26
–
bunu açıqlayar və ümmətinə ən mükəmməl şəkildə izah edərdi. Lakin
heç bir Peyğəmbər belə bir şeyi əmr etməmişdir. Peyğəmbər
–
sallallahu
aleyhi və səlləm
–
buyurdu: «Nəfsim əlində olana and olsun ki, sizi
Cənnətə yaxınlaşdıracaq və Cəhənnəmdən uzaqlaşdıracaq hər nə varsa
mütləq onu sizə əmr etdim və sizi Cəhənnəmə yaxınlaşdıracaq, Cənnətdən
uzaqlaşdıracaq hər nə varsa mütləq onu sizə qadağan etdim»
101102
. Alləmə
101
Səhih Silsilə 1803.
102
Belə bir kimsələrin azmalarına səbəb nədir: Şeyx əl-Albani
– rahmətullahi
aleyhi - deyir ki: 1 - Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – ə yalan ihtiva edən
rəvayətlərə və zəif hədislərə güvənmək. Şeyx əl-Albani «İslam Fiqhində Çalğı
Alətləri» adlı kitabında musiqini və çalğı alətlərini halal görən və bu barədə varid
olan hədisləri zəif qəbul edən Zahiri İbn Həzm «Musiqinin Mubah Yoxsa Haram
Olması», İmam Qazali «İhyau Ulumid Din», Yusuf Qardavi «Halal Və Haram»
və s. rəddiyyə etmişdir. 2 – Məqsədlərinə uyğun gəlməyən səhih hədisləri rədd
edərək ağıllarına uyğun olmadıqlarını irəli sürmələri. Qəbr əzabı, Sırat, Mizan,
Allahın axirətdə görülməsini və s. şeyləri inkar edənlər kimi. 3 – Açıq üsulu
buraxaraq Mütəşabih olanlara tabe olmağa yönəlmək. 4 – Şeyxlərini təzimdə çox
irəli gedərək sonda onları haqq etmədikləri səviyyəyə qaldırmaları. Onların həddi
aşanları deyirlər ki, Allahın filankəsdən daha böyük vəlisi yoxdur. Orta halda
olanları isə şeyxlərinin Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ə bərabər
olduğunu, lakin ona vəhy gəlmədiyini deyirlər. Şeyx əl-Albani – rahmətullahi
aleyhi – deyir ki: «Mən bu sözü İbn Qeyyim – rahmətullahi aleyhi - nin
«Məsələtus Səma» 1/161 adlı əsərində oxuyunca müsəlman bir kimsənin belə bir
sözü söylədiyini qəbul etmədim: «Musiqi dinləmək altı və ya yeddi baxımdan
Quranı dinləməkdən Mürid üçün daha faydalıdır». Mən bunu İmam Qazali –
rahmətullahi aleyhi - nin «İhyau Ulumid Din» adlı əsərində 2/298 «Mürid»
kəlməsi olmadan bu ifadəni görənə qədər qəbul etmədim: «Uca Allahın kəlamı
qəti olaraq musiqidən daha fəzilətli olduğuna görə, nə üçün onlar Quran oxuyan
bir kimsənin ətrafında toplanmırlar?». İmam Qazali: «Bunu bil ki, musiqi Qurana
görə vücudu yeddi dəfə daha çox hərəkətə gətirir…». Əbu Həmid əl-Qazali deyir
ki: «Musiqi dinləməyin haram olduğuna dair açıq bir nas olmadığı kimi qiyas da
yoxdur». Digər bir yerdə: «Gözəl səsi dinləməyi nəhy etməyin nə mənası vardır...
Əgər fərdlərin ayrı-ayrı gözəl səsləri haram deyilsə, bu səslərin bir yerdə
toplanaraq səslənməsi də haram deyildir. Çünki mübah olan fərdlər bir yerə
toplandıqda yenə də mübah olur. Təbii ki, musiqinin məzmununa baxmaq
lazımdır. Əgər nəznində haram bir şey varsa haram olur»
102
. Sufilər deyirlər ki:
«Kim xocasına nə üçün deyə soruşarsa xeyir tapmaz». Sufilərin dəvətçiləri: “Kişi
özünü təmamən şeyxinə təslim edəcək və sual verməyəcəkdir. Ona görə də
musiqi dinləməyin Allaha yaxınlıq olduğunu iddia etdilər”. Əbu Talib əl-Məkki
deyir ki: «Bəzi Şeyxlərimiz Cuneydin belə dediyini rəvayət edirlər: Bu sufi
tayfasının üzərinə rəhmət üç halda enər: Yemək anında – çünki acımadıqca
yeməzlər. Zikr anında – çünki o zaman Sıddıq və Peyğəmbərlərin məqamına
27
İbn Həcər Heysəmi
–
rahmətullahi aleyhi -
deyir ki: «Tabur, ud, telli saz,
kamança, santur (kanona bənzər alət) əylənməyi sevən və günahkar
kimsələr tərəfindən bilinən başqa alətlərin hamısı ixtilafsız haramdır.
