3
va u orqali qisqa xabarni shifrlash zamonaviy qarashlar nuqtai nazari bo‘yicha ham
mustahkam shifrlash hisoblanadi. Bu g‘oya birinchi jahon urushida maxfiy
ma’lumotlarni shifrlashda amalda qo‘llanilgan.
Germaniyalik Iogann Tritemiy (1462–1516 yy) kriptografiya bo‘yicha
birinchi
darsliklardan birini yozgan. “Ave Maria” deb nomlangan ko‘p qiymatli almashtirishli
original shifrlashni taklif etgan. Ochiq matnning har bir harfi shifrlovchining tanlovi
bo‘yicha bir emas, balki bir nechta harflarga almashtirilishi mumkin bo‘lgan. Bunda
harflar harf yoki so‘zlar bilan shunday almashtirilganki,
natijada psevdomatn
(yolg‘onmatn) hosil bo‘lgan. Ko‘p qiymatli almashtirish usulidan hozirgi kunda ham
foydalaniladi (masalan,
Dostları ilə paylaş: