2. konuþmacilar

KONUfiMA MET‹NLER‹

77

26. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Hastal›klar› Kongresi

d-Anjiotensin II infüzyonu

Hem  düflük  reninli  esansiyel  hipertansiyon  (LREH)

hem de IAH de anjiotensin II infüzyonuna karfl› aldos-

teron yan›t› gösterirler. Baflka bir deyiflle IAH da plaz-

ma aldosteron düzeyi ile anjiotensin II aras›nda pozitif

korelasyon varken ASA da negatif korelasyon bulun-

maktad›r.  Padfield  ve  arkadafllar›  IAH’nin  LREH  de

primer aldsoteronizmden daha s›k oldu¤unu iddia et-

mifllerdir. 

Hem ASA da hemde glukokortikodle düzeltilebilen hi-

peraldosteronizmli  hastalarda  normalde  aldosteron

düzeyleri  anjiotensin  II  taraf›ndan  etkilenmezler.  An-

cak  son  zamanlarda  ASA’n›n  bir  alt  tipinde  bulunan

tümör anjiotensin II’ye duyarl›d›r. Bu tümörün preva-

lans› tam olarak bilinmemekle birlikte ASA olgular›n›n

%40’›na ulaflabilece¤i söylenmektedir.

e-Dexametazon bask›lanmas›

Glukokortikoidle  bask›lanabilen  aldosteronizmli  has-

talar renin-anjiotensin-aldosteron aks›n› de¤erlendiren

testlere  ASA’l›  hastalarla  ayn›  yan›t›  verirler.  Bu  iki

olay  ancak  eksojen  glukokortikoide  verdikleri  yan›tla

ayr›labilirler. Gece yar›s› 1 g dexametazon yada sabah

alt›da  verilen  0.5  mg  dexametazondan  sonra  dikey

postürde sabah aldosteron düzeyi’nin 5 ng/ml’nin al-

t›nda  olmas›  glukokortikoidli  hastalar›  ASA  yada

IAH’den  ay›rmada  cut  off  noktas›  olarak  kabul  edil-

mektedir. Dexametazonla bask›lanabilen hiperaldoste-

ronizmde  uzun  dönem  dexametazon  (2  mg/gün/3

hafta)  di¤er  formlar›n  aksine  bask›lanm›fl  renin-anji-

otensin-aldosteron sisteminin düzelmesine, palzma al-

dosteron ve potasyumunun normalleflmesine, kan ba-

s›nc›n›n  düflmesine  ve  zona  glomerulosan›n  anjioten-

sin II’ye yan›t›n›n düzelmesine yol açar. Dexametazon-

la  düzelebilen  hiperaldosteronizmde  dexametazon

supresyon testinin gereklili¤i günümüzde %100 spesi-

fik ve sensitif genetik testlerin gündeme girmesi nede-

niyle önlenmifltir.

8-PR‹MER ALDOSTERON‹ZM‹N TANISINDA

ALDOSTERONDAN DIfiI STERO‹DLER‹N

ÖLÇÜMÜ

a-DOC  ve  18-OH-DOC:  Plazama  DOC  düzeyleri

ASA’l› hastalarda genelde yüksek IAH, GDH ve anjo-

tensin  II-yan›tl›  adenomlarda  genelde  normaldir.  Pri-

mer adranal hiperplazideki düzeyler ASA dakine ben-

zerdir. ‹zole DOC fazlal›¤› primer aldosteronizme kli-

nik ve biyokimyasal olarak çok benzer bri klinik tablo

oluflturabilir.  Bu  tür  hastalar›n  intermitten  primer  al-

dosteronizme sahip olduklar› kabul edilmektedir.

b-Kortikosteron  (Compound  B)  ve  18-OH-B  :  Primer

aldsoteronizmin  tan›s›nda  kortikosteron  ölçümünün

tan›sal de¤eri çok az olmas›na ra¤men 18-OH-B’nin öl-

çümü  tan›sal  de¤ere  sahiptir.  ASA’l›  hastalar  normal

kiflilerden ve IAH’li hastalardan daha yüksek 18-OH-

B’ye  sahiptirler.  Ancak  yinede  günümüzde  ASA  ve

IAH’nin  ayr›m›nda  güvenilirlikleri  çok  fazla  kabul

edilmemektedir.

c-18-Hidroksikortizol  (18-OH-F)  ve  18-Oksokortizol

(18-oxo-F)  :  18-oxo-F  ilk  kez  Ulick  ve  Chu  taraf›ndan

tan›mlanm›fl ve primer aldosteronizmli hastalarda id-

rarda en bulunan serbest steroid oldu¤u gösterilmifltir.

