4
Qeydiyyat №: 575
Əlyazmalara cavab verilmir
və onlar geri qaytarılmır
ØßÐÃqapısı
Ünvan: AZ-7000,
Naxçıvan şəhəri, “Təbriz” küçəsi, 1.
Telefonlar: Məsul katib: 545-62-47
Şöbələr: 545-81-44, 545-51-18
Müxbirlər: 545-75-21, Faks: 544-52-52
E-mail: serqqapisi@nakhchivan.az
Nömrəyə məsul: Sara Əzimova
Qəzet redaksiyanın kompyuter mərkəzində yığılıb, səhifələnib və
“Əcəmi” NPB-də ofset üsulu ilə çap olunmuşdur
.
Tiraj: 3940. Sifariş № 387
Baş redaktor:
TURAL SƏFƏROV
İtmişdir
Naxçıvan şəhəri, Nəcməddin Naxçıvani küçəsi, döngə 1, ev 3-də yaşamış İbrahim -
ov Yaqub Abdulla oğlunun adına olan 1619 inventar nömrəli texniki pasport itdiyin-
dən etibarsız sayılır.
* * *
Naxçıvan şəhəri, “9-cu” məhəllə, ev 22-də yaşayan Ramazanov Cahangir Mazan
oğlunun adına olan evin 7718 inventar nömrəli texniki pasportu itdiyindən etibarsız
sayılır.
* * *
Mamedova Maral Həbib qızının adına olan Azərbaycan Respublikası vətəndaşının
şəxsiyyət vəsiqəsi itdiyindən etibarsız sayılır.
* * *
Şahbuz rayonunun Biçənək kəndində yaşamış Rəhimov Süleyman İbadulla oğlu-
nun adına olan 11 inventar nömrəli texniki pasport itdiyindən etibarsız sayılır.
Allah rəhmət eləsin
AMEA Naxçıvan Bölməsi Təbii
Ehtiyatlar İnstitutunun kollektivi iş
yoldaşları Əhməd Qarayev və
Tapdıq Hacıyevə, əzizləri
HÜSEYNİN
vəfatından kədərləndiyini bildirir və
dərin hüznlə başsağlığı verir.
Naxçıvan Dövlət Tarix Muzeyinin
direktoru Nizami Rəhimov və
muzeyin kollektivi iş yoldaşları
Şərəbanı Cəfərovaya, əzizi
TALEH ƏLƏKBƏROVUN
vaxtsız vəfatından kədərləndiklərini
bildirir və dərin hüznlə
başsağlığı verirlər.
Duzdağ Fizioterapiya Mərkəzinin
baş həkimi Ruslan Süleymanov və
mərkəzin kollektivi iş yoldaşları
Xanım Məmmədovaya, nənəsi
İNSAF XANIMIN
vəfatından kədərləndiklərini bildirir
və dərin hüznlə başsağlığı verirlər.
Naxçıvan Qaz-Turbin Elektrik
Stansiyasının direktoru Cəlal
Hüseynov və stansiyanın kollektivi
iş yoldaşları Məhərrəm Abbasova,
qardaşı
TAHİRİN
vəfatından kədərləndiklərini bildirir
və dərin hüznlə başsağlığı verirlər.
Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin iş planına uy-
ğun olaraq, hər il muxtar respubli-
kada yaşayan bütün məktəbəqədər
və məktəbyaşlı uşaqlar arasında
ildə iki dəfə oftalmoloq, stomatoloq,
burun-qulaq-boğaz və onurğa pa-
tologiyalarına görə kompleks pro-
filaktik müayinələr aparılır. Ə.Əliyev
adına Naxçıvan Muxtar Respublika
Mərkəzi Uşaq Xəstəxanası tərəfin-
dən Naxçıvan şəhərində yerləşən
tam orta məktəblərin şagirdləri ara-
sında aparılan yaz mövsümünün
dərin tibbi yoxlamaları ötən həftə
başa çatmışdır.
Mart ayının 4-dən start götür-
müş yaz müayinələri Naxçıvan şə-
hərinin 21 tam orta məktəbində
10 min 18 şagirdi əhatə etmişdir.
