Azərbaycanın böyük şairi Xəlil Rzanın bizim xalqın mədəniyyətinin inkişafında böyük
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- XƏLİL RZA ULUTÜRK
530 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ ROBERT ROJDESTVENSKİ AYRILIQ ƏRƏFƏSİNDƏ Gələndə qatarla gələcəyəm mən, Telsiz, teleqramsız, xəbərətərsiz. Gözlərin güləcək gözlənilmədən, Qəfildən vüsala qovuşanda biz. Gündüzlər yolumu gözləmə naçar, Axşam gələcəyəm, ilk axşam ancaq. Ayağım altında ağ tikanlı qar Günəş batanacan xarıldayacaq. Qaranlıq düşəndə... tək gələcəyəm, Yavaş addımlarla, sakit, ahəstə. Səni pəncərədən səsləyəcəyəm, Qədəm qoyacaqsan gözlərim üstə. Saxlaya bilərmi boran, qar məni Vüsal yollarında dönsəm ağ yelə. Yox, gətirə bilməz qatarlar məni, Gülüm, gələcəyəm təyyarələrlə. Qanad istəyirəm oddan, küləkdən, Yolda yubanmayım bir saat, bir dəm. Düşüb Şeremetyev meydanında mən Elə oradaca zəng edəcəyəm, Bu qəfil sevincdən olarkən dəli, Dəstək əlimizdə bəlkə əsəcək. Ah, sənsənmi? Mənəm. İndicə? Bəli. Heç nə anlamıram. Di, tez gəl, görək. 531 Maşın tutacağam, təzə, qət əcər. Könül can atacaq vüsal yerinə. Meşələr, cığırlar, güllər, çiçəklər Düşəcək mübarək qədəmlərinə. Relslərin üstündə işıq yol salıb, Qatar nəfəs alıb fit verir teztez. Hələ ayrılmağa bir saat qalıb. İşə bax görüşdən danışırıq biz.
Söylə, harda yaralandın, mənim yaddaşım? Nə tez, nə tez unutdun sən yarı, yoldaşı? Yoxsa qalıb xatirində o əziz adlar? Qız adları... o işıqlı, o təmiz adlar. Axı onlar bir şəhərin yaraşığıydı, Ay işığı, gün işığı, göz işığıydı. Uca boylu... qızıl saçlı... ala gözlülər, Göyçək qızlar... kifir qızlar... gül bənizlilər. Biz ki, o gül dodaqlara gülüş verərdik, Omka çayı sahilinə görüş verərdik. İtirərdik özümüzü qız görüşündə, Taleyimiz o qızların bir gülüşündə. Pis uşaqlar pis mahnılar oxuyardılar, O sözlərə qulaq asmaq ar gələrdi, ar. Biz onları tin başında yaxalayardıq, Biz onların neçə kərə bağrını yardıq.
532 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Ədalətli məhkəmənin cəsur qərarı Cilovlardı, boğazlardı boşboğazları. O aylarda, o illərdə bəxtəvər idik, O qızların yanında biz kişilənərdik. Aparardıq özümüzü kiçik ər kimi, Papiros da çəkərdik biz böyüklər kimi. O qızlara yasəmənlər bəxş eləyərdik, Ancaq fürsət düşən kimi nabat yeyərdik. Günlərimiz əfsanəli, nağıllı idi, Yox, bu roman deyildi, yox, novella idi. Söylə, harda yaralandın, mənim yaddaşım? Nə tez, nə tez unutdun sən yarı, yoldaşı? Onlar sənin sevincindi, səadətindi, Sən onların adını da bilmirsən indi. *** A.Flyarkovskiyə Məni hey haraylar çağlar, o çağlar – O hərbi orkestr, o şux mis səsi. Orda ələkvələk bağçalar, bağlar, Orda uşaqların şən qəhqəhəsi. Orda alay keçər şəhər qoynundan, Hələ də qandadır o səs, o səda. Əsgər çəkməsindən qopan toz, duman Saralır hələ də daşda, qayada.
