Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Bankı Banklara Nəzarət Departamenti
Yüklə 1,1 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Elektron yoxlama vasitələrindən və ya SƏŞ üzrə məlumat bazasından
- ÇPY riskini başa düşmək
- YAXŞI təcrübə 2 PİS təcrübə
- Müştəri haqqında tələb olunan məlumat
Nəzarət Departmenti ÇPY/TM ilə mübarizəyə dair Təlim Müştərinin Eyniləşdirilməsi Proqramı - Elektron yoxlama vasitələrindən və ya SƏŞ üzrə məlumat bazasından istifadə edən maliyyə təşkilatı onların imkanlarını və məhdudiyyətlərini başa düşür. - Maliyyə təşkilatı ümumi formada şəxsiyyəti təsdiq edən (eyniləşdirici) sənədləri təqdim edə bilməyən müştərilərə xidmət göstərə bilir (məsələn cəmiyyətdən təcrid edilən, himayədə olan, və sairə). - Prosedurlar risk-əsaslı deyildir: maliyyə təşkilatı müxtəlif risk səviyyəsinə malik məhsul və müştərilərə dair eyni araşdırma tədbirlərini tətbiq edir. - Maliyyə təşkilatı müştərilərə dair yoxlama tədbirlərinin bütövlüyünü müəyyən etmək üsullarına malik deyildir. YAXŞI təcrübə 2 Maliyyə təşkilatları öz müştərilərinin və, lazımdırsa, onların benefisiarlarının şəxsiyyətini müəyyənləşdirməli (eyniləşdirməli) və sonradan bu məlumatı yoxlamalıdır. Maliyyə təşkilatları həmçinin müştərinin maliyyə təşkilatı ilə əlaqələrinin məqsədini və xüsusiyyətini başa düşməli və müştəri və, müvafiqdirsə, benefisiar mülkiyyətçi haqqında məlumat toplamalıdırlar. Bu biznes əlaqələri ilə bağlı bütün riskləri tam başa düşmək və sonrakı monitorinqin əsasını yaratmaq üçün kifayət etməlidir. Biznes əlaqələri ilə bağlı çirkli pulların yuyulması riski böyük, məsələn müştəri Siyasətlə Əlaqəli Şəxs (SƏŞ) olduqda banklar əlavə geniş araşdırma (due dilligence) aparmalıdırlar. Maliyyə təşkilatı müştərinin araşdırılması tədbirlərini keçirə bilmədikdə, o cümlədən benefisiar mülkiyyətçinin kim olduğu barədə kifayət qədər məlumatı olmadıqda, biznes əlaqələrinə girməməli və ya davam etməməlidir. Özünü qiymətləndirmək üçün suallar: • Maliyyə təşkilatınız risk əsasında müştərinin araşdırılması prosedurlarını tətbiq edirmi? • Müştərilərin araşdırılması prosedurlarınız fərdi biznes əlaqələri ilə bağlı bütün riskləri tam başa düşməyə imkan verirmi? • Maliyyə təşkilatı müştərinin benefisiar(lar)ını necə müəyyən edir? Maliyyə təşkilatının bütün hallarda benefisiarın şəxsiyyətini yoxlamaq üçün risk-əsaslı və adekvat tədbirlər gösrməsi sizi qane edirmi? Siz benefisiar mülkiyyətçilərin mürəkkəb korporativ strukturlardan nə üçün istifadə etməsini başa düşürsünüzmü? • Prosedurlar şəxsiyyəti təsdiq edən (eyniləşdirici) məlumatı ümumi forma üzrə təqdim edə bilməyən müştərilər üçün kifayət qədər çevikdirmi? PİS təcrübə Nəzarət Departmenti ÇPY/TM ilə mübarizəyə dair Təlim Müştərinin Eyniləşdirilməsi Proqramı - Maliyyə təşkilatı müştərinin və onun benefisiarlarının mülkiyyətini və nəzarət strukturlarını (o cümlədən mürəkkəb və qeyri- şəffaf korporativ strukturlardan istifadə edilməsinin səbəblərini) başa düşür və sənədləşdirir. - Maliyyə təşkilatı biznes əlaqələrinin məqsədi və xüsusiyyəti barədə ÇPY riskini