Almaniya tarixi

Martin Lüter
 Avropada 
Reformasiyanın
 banisi

---

Şərqi Almaniyada
, 
Berlin
və 
Vyana
ətrafında yeni və yalnız yarıalman dövlət kompleksləri
formalaşmağa başladı. 
1740
-cı ildən etibarən alman torpaqları 
Habsburqlar Sülaləsi
və
Prussiya
 arasında rəqabət meydanına çevrilir. 
1806
-cı ildə 
Napoleon
Almaniyanı işğal edərək
Müqəddəs Roma imperiyasına son qoydu.
Napoleon işğallarının ardından keçirilən 
Vyana Konfransında
 
Alman Dövlətlərinin
Konfederasiyasının
 yaradılması haqqında qərar qəbul olundu. Bu konfederasiyaya 39 dövlət
daxil idi. Konfederasiya dövründə alman milliyətçiliyi ideologiyası xüsusilə gənc intellektual
insanlar arasında geniş yayılmağa başladı. Məhz həmin dövrdə Almaniyanın simvolları kimi
qırmızı, qızılı və qara rənglərdən istifadə olunmağa başlandı, bu rənglər sonradan Almaniya
bayrağının rənglərinə çevrildilər. 
1862
-ci ildə kral 
Otto fon Bismarkı
Prussiyanın yeni baş naziri
elan edir. Bismark Almaniyanı Prussiya monarxiyasının hakimiyyəti altında birləşdirməyə
çalışırdı. Bismark ordunu gücləndirməyi və Almaniyanın birləşdirilməsi yolunda əsas əngəl
olan Avstriyanı sıradan çıxarmaq üçün müharibəni yeganə vasitə sayırdı. Bismark
diplomatiyası tədricən öz məqsədlərini həyata keçirməyə başlamışdı. Avstriya ilə ümumi
razılığa gəldikdən sonra Bismark 
Danimarka
hökumətindən əsasən almanların yaşadığı
Şlezviq-Holşteyn
 vilayətinin verilməsini tələb etdi və rədd cavabı aldıqda 1864-cü ildə Prussiya
ordusunu Danimarka ərazisinə yeritdi. 
Danimarka ordusu
darmadağın edildi, Şlezviq-Holşteyn
vilayəti işğal olundu. Bundan dərhal sonra Bismark Avstriyaya qarşı hücuma keçir. 
1866
-cı
ildə baş verən 
Avstriya-Prussiya müharibəsində
prussiyalılar qətiyyətlə qələbə qazanaraq
Avstriyanı konfederasiyadan kənarlaşdılar. Fransanın vasitəçiliyi ilə aparılan sülh danışıqları
Avstriyanın məğlubiyyətini təsdiq etdi. Bu məğlubiyyət nəticəsində Avstriya həm də
Venesiyanı
 
İtaliyaya
 qaytarmalı oldu. Prussiya təkcə Şlezviq-Holşteyni deyil, Almaniyanın
mərkəzi və cənubundakı kiçik alman dövlətlərinin mülklərini də qəti olaraq ilhaq etdi. Beləliklə
1867-ci ildə Alman Dövlətlərinin Konfederasiyası buraxılır. Onun əvəzində isə Prussiyanın
başçılıq etdiyi 
Şimali Alman İttifaqı
 (
Norddeutscher Bund
) yaranır. 1870-ci ildə 
Fransa-Prussiya
müharibəsi
 başlayır. Bu müharibədə Fransa darmadağın olunur.
Almaniya İmperiyası və Birinci dünya müharibəsi

---

1871
-ci ilin yanvarın 18-də 
Versal sarayında
 
Almaniya İmperiyasının
qurulduğu elan olunur. İlk
kansler 
Otto fon Bismark
olur. Beləliklə bütün alman dövlətləri (Avstriya istisna olmaqla)
vahid dövlətdə birləşdilər. İmperiyanın paytaxtı Berlin şəhəri elan olunur. Getdikcə güclənən
Alman İmperiyası artıq 
1884
-cü ildən etibarən 
müstəmləkə
 işğalına başladı. Imperator 
I
Vilhelmin
 (1871-1888) dövründə Almaniya özünə müttəfiqlər axtararaq Fransanı izolyasiya
etmək siyasətini yeritməyə başladı. Lakin ondan sonra hakimiyyətə gələn 
II Vilhelm
(1888-
1918) daha çox imperialist siyasət yürütməyə başladı, bu isə Almaniyanın özünə çoxlu sayda
düşmənlər qazanmasına gətirib çıxardı. Ölkənin əvvəllər qazandığı müttəfiqlər itirildi, Fransa
isə 
Antanta
dövlətləri və 
Rusiya
 ilə yaxınlaşmağa başladı. Almaniya özünə etnik cəhətdən
cəhətdən yaxın olan Avstriya-Macarıstan İmperiyası ilə olan müttəfiqliyi istisna olmaqla təcrid
olunmuş vəziyyətə düşdü.
Alman imperializmi Avropanın sərhədlərini aşdı və Almaniya 
Afrikada
müstəmləkələr əldə
etmək uğrunda digər Avropa dövlətləri ilə yarışmağa başladı. 1884-cü ildə Otto fon Bismarkın
təşkilatçılığı ilə keçirilən 
Berlin konfransında
Avropanın hegemon dövlətləri tərəfindən Afrika
qitəsinin işğalı və müstəmləkəyə çevrilməsi geniş müzakirə olundu. Almaniya Şərqi və Cənub-
Qərbi Afrikada, 
Toqo
 və 
Kamerunda
bir sıra əraziləri ələ keçirərək öz müstəmləkəsinə çevirdi.
Afrikanın bölüşdürülməsi uğrundə mübarizə Avropa dövlətləri arasında gərginlik yaradırdı və
bu 
Birinci dünya müharibəsinin
 əsas səbəblərindən biri oldu. 28 İyun 
1914
-cü ildə Avstriya-
Macarıstan ordusunun baş komandanı, vəliəhd 
Frans Ferdinand
serbiyalı terrorçu tərəfindən
öldürüldü. Bunun nəticəsi olaraq Avstriya-Macarıstan 
Serbiyaya
müharibə elan etdi və bu
Birinci dünya müharibəsinin başlanğıcı oldu. Bu müharibədə Almaniya, Avstriya-Macarıstan,
Osmanlı İmperiyası
 və 
Bolqarıstan
 bir cəbhədə iştirak edirdi. Müharibə bu dövlətlərin
məğlubiyyəti ilə nəticələndi. Dünya tarixində o vaxta qədər baş vermiş ən qanlı müharibədə 2
milyondan çox alman əsgəri öldürüldü.
[2]
1918
-ci ildə Almaniyada monarxiya devrildi, ölkədə