24
Oliquriyanın medikamentoz müalicəsi
İlk növbədə oliqoanuriyanın
U
prerenal
U
səbəbləri aradan götürülür:
AT 170/110 mm c.süt.-dan artıq olduqda – hipotenziv
terapiya, AT 70/40 mm c. süt.-dan aşağı olduqda – arterial
təzyiqi 100/60 mm c. süt.-dan aşağı olmayan səviyyədə
saxlamaq (dopamin infuziyası daxil edilməklə)
6%-li hidroksietilnişasta (pentastarch, hetastarch) daxil
edilməklə infuzion terapiya, 30 ml/kq
Aminofillin 240-480 mq V/D.
Furosemid (Furosemide) 20-200 mq V/D
U
Postrenal (mexaniki)
U
oliquriya cərrahi korreksiya tələb edir.
Doğuş oliquriyanın postrenal səbəbləri aradan qaldırıldıqdan sonra
başa çatdırılır.
Kəskin böyrək çatışmazlığının
U
renal formasında
U
(kəskin kanalcıq
nekrozu) intensiv terapiyaya aiddir:
►
Doğuş
►
İnfuziyanın məhdudlaşdırılması – 10 ml/kq/gün + itirilmiş maye
(diurez, mədə zondu, drenaj vasitəsilə xaric olan maye)
►
Spazmolitiklər: aminofillin 240-480 mq, drotaverin 6 ml/gün (C)
►
Kiçik molekullu heparinlər: enoksaparin, nadroparin 0,6 ml/gün
(В)
►
Kalsium (qlükonat və ya xlorid) 10%-li məhlul 10-20 ml –
hiperkaliemiya (7,5 mekv/l-dən çox) müşahidə olunduqda
►
Natrium-bikarbonat (Sodium bicarbonate) – bikarbonatın
səviyyəsi 15 mmol/l və arterial qanda pH 7,2-dən az olduqda
►
H
B
2
B
-histamin blokatoru: Famotidin (Famotidine)
►
Proteazaların inhibitorları: aprotinin (kontrikal, qordoks, trasilol)
►
Göstəriş olduqda antibakterial terapiya (aminoqlikozidlər əks-
göstərişdir)
►
Enteral nutritiv qidalanma 500 ml/gün həcminədək
►
Kəskin böyrək çatışmazlığının renal forması zamanı diuretiklər
müalicə üçün istifadə edilməməlidir (B)
Oliqoanuriyanın prerenal və postrenal səbəbləri istisna edildikdə
– 2-3 gün ərzində konservativ terapiyanın aparılması.
Ultrafiltrasiyaya və hemofiltrasiyaya göstəriş – hiperhidratasiya
əlamətləri.
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
25
Hemodializə
mütləq göstərişlər:
►
Uremiyanın klinik təzahürləri, dərin hipervolemiya,
hiperkaliemiya, asidoz
►
GFR (qlomerulyar filtrasiyanın sürəti) 8-10 ml/dəq. az olduqda
(C)
►
Sidik cövhərinin səviyyəsinin yüksəlməsi 30 mmol/l-dən artıq
►
Kreatininin səviyyəsinin yüksəlməsi – 500 mkmol/l-dən
yüksək
►
Hiperkaliemiya – 6,5 mekv/l-dən çox
►
Başqa üsulların effektiv olmadığı hiperhidratasiya
►
Dərman intoksikasiyası
►
Ağır asidoz
►
Perikardit.
Kəskin tənəffüs çatışmazlığı
Ağır preeklampsiyaların bazis müalicəsinə əlavə
1.
Əlavə laborator müayinələr: TQM, arterial və venoz
qanda qazlar
(mümkün olduqda)
2.
Əlavə instrumental müayinələr: ağciyərlərin rentgenoqrafiyası,
EKQ
3.
BRDS və ağciyərlərin alveolyar ödemi zamanı ASV rejimi:
CMV PEEP ilə FiO
B
2
B
0,3-1,0
4.
Təcili olaraq hamiləliyin sona çatdırılması.
Ağır preeklampsiya və eklampsiya zamanı ASV-yə göstərişlər:
►
koma;
►
beyinə qansızma;
►
koaqulopatik qanaxma ilə müşayiət olma;
►
şokla müşayiət olma – (hemorragik, septik, anafilaktik və s.);
►
ağciyərlərin alveolyar ödemi.
BRDS və ağciyərlərin alveolyar ödemi zamanı medikamentoz
terapiya:
►
İnfuziyanın həcminin 400 ml-ə qədər məhdudlaşdırılması
►
Nitroqliserin (Nitroglycerin) və ya natrium-nitroprussid
infuziyası V/D damcı üsulu ilə və ya aşağı sürətlə yalnız
ağciyərlərin alveolyar ödeminin qarşısının alındığı vaxt
►
Aminofillin 240-480-960 mq V/D
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
26
►
Furosemid 100-200 mq V/D, 10 dəqiqə ərzində gözlənilən effekt
alınmazsa,
təkrar yeridilmə (C)
►
Prednizolon (Prednisolone) 600-1000 mq V/D
►
AT 100/70 mm c.s.-dan az olduqda – dopamin (Dopamine) 3-5
mkq/kq dəqiqə V/D
►
Doğuşdan sonra spontan tənəffüsə keçirməyə göstərişlər:
Huşun bərpa olunması
Arterial təzyiqin sabitləşməsi (150/100 mm c.süt.-dan aşağı)
Diurez 50 ml/saat-dan artıq
Hemoqlobin 80 q/l-dən artıq
BRDS – müsbət dinamika
Qanaxma qeyd olunmur
pO
B
2
B
80 mm c.süt.-dan artıq
pCO
B
2
B
30-40 mm c.süt.
Kəskin qaraciyər çatışmazlığı
Bazis terapiyaya əlavə:
1.
Cərrahın, həkim-infeksionistin, qastroenteroloqun konsultasiyası
2.
Əlavə instrumental müayinələr:
Qaraciyərin və öd yollarının USM-i
Qaraciyərin maqnit-rezonans tomoqrafiyası və ya kompüter
tomoqrafiyası (mümkün olduqda)
3.
Əlavə laborator müayinələr:
bilirubin və onun fraksiyaları
sidik cövhəri və kreatinin
hemostaz sisteminin parametrləri (protrombin indeksi,
fibrinogen, trombositlər, antirombin-3, fibrinoliz)
ümumi zülal və onun fraksiyaları
qanda şəkər, amilaza
plazmanın və sidiyin osmolyarlığı
plazmanın elektrolitləri (kalium, natrium, xlor, kalsium,
fosfor)
plazmada və sidikdə sərbəst hemoqlobin
ALT, AST, QF, LDH, KFK
Hepatit viruslarının daşıyıcılığının müəyyən olunması (A, B,
C, D, E, F, G) (mümkün olduqda)
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.