Bunlarda ixtilaf olduğunu söyləyən xəta etmiş və nəfsi-istəyinə uymuşdur.
Belə ki, bu halı onu kor və kar hala gətirmiş və onu təqvadan
ayırmışdır…»
103
.
«Hər kəs özünə doğru yol aşkar olandan sonra
Peyğəmbərdən üz döndərib möminlərdən qeyrisinin yoluna uyarsa, onu
istədiyi (özünün yönəldiyi) yola yönəldər və Cəhənnəmə varid edərik.
Ora necə də pis yerdir». (ən-Nisa 115). Bu ayədə Allah möminlərin
yolundan çıxaraq başqa yola sapan kimsənin gedəcəyi yerin Cəhənnəm
olduğunu
–
Allah qorusun
–
bildirməkdədir. Müsəlmanların icması haqdır.
O, möminlərin yoludur. Onların icmasına qarşı çıxana ayədə təhdid vardır.
Çünki Peyğəmbər
–
sallallahu aleyhi və səlləm
–
buyurdu: «Allah mənim
ümmətimi sapıqlıqla bir araya gətirməz. Allahın əli cəmaat üzərindədir.
Allahın əli cəmaat üzərindədir. Kim (söz, əməl və etiqad) olaraq
cəmaatdan ayrılarsa Cəhənnəmə doğru ayrılmış olar»
104
.
Yuxarıda söylənilən səhabə, tabiin, ətbəu tabiin və sələfdən və
onlardan sonra gələn alimlərin böyük bir qisminin sözlərindən aydın oldu
ki, onlar çalğı və musiqinin haram olunduğunu icma etmişlər. Heç biri
rüxsət verdiyini söyləmədi, istifadə etmələrini şiddətlə qadağan etdilər və
musiqi alətlərinin qırılmasını əmr etdilər və: Onları qırdığına görə heç bir
təzminat da ödənilməz
105
.
Nə Üçün Musiqi Digər Günahlar Arasında Münafiqliyi Yetişdirir?
–
İbn Qeyyim
–
rahmətullahi aleyhi - daha öncə keçən İbn Məsud
–
radıyallahu anhu
–
nun: «Yağış bitkiləri böyüdüb yetişdirdiyi kimi musiqi
də qəlbdə münafiqliyi yetişdirir»
106
hədisini açıqlayarkən deyir: «Əgər
ulaşırlar. Bir də qulaq asmaq anında – çünki sevgi ilə dinləyərlər və haqqı
müşahidə edərər»
102
. 5 – Dəlilləri lazım olan yerlərdən uzaqlaşdıraraq təhrif
etmək. Məs: Dəlil hər hansı bir məsələ barədə varid olmuş ikən onu bir başqa
mövzuya yönəldərək hər iki məsələnin eyni olduğunu deməklə dəlilləri təhrif
etmək. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Nəfsim əlində olana
and olsun ki, əgər Musa – əleyhissəllam – sağ olsaydı o da mənə tabe olmaqdan
başqa bir şey etməzdi» Əgər Kəlimullah olan Musa – əleyhissəllam – kimi bir
kimsə, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ə tabe olmaqdan başqa bir şey
etməyəcəksə bizlərin Allah və Rəsulundan başqasına tabe olmağımız doğru
olurmu? Səhih Silsilə 3207, İrva 1589, «İslam Fiqhində Çalğı Alətləri».
103
Kəffur Ruai ən Muharrəmatil Lehvi vəs Səma s. 124.
104
əl-Albani «Səhihul Sünnən Əbu Davud».
105
Həllal «Əmr bil Məruf və Nəhyi anil Munkər» 172.
106
İbn Əbi Dünya «Zəmmul Məlahi».