var. Bağlantı üçün nəzərdə
tutulan proqramlarda bağlantının növü, telefon
nömrəsi, istifadəçinin adı, parolu kimi məlu-
matların qeydiyyatı aparılır. Digər növ proq-
ramlar isə müxtəlif İnternet xidmətləri ilə işlə-
mək üçün nəzərdə tutulub. Məsələn, İnternetin
başlıca xidməti olan Veb-də (Dünya hörümçək
Bu maraqlıdır.
Bu maraqlıdır.
İnternet 1960-cı illərin sonunda ABŞ-da Müdafiə Nazirliyinin
dəstəklədiyi ARPANET
layihəsi kimi meydana çıxıb. Cəmi dörd elektron hesablama
maşınını birləşdirən bu şəbəkə ilk zamanlar elektron poçtun artması ilə sürətlə geniş-
ləndi. Bu xidmətdən müxtəlif hökumət təşkilatları, universitetlər, elmi tədqiqat
laboratoriyaları, biznes qurumları istifadə etməyə başladı. 1989-cu ildə ARPANET
şəbəkəsinə 100 mindən artıq kompüter bağlanmışdı.
torunda) işləmək üçün veb-brauzerlərdən, yaxud, qısaca, brauzerlərdən
istifadə olunur. Hazırda Internet Explorer, Google Chrome, Netscape
Navigator, Mozilla Firefox kimi brauzerlər daha populyardır. Beləliklə,
İnternetə bağlanmaq və orada işləmək üçün provayder, modem və xüsusi
proqram təminatı lazımdır.
Hər bir xidmət sahəsi kimi, İnternet xidməti də ödənişlidir. Bu xidmət üçün
provayderə ödənilən məbləğin miqdarı bağlantının növündən və sürətindən
asılı olur.
Provayderlər İnternetə qoşulmağın, əsasən, iki növünü təklif edirlər:
kommutasiyalı bağlantı və genişzolaqlı bağlantı.
Kommutasiyalı bağlantı (dial up) üçün standart modem və telefon xəttin-
dən istifadə olunur. Baha olmayan bu bağlantıda sürət də aşağı olur (adətən,
28.8 Kbit/san, yaxud 56 Kbit/san).
Sözlük
Sözlük
İnternet xidməti təminatçısı
Provayder
Modem
Brauzer
Kommutasiyalı bağlantı
Genişzolaqlı bağlantı
Çap üçün deyil
Fäaliyy t
ä
Fäaliyy t
ä
5
22.
İNTERNETƏ NECƏ BAĞLANMALI
81
80
·
·
Şəkildə hansı informasiya prosesi əks olunub?
Uşaqlar hansı informasiya texnologiyalarından istifadə edirlər?
İnternetlə bağlı aşağıdakı cədvəli doldurun.
№
1
2
3
4
5
6
7
İnternet xidməti, proqram
Xəbər və ya əyləncə saytları
Elektron poçt
Google
Skype
Facebook
Youtube
Müxtəlif oyunlar
İstifadə edirəm
tez-tez
hərdən heç vaxt
Nəticəni müzakirə edək:
- Dostlarınız arasında bu xidmətlərdən (proqramlardan) hansı daha populyardır?
İnternetdən istifadə edənlərin sayı hər gün durmadan artır. Bəs yeni kompü-
ter istifadəçisi İnternetə bağlanmaq üçün nə etməlidir? İstifadəçiləri İnternet şə-
bəkəsi ilə əlaqələndirən xüsusi şirkətlərdir. Onlara İnternet xidməti təminat-
çıları, yaxud, qısaca,
provayderlər deyilir. Provayderlərin İnternet şəbəkəsinə
çıxışı olur və onlar istifadəçilərin İnternetə çıxışını təmin edirlər.
Bildiyiniz kimi, kompüterdə informasiya
rəqəmli formada, yəni sıfır (0) və birlərdən (1)
ibarət ikilik kod şəklində saxlanılır. Bu kodları
telefon xətti ilə ötürmək üçün modemdən isti-
fadə olunur. Başqa sözlə, modem kompüterdəki
rəqəmli informasiyanı telefon xətləri ilə
ötürmək üçün yararlı formaya salır. Xəttin o biri
ucunda isə ikinci modem həmin siqnalları
yenidən rəqəmli formaya çevirir. Beləliklə, bu
iki kompüter arasında informasiyanın ötürül-
məsi üçün əlaqə yaranır.
İstər bağlantı, istərsə də İnternetin xidmət-
lərindən yararlanmaq üçün xüsusi proqram tə-
minatına da ehtiyac var. Bağlantı üçün nəzərdə
tutulan proqramlarda bağlantının növü, telefon
nömrəsi, istifadəçinin adı, parolu kimi məlu-
matların qeydiyyatı aparılır. Digər növ proq-
ramlar isə müxtəlif İnternet xidmətləri ilə işlə-
mək üçün nəzərdə tutulub. Məsələn, İnternetin
başlıca xidməti olan Veb-də (Dünya hörümçək
Bu maraqlıdır.
Bu maraqlıdır.
İnternet 1960-cı illərin sonunda ABŞ-da Müdafiə Nazirliyinin
dəstəklədiyi ARPANET
layihəsi kimi meydana çıxıb. Cəmi dörd elektron hesablama
maşınını birləşdirən bu şəbəkə ilk zamanlar elektron poçtun artması ilə sürətlə geniş-
ləndi. Bu xidmətdən müxtəlif hökumət təşkilatları, universitetlər, elmi tədqiqat
laboratoriyaları, biznes qurumları istifadə etməyə başladı. 1989-cu ildə ARPANET
şəbəkəsinə 100 mindən artıq kompüter bağlanmışdı.
torunda) işləmək üçün veb-brauzerlərdən, yaxud, qısaca, brauzerlərdən
istifadə olunur. Hazırda Internet Explorer, Google Chrome, Netscape
Navigator, Mozilla Firefox kimi brauzerlər daha populyardır. Beləliklə,
İnternetə bağlanmaq və orada işləmək üçün provayder, modem və xüsusi
proqram təminatı lazımdır.
Hər bir xidmət sahəsi kimi, İnternet xidməti də ödənişlidir. Bu xidmət üçün
provayderə ödənilən məbləğin miqdarı bağlantının növündən və sürətindən
asılı olur.
Provayderlər İnternetə qoşulmağın, əsasən, iki növünü təklif edirlər:
kommutasiyalı bağlantı və genişzolaqlı bağlantı.
Kommutasiyalı bağlantı (dial up) üçün standart modem və telefon xəttin-
dən istifadə olunur. Baha olmayan bu bağlantıda sürət də aşağı olur (adətən,
28.8 Kbit/san, yaxud 56 Kbit/san).
Sözlük
Sözlük
İnternet xidməti təminatçısı
Provayder
Modem
Brauzer
Kommutasiyalı bağlantı
Genişzolaqlı bağlantı
Çap üçün deyil