Azərbaycan respublikasi elm və TƏHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏt neft və SƏnaye universitetiNİN nəzdində baki neft energetika kolleci

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI ELM və TƏHSİL NAZİRLİYİ
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT NEFT və SƏNAYE UNİVERSİTETİNİN nəzdində
BAKI NEFT - ENERGETİKA KOLLECİ

“Energetikanın iqtisadiyyatı” fənnindən

Təqdimat

“Elektrik stansiyalarının layihələndirilməsi”

İxtisas: 040509 “Elektrik stansiya və yarımstansiyaların elektrik avadanlıqların quraşdırılması”

Qrup: 290

Tələbə: Hüseynli Vasif

Müəllim: Əliyeva Vüsalə

Bakı 2023


Mündəricat
Giriş
Plan 1: Elektrik stansiyalarının növləri.............................səh.4


Plan 2: Elektrik stansiyalarının struktur sxemləri və transformatorlarının seçilməsi..........................................səh.5
Plan 3: Elektrik stansiyalarının elektrik birləşmə sxemləri...........................................................................səh.6
İstifadə olunan ədəbiyyatların siyahısı........................səh.7


Giriş


Elektrik stansiyası — elektrik enerjisinin istehsalı ilə məşğul olan avadanlıq və aparatlardan ibarət qurğular toplusudur. Bu qurğular binalarda yerləşdirilərək xüsusi ərazilərə malik olurlar. Energetika çox ümumi anlayışdır. Cəmiyyət həmişə onun üzərində dayanır və inkişaf edir. Bu məvhum - istilik energetikası, atom enerjisi, təbiət, dəniz və okeanların qabarma hərəkət energetikası, cisim və maddələrin cazibə enerjisi, kimyəvi-bioloji energetika, insan və digər canlıların əzələlərinin energetikası və s. kimi növlərə malikdir. İnsan yaşayışı üçün ən faydalı və səmərəli olanı elektrik energetikasıdır. Ona uyğun eneıji növü isə elektrik eneıjisidir. Elektrik enerjisinin cəmiyyətə verdiyi inkişaf tərzi, onun asanlıqla istənilən məsafələrə nəql edilməsi, tətbiqinin universallığı, çox sayda güclərə bölünməsi və konsentrə edilərək toplanma qabiliyyəti, intensiv inkişafı və genişlənməsi ilə bağlıdır. Elektrik enerjisi alınmasında işlədilən yanacaq və onun təsirlərinə görə fərqlənən, çox müxtəlif prinsiplərlə işləyən elektrik stansiyalarında hasil edilir. Elektrik stansiyaları elektrik eneıjisi və bəzən həm də istilik enerjisi istehsal edən sənaye müəssisəsidir. Təbii enerji mənbəyinin yanacaq növündən asılı olaraq (qaz, maye, kömür, nüvə, və s. yanacaqlar) elektrik stansiyaları:- istilik, su, atom və istilik-elektrik kimi əsas sahələrə ayrılır. Onlar qısa olaraq - İES, İEM, SES, AES işarələnirlər.Texnoloji sxem elektrik və istilik enerjisinin alınmasına uyğun olan əməliyyatların ardıcıllığıdır. Enerji çeviriciləri və əməliyyatları yerinə yetirən maşınlar və əsas avadanlıqlar aşağıdakılardır:- buxar qazanları (atom reaktorları), buxar, su, qaz turbinləri, elektrik generatorları. Texnoloji sxem həm də çoxlu sayda əlavə - sərfiyyat avadanlıqlarını özündə birləşdirir. Hər ölkənin energetika səhəsi onun iqtisadiyyatının əsasım təşkil edir. Çünki o, nəinki sənaye sahələrinin inkişafım, hətta cəmiyyəti bütün digər həyat fəaliyyətini canlandıran bir varlıqdır. Köhnə Sovetlər ittifaqında istehsal edilən 235 QBt elektrik eneıjisinin 4,2 QVt-i(2%-i) Azərbaycanın payına düşürdü. Bu rəqəm cənubi Qafqaz ölkələri içərisində birincilik demək idi. Hazırda həmin rəqəm bir az da artmışdır və üç qafqaz ölkəsi arasında ölkəmiz yenə də birincidir.

3