3. Umumiy xavfsizlik talablari Dizelning suv tizimi, vazifasi va chizmasi kirish

Dizel suv tizimi tuzilishi va vazifasi
YOpiq tizimlar germetik bo‘lib, ulardagi bosim atmosfera bosimidan yuqori
bo‘lganida ular suv harorati 100°S dan oshib ketganida ham ishlashi mumkin.
taxminan 0,03 MPa ga teng ortiqcha bosim yopiq hajmdagi suv bug‘lanishi
yordamida hosil qilinishi mumkin. Katta bosimni sun’iy hosil qilinishi va uni shu
tarzda saqlab turilishi kerak. YUqori haroratli sovutish (suv harorati 100°S dan
baland bo‘lganida) o‘zining ba’zi ustuvor jihatlarini ham ko‘rsatdi: suvga issiqlik
yo‘qotilishi kamayib, radiatorlarni sovutish uchun kichikroq yuza talab etiladi. Suv
tizimlarini yuqori harorat yordamida sovutish 2TE116 va TEP70 teplovozlarida
qo‘llangan
Birinchi konturda (qaynoq) suv, parrakli nasos 21 ta’sirida dizel 15 va suvhavo
radiatorlari 7, 26 orasida sirkulyasiyalanib (aylanib), silindrlar vtulkasi,
turbokompressor va gaz chiqarish kollektorlarini sovutadi. Yilning sovuq paytida
dizeldan chiqqan qaynoq suv, kaloriferlar 3 va 16 o‘rnatilgan mashinaist
kabinasini, hamda yoqilg‘ini yoqilg‘i ilitgichda 8 isitish maqsadida foydalaniladi.
Ikkinchi konturda sovugan suv suv-havo radiatorlarida 1, b suv nasosi
yordamida so‘rilib, ikkita ketma-ket ulangan suv-moy issiqlik almashtirgichiga 14,
9, so‘ng nadduv havosi sovutgichiga 20 yo‘llanadi. Isigan suv yana sovutish
qurilmasiga kelib tushadi. Har ikkala kontur chiqarib qo‘yilgan “suv o‘lchash
oynachasi” bo‘lgan umumiy kengaytirish bakiga 10 ega. Suv tizimi – yopiq bo‘lib,
0,05-0,075 MPa ortiqcha bosimga ega. Bosim harorati oshgan suvdan bug‘ ajralib
chiqishi natijasida yuzaga keladi. Tizimda belgilanganidan baland bosim yuzaga
kelmasligi uchun kengaytirish bakida 10 muhofaza bug‘-havo klapani 11
o‘rnatilgan bo‘lib, u bosim 0,075 MPa dan ortib ketganida bug‘-havo
aralashmasining bir qismini atmosferaga chiqarib yuboradi. Muhofaza klapaniga
teskari klapan ham o‘rnatilib, u tizimda 0,004-0,007 MPa gacha vakuum hosil
bo‘lganida ochiladi.
TEP70BS teplovozi suv tizimi sxemasi.
1,b – ikkinchi konturning suv-havo radiatorlari; 2, 4, 9,– ventillar; 3, 16 – kabinani isitish
kaloriferlari; 5 – tizimni qo‘shimcha
ta’minlash uchun qo‘l nasosi; 7 – birinchi konturning suv-havo radiatorlari;