533 Aşıb hasarları, bağçabağları, Yetərdik yol gedən bəxtiyarlara. Çırpıb birbirinə mis qapaqları Oxudan döyüşçü musiqarlara. Biz elə bilərdik allahdır onlar, Bu nəğmə yerlərə göylərdən gəlir. Bizi qovmazdılar, qınamazdılar, Yüyürüb cərgəyə çatsaq arabir. Sonuncu cərgədə sonuncu əsgər Necə də şəst ilə addımlayardı. Heç nəyi yoxsa da, nişanlısı tək Sevdiyi musiqi aləti vardı. Həmahəng olardıq hərbi dəstəyə, Gedərdik şəhərdən kazarmayadək. Günəşlə dolardı pəncərə gözlər, Sevinclə yanardı yaşaran bəbək. Sonralar... zamanın təlatümləri Ürəyə nə qədər şırımlar saldı. O mis qapaqların ahəngi altda Neçə yoldaşımız qəbrə yol aldı. Fit verdi qatarlar. Qüdrət sədası Doldu vaqonlarda ürəyimizə. Perronda dayanan əzizlərimiz Gözdən itənəcən əl etdi bizə. Tale nə göstərər? Demək çətindir. Ancaq bulanarsa bir gün axar su, Gurlarsa dünyanın başı üstündə Həyəcan borusu, döyüş borusu.
534 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ Qaşımda, saçımda qar sırğaları, Yarıb tufanları, qasırğaları, Mən sənin ardınca gedəcəm, şəksiz Hərbi orkestrdə cingildəyən mis! ÇİYƏLƏKLƏR Əfsanəli bir kitabdır uşaqlıq çağı, Könlüm yenə seyrə çıxdı o ilk oylağı. Arxadakı tər meşələr – qanadımqolum, Qarşıdakı açıq tala məskənim, yolum. O talanın qucağında bilsən nə qədər, Çiyələklər yetişərdi, tər çiyələklər. Gün vurduqca, alov tutar, allanardılar, Ətirlənər, şirələnər, ballanardılar. Sərin... sulu... şəfəq dolu zərif çiyələk – Göy yarpaqlar arasında titrək alov tək. Heç bilməzdim mən onlara qızıl şar deyim, Yoxsa körpə qönçə tutan laləzar deyim. Sağa... sola... hara baxsan – al çiyələklər, Yol üstündə, kol dibində ulduzlar qədər. Ağır, qara pıspısalar avqust ayında Çimərdilər gül şehində, yağış suyunda. Qızıl günəş yandıranda yalyamacları, Millənərdi səmalara şam ağacları. Düşdü bir gün o yerlərə güzarım mənim, Elə bil ki, gül açmışdı gülzarım mənim.
535 Alqırmızı çiyələklər yamacda dəndən, Çiyələklər çəkinirdi yanar günəşdən. Tutub sərin yarpaqları başları üstə Çiyələklər al günəşdən gizlənmək istər... O yamacda çox süründüm mən dizindizin, Ha dərsəm də, ha yesəm də, doymadı gözüm. Bu nemətə, bu sərvətə heyran kəsildim, Al boyanan əllərimi otlara sildim. Düşündüm ki, bu göy tala, bu barlı torpaq Bu gündən heç kimin deyil, mənimdir ancaq. Dönüb gəldim düşərgəyə, ürəyimdə sirr, Gördüm günlər sovuşduqca, ürək tələsir. Düşərgədən qayıdanda dözmədi könlüm, Dedim: bir də o talanı qoy gedim görüm. Tərbiyəçi müəllimə güldü mehriban: O talada heç nə – dedi, tapmayacaqsan. Yay sovuşub... çiyələyin keçib mövsümü, Sanki qəfildən qırıldı könlümün simi. Kolakosa ilişsəm də toğaylar keçdim, Buza dönmüş bulaqların gözündən içdim. İçdim payız günəşinin qızıl nurunu, Sökdüm neçə hörümçəyin gümüş torunu. Axır çatdım o talaya, budur həmən yer, Yenə xallı kəpənəklər öz işindədir.
Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|