Ajiratiw hám aniqlaw(sipat analizi)usillari''

II Bap. Tájriybe bólim
II.1. Ximiyalıq sipat analiziniń tiykarǵi túsinikleri
Analitik reaksiya - elementtiń bar ekenligine dárek beretuǵın, sırtqı analitik nátiyje menen baratuǵın reaksiyalar.
Reagent - aralaspaǵı ion (element ) di ashıp beretuǵın reaktiv.
Arnawlı reaksiyalar - sırtqı nátiyjesi (belgisi) quramalı aralaspadaǵı tek ǵana bir ion (momolekula) ǵa tán bolǵan analitik reaksiya.
Selektiv reaksiyalar - sırtqı belgisi ayırım ionlarǵa ǵana tán bolǵan analitik reaksiyalar.
Gruppa reaksiyaları - sırtqı belgisi bir gruppa ionları ushın tán bolǵan analitik reaksiyalar bolıp, tiyisli reagent gruppa reagenti dep ataladı.
Analitik reaksiyalardıń bayqaǵıshlıǵı - anıqlanıwshı iondıń ashılıwı múmkin bolǵan minimal muǵdarı, tórtew óz-ara baylanısqan ólshemler menen xarakterlenedi.
Ashıw minimumı - m (mkg) shegaralıq suyultirilgan eritpediń minimal kóleminde ashılıwı múmkin bolǵan element (iondıń ) minimal massası (mikrogrammlarda ańlatıladı 1 mkg = 10 -6 g).
Minimal kólem - ion (element ) dıń áyne reaksiya menen ashılıwı múmkin bolǵan, shegaralıq suyultirilgan eritpediń kólemi (vmin).
Shegaralıq konsentraciya (vlim) - áyne reaksiya jardeminde ashılıwı múmkin bolǵan iondı g/sm3 birlikte kórsetilgen minimal konsentraciyası.
Suyultirish shegarası (W) - quramında 1 g anıqlanıwshı ion tutqan, shegaralıq suyultirilǵan eritpeniń kólemi (sm3/g birlikte ańlatıladı ).
Bayqaǵıshlıqtı tórt ólshemi tómendegishe ajıralmas baylanısqan :
m=Slim x vmin x 106= vmin x 106/vlim
Analizni ótkeriw usılı boyınsha
1. Sistematik analiz - gruppa reagentlari tásirinde ionlardı analitik gruppalarǵa ajıratıwǵa tiykarlanǵan. Anıqlawlar ionlar toparı sheńberinde, málim izbe-izlikte alıp barıladı.
2. Kasrli analiz- analiz etiletuǵın eritpeniń ayırım úleslerinen ionlardı arnawlı yamasa selektiv reagentlar menen tikkeley anıqlaw.
3. Tamshı analizi - filtr (xromatografik) qaǵazı yamasa buyım aynasında analiz etiletuǵın eritpe hám reagent tamshılarınıń tásirlesiwine tiykarlanǵan.
4. Xromatografik analiz - qospa quramındaǵı komponentlerdiń qozǵalıwshań faza tásirinde qozǵalmas (statsionar) fazadaǵı háreket tezlikleriniń parqına tiykarlanǵan.
5. Mikrokristalloskopik analiz - ximiyalıq individual elementtıń buyım aynasında payda etken kristallarıniń forması, reńin hám ólshemin mikroskop astinda gúzetıw.