|
Yanvar boshlang`ich sinflarda matematika o`qitishning maqsadlari va vazifalariboshlang-ich-sinflarda-matematika-o-qitishning-maqsadlari-va-vazifalariGeometrik
materiyalani asosan o`quvchilarni eng sodda geometrik figuralar bilan tanishtirish,
ularning fazoviy tasavvurlarini o`stirish, shuningdek arifmetik qonuniyatlarni, bog`lanishlarni Ko`rsatmali
konkreti illyustratsiyalash maqsadlariga xizmat qiladi. 1- sinfdan boshlab to`g`ri chiziq, siniq chiziq,
kesmalar ko`pburchaklar, ularning elementlari, to`g`ri burchak, kvadrat kabi geometrik figuralarni
o`rganiladi. O`quvchilar bu geometrik figuralarni tasavvur qila olishi, ularni atashni va katak qog`ozga
sodda yasashlarni o`rganib olishlari kerak. Bundan tashqari, ular kesma, siniq chiziq uzunligini,
ko`pburchak perimetrinii, to`g`ri to`rtburchak, kvadratning yuzini (Paletka yordamida) topish malakasini
egallab olishlari kerak[23].
Arifmetik, algebraik, geometrik materialni o`rganish bilan uzviy ravishda o`quvchilarni asosiy
miqdorlar – uzunlik, vaqt, massa, yuza, baho, hajm, tezlik bilan tanishtirish, shuningdek, bu miqdorlarning
o`lchov birliklari, har xil o`lchov asboblari yordamida o`lchash usullari bilan tanishtiriladi. Ismli sonlar
ustida amallar ismsiz sonlar ustida amallar bajarish bilan bir vaqtda bajariladi, chunki ikkala hol asosida
ham 10 li sanoq sistemasi yotadi[24].
Masalalar yechish yordamida arifmetik amallarning, amallar xossalarining, amallar natijalari bilan
komponentalari orasidagi bog`lanishlarning mazmuni ochiladi.
1 sinfda qo`shish va ayirishga doir matnli masalalar real predmetlar yoki ularning tasvirlari ustida
amaliy ishlarni bajarishga tayangan holda qaraladi.
Predmetlarni sanash natijasida javob olinadi. +, -, = ishoralari kiritilgandan keyin masalani yechimi
tenglik ko`rinishda bajariladi[25].
Oldin sodda masalalar o`rganilib, asta – sekin murakkab masalalarga o`tiladi.
O`quvchilar masala matnni mustaqil o`qishni, uning sharti va savolini tushunishni, ma'lum va
noma'lum miqdorlarni ajrata olishni, masala shartini qisqa yozishni, uni rasm yoki chizma bilan
illyustratsiyalashni, yechish reja tuzishni, zarur amallarni tanlashni, hisoblashni bajarishni, yechimni
tyekshirishni va javobni yozishni o`rganib olishlari kerak[26].
Shunday qilib, masalalar matematikani turmush bilan bog`lab o`rganish vositasi, matematik
tushunchalarning har xil tomonlarini ochib beradigan turli hayotiy-iqtisodiy vaziyatlar bilan ta'minlovchi
matematik bilimlarning tadbiq qilinish doirasidan iboratdir. Bundan tashqari, masalalar yechish jarayonida
o`quvchilar turmushda zarur bo`ladigan amaliy o`quv, malaka va ko`nikmalarni egallaydilar, foydali faktlar
bilan tanishadilar[27].
|
|
|