Profilaktik müayinələr müxtəlif
ixtisaslı həkimlərdən ibarət xüsusi
briqada tərəfindən həyata keçiril-
mişdir. Briqadanın tərkibində pe-
diatr, nevropatoloq, burun-qulaq-
boğaz həkimi, cərrah, stomatoloq,
psixonevroloq, ortoped və dəri-
zöhrəvi həkimləri, uşaq müəssi-
sələri üzrə təşkil olunmuş pediatrik
kabinənin həkim-pediatrları fəa-
liyyət göstərmişlər.
Dərin tibbi müayinələrin aparıl-
masında məqsəd aşkar olunan yeni
xəstəliklərin dispanser qeydiyyatını
aparmaq, zəruri hallarda müalicə və
reabilitasiyaya cəlb etmək, dispanser
qeydiyyatında olan xroniki xəstələrin
müayinə-müalicə və reabilitasiyasını
təşkil etməkdən ibarət idi.
Briqadanın fəaliyyəti dövründə
səhiyyə maarifi işləri də aparılmış,
məktəblərin tibb məntəqələrində
sənədlərin təlimata uyğun olaraq
hazırlanması üçün metodik kömək-
liklər göstərilmişdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin
mətbuat xidməti
Şagirdlər arasında kompleks tibbi
yoxlamalar başa çatıb
Naxçıvan Muxtar Respublikası
Gənclər və İdman, Təhsil nazir-
likləri, Naxçıvan Muxtar Respub-
likası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə
Çağırış üzrə Dövlət Xidməti və
“Naxçıvan” Sərhəd Diviziyasının
təşkilatçılığı ilə muxtar respublika
ümumtəhsil məktəblərinin şagird-
ləri arasında yaz çağırışına həsr
olunmuş “Vətənin müdafiəsinə
hazır am” poliatlon çoxnövçülüyü
və “Sərhəd” hərbi-idman oyunu
üzrə rayon birinciliklərinə start
verilib. Böyüməkdə olan nəslin
hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsinə
diqqət və qayğını daha da artırmaq,
məktəb şagirdlərini hərbi-idman
oyunlarına cəlb etməklə onların
ordu sıralarında xidmətə hazırlan-
masına kömək göstərmək məqsə-
dilə keçirilən “Vətənin müdafiəsinə
hazıram” poliatlon çoxnövçülüyü
yarışlarında şagirdlər 100 metr qa-
çış, turnikdə dartınma, 2000 metr
məsafəyə kross qaçış və qumba-
raatma növləri üzrə öz məharətlə-
rini göstərirlər.
Gənc nəsli Vətənə, onun sər-
hədlərinə hörmət ruhunda tərbiyə
etmək, yaradıcı, düşünən, sağlam
gənclər yetişdirmək və onlarda sər-
hədçi peşəsinə marağı artırmaq
məqsədilə təşkil olunan “Sərhəd”
hərbi-idman oyununda isə mək-
təblilər sıra hazırlığı, sərhəd növ-
bətçisi tərəfindən nəqliyyat vasi-
tələrinə baxışın təşkili, avtomatın
sökülməsi və yığılması, tüfəngdən
hədəfə atəş açmaq, maskalanma,
yaralanmış sərhəd növbətçisi üz-
vünə ilkin tibbi yardımın göstəril-
məsi və onun təxliyyəsi, ləpirçilik
üzrə bacarıqlarını nümayiş etdirirlər.
Bu günlərdə Naxçıvan şəhər və
Şahbuz rayonunda “Vətənin mü-
dafiəsinə hazıram” poliatlon çox-
növçülüyü, Ordubad rayonunda isə
“Sərhəd” hərbi-idman oyunu ke-
çirilib. Naxçıvan şəhərindəki 15
nömrəli tam orta məktəb ilə Şahbuz
rayon Ayrınc kənd tam orta mək-
təbinin komandaları “Vətənin mü-
dafiəsinə hazıram” poliatlon çox-
növçülüyü üzrə şəhər və rayon bi-
rinciliklərinin qalibi olublar. Or-
dubad internat məktəbinin koman-
dası isə “Sərhəd” hərbi-idman oyu-
nu üzrə yarışda birinci yeri tutub.
