1. Mikroprotsessor xotirasi Mikroprotsessorning interfeys qismi

Registrlar turlari va tasnifi. 
Tezkor xotiraning yacheykalari bilan 
birgalikda qisqa vaqtli tezkor ma’lumotlarni registrlarda saqlash ham mumkin. 
Registrlar protsessor tarkibiga kiradi va dasturlash orqali ularga murojaat o‘rnatilishi 
mumkin.
Registlarga murojaat xotira yacheykalariga nisbatan tezroq bajariladi, shuning 
uchun registrlarni ishlatish dastur ishini sezilarli darajada tezlashtiradi. Intel 
firmasining protsessorlarida registrlar 2 guruxga bo‘linadi: sistemali va amaliy 
maqsadga yo‘naltirilgan. Quyida foydalanuvchiga mo‘ljallangan amaliy maqsadga 
yo‘naltirilgan registrlarni ko‘rib chiqamiz.
Registr guruhlari tasnifi.
Registr o‘zining strukturaviy tuzilishiga ko‘ra 8 
razryadli, 16 razryadli, 32 razryadli bo‘ladi. Registrlarni quyidagi guruhlarga bo‘lish 
mumkin:
1)
Umumiy foydalanishga mo‘ljallangan registrlar
2)
Segment registrlar
3)
Flag registrlar
4)
Buyruq registrlar
5)
Soprotsessor registrlari
6)
MMX kengaytmali butun sonli registrlar
7)
MMX kengaytmali o‘nlik nuqtasi siljuvchan sonlar bilan ishlovchi registrlar
Umumiy foydalanishga muljallangan registrlar 8 ta

EAX/AX/AH/AL - akkumlyator

EBX/BX/BH/BL - baza registr

ECX/CX/CH/CL - hisobchi registr

EDX/DX/DH/DL - ma’lumotlar registr

SI/ESI - manba indeksi

DI/EDI - qabul qiluvchi indeks

BP/EBP - baza ko‘rsatgichi

SP/ESP - stek ko‘rsatgich
Segment registrlar asosan 6 ta shulardan 3 tasi asosiy, 3 tasi yordamchi, qo‘shimcha

SS - stek segmenti

---


CS - kod segmenti

DS - ma’lumotlar segmenti
Qo‘shimchalar: ES,FS,GS-qo‘shimcha segment registri
Flag registry. Flag registri 1 ta, undagi har bir razryad ma’lum bir vazifani 
bajarishga mo‘ljallangan. Shunga kura flag razryadlarini 2 guruhga bo‘lish mumkin
1)
Holat flaglari
2)
Boshqarish flaglari
Holat flagiga quyidagilar kiradi: 
00 – razryad CF - o‘tkazish flagi
02– razryad PF-qiymatning juftligini tekshiradi
04– razryad AF-qo‘shimcha o‘tkazish flagi
06– razryad ZF-nol flag
07– razryad SF-ishora flagi
11– razryad OF-to‘lib-toshish flagi
12-13 – razryadlar IOPL-kiritish chikarish darajasini belgilash flagi
14– razryad NT-masala berilishi flagi
Boshqarish flaglari 
08– razryad TF-qopqon flagi
09– razryad IF-uzulishlar flagi
10– razryad DF-yo‘nalish flagi
16– razryad RF-yangilash flagi
17– razryad VM-vertual rejim flagi
18– razryad AC-taqqoslashni nazorat qilish flagi
19– razryad VIF-uzulishning virtual flagi
20– razryad VIP-koldirilgan uzulishlar flagi
21– razryad ID-protsessorni identifikatsiyasini qo‘llash
Buyruq registri 1 ta bo‘lib, uning vazifasi navbatdagi bajariladigan buyruqni saqlash
.