başa düşmək üçün kifayət qədər məlumatlar əldə edir. - Yeni və ya davam edən biznes əlaqələrini təsdiq edən işçilər bunu etməzdən əvvəl maliyyə təşkilatının adekvat araşdırma apardığına əmin olur. - Maliyyə təşkilatı lazımi məlumatı əldə etmək üçün verilən suallardan boyun qaçırmaq üçün mürəkkəb izahlara və ya müştərilərin iradlarına/etirazlarına imkan verir. - Müştəri baş menecment və ya nüfuzlu şəxslər tərəfindən tövsiyə edildiyi üçün işçilər az araşdırma aparır. -Maliyyə təşkilatı geniş araşdırmanın aparılmasını tələb edən vəziyyətlər üçün lazımi prosedurlara malik deyildir. Bu ÇPY üzrə Qaydalara ziddir. -Maliyyə təşkilatı aşağıdakıları nəzərə almır: a) Səhmlərin və ya səsvermə hüquqlarının 25% faizindən artığına nəzarət edən şəxslər; və b) Müştərinin benefisiarını müəyyən edən və yoxlayan zaman korporativ müştərinin menecmentinə nəzarət edən şəxslər. Bu ÇPY üzrə Qaydalara ziddir. YAXŞI təcrübə 2 PİS təcrübə Nəzarət Departmenti ÇPY/TM ilə mübarizəyə dair Təlim Müştərinin Eyniləşdirilməsi Proqramı Müştəri haqqında tələb olunan məlumat MEP müştərilərdən əldə edilmiş eyniləşdirici məlumatı əks etdirən hesabın açılması prosedurlarını daxil etməlidir. Ən azından, bank hesab açmazdan əvvəl hər müştəridən şəxsiyyəti təsdiq edən aşağıdakı məlumatı əldə etməlidir: 1) Adı. 2) Doğum tarixi. 3) Ünvanı 4) Eyniləşdirmə nömrəsi (ID) Risklərin qiymətləndirilməsinə əsasən, bank müəyyən müştərilər və ya məhsullar üçün yuxarıdakı məlumatlardan əlavə məlumatlar tələb edə bilər. Müştərinin yoxlanması – MƏP hesab açıldıqdan sonra məntiqəuyğun müddət ərzində müştərinin şəxsiyyətini (müştəri barədə məlumatı) yoxlamaq üçün risk-əsaslı prosedurları daxil etməlidir. Sənədlər vasitəsilə yoxlama Müştərinin şəxsiyyətini yoxlamaq üçün sənədli üsuldan istifadə edən bank minimum qəbul edilən sənədlər üzrə prosedurlara malik olmalıdır. MƏP qaydası uzun müddət eyniləşdirmənin əsas mənbəyi hesab edilən sənəd növlərinin nümunələrini göstərir. Bu qayda federal bank orqanlarının banklar tərəfindən yalnız dövlət orqanlarının verdiyi şəxsiyyəti təsdiq edən etibarlı (vaxtı bitməmiş) sənədin nəzərdən keçirilməsi ehtimallarını əks etdirir. Bu çür sənəd müştərinin milliyətini və ya vətəndaşlığını bildirməli və üzərində onun şəkili və ya oxşar qorunma işarələri olmalıdır; məsələn, sürücülük vəsiqəsi və ya passport. Lakin, bankda müştərinin həqiqi şəxsiyyəti barədə məntiqi əminlik yaradan digər sənədlər (şəxsiyyəti təsdiq edən formalar) həmçinin istifadə edillə bilər. Buna baxmayaraq, saxta və dələduzluqla əldə edilmiş sənədləri nəzərə alaraq, banka müştəri barədə həqiqi məlumata malik olmasını təmin etmək üçün bir neçə sənədi nəzərdən keçirmək tövsiyə edilir. Fiziki şəxs olmayan ―şəxslərə‖ (məsələn, şirkət, birgə müəssisə və ya trastlara) gəldikdə, bank qeydiyyat şəhadətnaməsi, dövlət orqanları tərəfindən verilən etibarlı (vaxtı keçməmiş) lisenziya, əməkdaşlıq müqaviləsi və ya trast instrumentləri kimi təşkilatın hüquqi mövcudluğunu təsdiq edən sənədlər əldə etməlidir. 2 Yüklə 1,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|