Hem idrarda hemde plazmadaki düzeyleri ASA’l› has-

talarda  normal  kiflilerden  ve  IAH’li  hastalardan  yük-

sektir. GDH’li hastalarda ASA’l›lardan bile yüksek dü-

zeylerde  bulunur.  Normal  anjioensin  II’ye  yan›ts›z

ASA  hastalar›n›n  aksine  anjiotensin  II’ye  yan›tl›  ASA

hastalar›nda  18-OH-F  düzeyleri  yüskek  de¤ildir.  18-

OH-F ve 18-oxo-F ölçümü aras›nda yaral›l›k aç›s›ndan

pek  fark  yoktur.  18-OH-B  düzeylerinin  sekonder  hi-

perladosteronizmde  çok  yüksek  oldu¤u  ak›ldan  ç›ka-

r›lmamal›d›r.

9-ALDOSTERON ÜRET‹M‹N‹N LOKAL‹ZASYONU

a-Adrenal venografi ve adrenal ven

örneklemesi

Adreal ven kateterizasyonu teknik olarak zordur. De-

neyimli bir radyoloji uzman› bile sa¤ adrenal vene gi-

remeyebilir. Ayr›ca özellikel adrenal venografi yap›l›-

yorsa adrenal ven trombozu, kontrast maddenin adre-

nale  extarvazyonu,  adrenal  infarktüs  gibi  komplikas-

yonlar›n önemli bir insidans› oldu¤u da bilinmektedir.

Bu nedenle günümüzde adrenal venografi hemen he-

men kontrendike kabul edilmektedir. Yap›ld›¤› zaman

1 cm’nin üzerindeki tümörlerin tan›namas›nda yararl›

olmakla  birlikte  BT  yada  MRG  ile  de  ayn›  çok  iyi  so-

nuçlar al›nmaktad›r. Baz› yazarlar hala aldsoteron üre-

timinin  lokalizasyonu  için  adreanl  ven  örneklemesini

alt›n standard olarak kabul etmektedirler.Tümörün ol-

du¤u tarafta adrenal venden al›nan kan örne¤inde al-

dosteron  düzeyi  çok  çok  yüksektir,  oysa  karfl›  tarafta

zona glomeruloza bask›lanm›flt›r ve dolay›s›yla bu ta-

raftan al›nan adrenal ven örne¤inde aldosteron düzeyi

periferik  kanda  saptanana  benzer  düzeydedir.Katete-

rin  adreanl  vende  olup  olmad›¤›n›  do¤rulamak  için

hem aldsoteronun hemde kortizolün ölçülmesi yararl›-

d›r. Baz› yazarlar testi do¤rulamak için ACTH vermek-

tedirler. Sa¤ adrenal ven kateterizasyonu daha da zor-

dur.  Sa¤  adrenal  vene  girmek  olanaks›z  olmamakla

birlikte sol adrenal vende ve inferyor vena kava’da al-

dosteron/kortizol oran›n›n ölçümü adrenal adenoma-

n›n  do¤ru  lokalizasyonu  sa¤layabilmektedir.  Do¤ru-

lanm›fl primer aldosteronizmli bir olguda BT de tek ta-

rafl› hipodens nodül varsa ve hasta 40 yafl›n alt›nday-

sa Mayo Klinik cerrahi giriflimi önerirken 40 yafl›n üze-

rindeyse adrenal ven örneklemesi önerilmektedir. Pri-

mer  adrenal  hiperplazili  hastalar  daha  özel  tan›sal

probleme sahiptir. Çünkü BT, MR ve izotop sintigrafi-

---