Fəxri yerləri tutan komandalara
kubok, diplomlar və qiymətli hə-
diyyələr verilib.
Naxçıvan Muxtar Respublikası
Gənclər və İdman Nazirliyinin
mətbuat xidməti
“Vətənin müdafiəsinə hazıram” poliatlon
çoxnövçülüyü və “Sərhəd” hərbi-idman
oyunu üzrə rayon birincilikləri keçirilib
Dili qoruyub yaşatmaq onun da-
şıyıcısı olan xalq və millətin bor-
cudur. Sanki hər kəs doğulub “ana”
deməyə başladığı ilk andan ana
dilini yaşadacağına and içir. Bax
bu anda sadiqlik bizi milli özünü-
təsdiqimiz olan dilimizi qorumağa
borclu edir. Tariximizin müxtəlif
dövrlərində ana dilimizin qayğısına
qalan, onun saflığının qorunması
uğrunda, həqiqi mənada, dəridən-
qabıqdan çıxan, bütün ömrünü bu
yola həsr edən, ona əsl övladlıq sə-
daqəti göstərən, onu regionun aparıcı
dilləri sırasına qatan şəxsiyyətlərimiz
olub: Şah İsmayıl Xətai, Mirzə
Fətəli Axundzadə, Cəlil Məmməd-
quluzadə, Üzeyir bəy Hacıbəyli və
neçə-neçə dilçi alimlərimiz. Ötən
əsrin 70-ci illərində – o illər ki, it-
tifaqa daxil olan ölkələrdə ana dili
ikinci planda qalmışdı, hətta bəzi-
lərində unutdurulmuşdu – Azərbay-
canda ana dilinin işləkliyinin qo-
runması, onun fundamental şəkildə
tədqiqi dövlət səviyyəsinə qaldırıl-
mışdır. Xalqımızın ümummilli lideri
Heydər Əliyevin ölkəmizə birinci
rəhbərliyi dövründə digər milli mə-
sələlər kimi, ana dilinə münasibət
məsələsi də xalqımızın milli ma-
raqlarına uyğun formada öz həllini
tapmışdır. Və beləliklə, Azərbaycan
dövlətçiliyi tarixində ana dili ilk
dəfə dövlət səviyyəsində mühafizə
olunmuş, onun saflığı qayğısına qa-
lınmış, inkişafı təmin edilmişdir.
Müstəqillik illərində də bu missiya
layiqincə davam etdirilmiş və etdi-
rilməkdədir. Ulu öndərin Azərbaycan
dilinin işləkliyinin və vahid dil bir-
liyinin qorunması istiqamətində fəa-
liyyəti mühüm qanun və qərarların
qəbul edilməsi ilə nəticələnmişdir.
Bizim ana dilimiz – qollu-bu-
daqlı türk dillərinə mənsub Azər-
baycan dili pərvanə qanadları kimi
zərif kəlmələrdə, şam kimi nurlu
sözlərdə tarixin hikmətini, bu günün
həqiqətlərini, diriliyini, sabahın
arzu və ümidlərini hifz edir. Bu dil
könül rübabından su içən bayatıla-
rın, atalar sözlərinin, ağıların, nəğ-
mələrin dilidir... Və nəhayət, xal-
qımızın ən qədim, ilkin milli dəyəri,
sərvətidir.
Müstəqillik Azərbaycan xalqına,
Azərbaycan dövlətinə çox böyük
uğur və nailiyyətlər gətirdi. O nai-
liyyətlər ki, onu tariximizi, mədə-
niyyətimizi, dilimizi milli mövqedən
araşdırmağa, öyrənməyə, öyrəndik-
lərimiz həqiqətləri, zənginlikləri isə
bəyan etməklə əldə etməyə başladıq.
Eyni zamanda müstəqillik imkan
verdi ki, ana dilimizin inkişafı, təd-
qiqi və işləklik arealının genişlən-
məsi kimi məsələlərə yenidən qa-
yıdaq. Bununla əlaqədar ölkəmizdə
çoxsaylı dövlət sənədləri imzalan-
mışdır. Sonuncusu 2013-cü il aprel
ayının 9-da imzalanmış “Azərbaycan
d i l i n i n
qloballaş-
ma şərai-
tində za-
manın tə-
ləblərinə
uyğun is-
tifadəsinə
və ölkədə
dilçiliyin inkişafına dair Dövlət Pro -
qramı”nın təsdiq edilməsi haqqında”
Azərbaycan Respublikası Preziden-
tinin Sərəncamıdır. Bu sərəncam
ana dilindən istər yazılı, istərsə də
şifahi şəkildə düzgün istifadəyə,
onun tətbiqi və inkişafı kimi vacib
məsələlərin həllinə yönəlmiş mühüm
sənəddir. Sözügedən Dövlət Pro -
qramında dilimizin inkişafı ilə bağlı
problemlərin həlli ilə əlaqədar bir
sıra vəzifələr müəyyənləşdirilmişdir.
Həmin vəzifələrdən bəzilərini təq-
dim edirik:
● Azərbaycan dilinin qloballaşma
şəraitində zamanın tələblərinə uyğun
inkişafı, qorunması, elektron mə-
kanda daha geniş istifadəsi və ölkədə
dilçiliyin inkişaf etdirilməsi mexa-
nizminin yaradılması;
● Dilin inkişafı və tədrisi məsə-
lələrinin uzlaşdırılması və təkmil-
ləşdirilməsi;
Bu, bilavasitə müasir qlobal-
laşma şəraitində dildə özünü gös-
tərən yeniliklərin tədris vəsaitlə-
rində və prosesində əks olunması
ilə bağlıdır.
● Dilçi alimlərin müasir infor-
masiya və kommunikasiya texno-
logiyalarının yaradılmasında işti-
rakının təmin edilməsi;
Dövlət Pro qramındakı bu hissə
dilçilik elmi və bu sahənin mütə-
xəssisləri üçün yenilikdir. Qeyd
edək ki, müəyyənləşdirilmiş bu və-
zifə müasir qloballaşmanın doğur-
duğu uğurlu bir yenilikdir.
● Dilin inkişafını və ədəbi dil
normalarının qorunmasını təmin
edən qanunvericilik bazasının tək-
milləşdirilməsi;
Bu, ədəbi dilin şifahi və yazılı
formada vahid təzahürünə xidmət
edən vəzifələrin ən vacibidir. Bu-
nunla yanaşı, Azərbaycan dilinin
təkmilləşdirilmiş yeni orfoqrafik,
izahlı, frazeoloji, terminoloji, tər-
cümə, ensiklopedik və tezlik elek-
tron lüğətlərinin hazırlanması da
vahidlik prinsipinin qorunmasını
təmin edən vəzifələrdəndir.
● Dil və nitq mədəniyyətinin
yüksəldilməsi;
İnsanların özünü ifadədə qarşı-
laşdığı ən mühüm problemlərdən
biri kimi bu vəzifənin irəli sürülməsi
olduqca aktualdır. Özü də mədə-
niyyətin bu tipinin təkcə ümumtəhsil
məktəblərində deyil, ali və orta ix-
tisas təhsili müəssisələrinin müvafiq
ixtisaslarında da tədrisi qarşıya qo-
yulan vəzifələr sırasındadır.
● Mətbuat orqanlarında, televi-
ziya və radio kanallarında, internet
resurslarında və sosial şəbəkələrdə
ədəbi dil normalarının pozulması
hallarının qarşısını almaq üçün me-
xanizmlərin müəyyənləşdirilməsi;
Etiraf edək ki, kütləvi informa-
siya vasitələrində, eləcə də internet
resurslarının əksəriyyətində ana di-
limizin vahidlik prinsipinə tam əməl
edilmir, ədəbi dilin normaları bilə-
rəkdən və ya bilməyərəkdən pozulur.
Bu məsələlərin həlli baxımından
adıçəkilən vəzifənin icrasını qeyd-
şərtsiz həyata keçirmək bir vətəndaş
kimi, necə deyərlər, boynumuzun
borcu olmalıdır.
Ölkəmizdə bir sıra müstəqil
müəssisələr fəaliyyət göstərir. Bu
müəssisələr içərisində onlarla qəzet
redaksiyaları da var. O redaksiyalar
ki, çap etdirdiyi qəzetləri oxuyarkən
orfoqrafiya səhvləri bir yana dursun,
mətnlərdə dilimizə yad olan nə de-
sən, onunla qarşılaşırsan: üslub səh-
vi, fikrin qeyri-dəqiqliyi, abzaslar
arasında rabitəsizlik, ədəbi dilimizdə
yad söz və ya ifadələrin işlənməsi,
ədəbi dil normalarına əməl edilmə -
məsi, hətta cümlənin sual, yoxsa
nəqli cümlə olub-olmamasının bi-
linməməsi, cümlə üzvlərinin sıra-
sının pozulması, nəticədə isə anla-
şılmaz bir söz yığınının ortaya çıx-
ması və sair və ilaxır...
Bütün bu dediklərimizin müqa-
bilində bəzi söz yazarlarımıza
xatırlatmaq istəyirik ki, dilin gücü,
müasirliyi formanın yox, məzmunun
sərbəstliyindədir. Yəni dilimizə zor-
la, “intiligentcəsinə” yad söz gətir-
mək qətiyyən müasirlik demək deyil.
Mətbuatımızda, bəzi televiziya ka-
nallarımızda işlənən sözləri, ifadə-
ləri, cümlələri eşitdikcə şüurumuzda
belə bir sual formalaşır ki,
“Əkinçi”nin, “Molla Nəsrəddin”in,
“Həyat”ın, “Açıq söz”ün xələfləri
tamaşaçılarla, dinləyicilərlə, oxucu -
larla, ümumən Azərbaycan xalqı
ilə hansı dildə danışırlar?
Əminik ki, ölkə rəhbərinin im-
zaladığı “Azərbaycan dilinin qlo-
ballaşma şəraitində zamanın tələb-
lərinə uyğun istifadəsinə və ölkədə
dilçiliyin inkişafına dair Dövlət
Proqramı”nın təsdiq edilməsi haq-
qında” Sərəncam ana dilimizin qo-
runması, inkişafı, bu dildə vahidlik
prinsipinin bərqərar olunması isti-
qamətində uğurlu nailiyyətlərin əldə
olunması ilə nəticələnəcəkdir.
-
Səyyar MƏMMƏDOV
Dünya yaşıdı ana dilimizi qoruyaq və yaşadaq
M
ilyon illərdir, dil deyir, dil söyləyir,
dil danışır: məqsədsə yeganədir –
duyğu və düşüncələrin, ağıl və zəkanın ifa-
dəsi... Bu gün mədəni və mənəvi səviyyəsindən
asılı olmayaraq, könüllərdən könüllərə yol-
lanan yolun yeganə körpüsü bəllidir: dil
körpüsü. Dil ünsiyyətin, anlamağın, dərk et-
məyin yeganə açarıdır. Tarix boyu insan cə-
miyyətləri, həqiqətən də, fövqəladə varidatlar
yaratmışlar ki, onların da hər biri çağdaş
insanın qürur mənbəyidir. Şəhərlər, elmi-
texniki yeniliklər, dövlətlər, mədəniyyət, sənət
abidələri, təfəkkür möcüzələri, siyasi-iqtisadi
qanunauyğunluqlar, idarəetmə, elm və daha
nələr, nələr yalnız insan zəkasına məxsusdur.
Ünsiyyət vasitəsi olan dil isə bu zəka sahibi
insanın bəxtiyarlığıdır. Dil əvəzolunmazdır.
Dildən qopan söz canlıdır, onun az qala na-
tural mövcudluğu, nəfəsi, ruhu var.