22
Raqqosa! Davrada ildam, ildam suz!..
Nega
nozing — olov, ko‘zlaring — naq muz!
(15-bet)
Shoir o‘zininng “Maqsud Shayxzoda” she’rida boshqa biror ijodkor asarida
uchramaydigan yangi o‘xshatishni yaratadi.O‘sha parchani keltiramiz:
Kurashlarda garchi yondim,
Shukur, vijdon beyamoq.
Chizavergin imonimni:
Imongoh — yurak oppoq!
(28-bet)
Shoir bu yerda imongoh so‘zini qo‘llash bilan shoir qalbining Ka’ba singari
pokiza ekanligiga ishora qilayotgan bo‘lsa, uni yurakka o‘xshatish bilan bu fikrini
yanada kuchaytirishga erishgan. Bu o‘xshatishni
Usmon Azim ijodiga xos
individual o‘xshatiish deyish mumkin. Bunday o‘xshatishlarni
shoirning boshqa
she’rlarida ham kuzatish mumkin.
Shoir “Samarqand bo‘ylab tungi sayr” she’rida kutilmagan bir o‘xshatish hosil
qiladiki, bu she’rdagi poetik ta’sirchanlikni, obrazlilikni yuzaga keltirgan:
—
Samarqand, ildizing qayerda?
—
Kechangni chiroqlar parchalab tashlagan,
tun bilan nur o‘rtasida
uzun arvohlar —
minoralar
ketib borar
kelajak sari,
ba’zan
oyga boqib
to‘xtab qolishar
(azon sasi urildimi quloqlarga?) (45-bet)
She’rda minoralarning arvohga o‘xshatilishi biror o‘quvchining xayoliga
ham kelmaydi.
23
Shoir “Vatan haqida she’r” she’rida o‘xshatish vositasida xalqning turmush
tarzi, turmush qiyinchiliklari tasvirini chizadi va ko‘z o‘ngimizda o‘sha
davrni
gavdalantiradi:
Opa,
esingizda-ku,
(«O, hanuz og‘riydi dil» )
Ochlikdan qorni shishgan
Qirq beshinchi mash’um yil.
Yetti yoshda edingiz
Sizga emasdi pinhon:
Dostları ilə paylaş: