Universiteti ro’yxatga olindi №

Kurs ishining dolzarbligi:   Rossiyaning Markaziy Osiyo bilan iqtisodiy aloqalari 19-asrning birinchi yarmida sezilarli darajada rivojlana boshladi. Asr boshlarida Oʻrta Osiyoning Rossiya bilan tashqi savdo aylanmasi 3 million rublni, XIX asr oʻrtalarida esa 25,5 million rublni tashkil etdi. Binobarin, Markaziy Osiyo XIX asrning 60-yillariga kelib. iqtisodiy rivojlanish turiga ko'ra, rus kapitalistlari mustamlakaga aylantirmoqchi bo'lgan hudud, chunki u Rossiya sanoati uchun muhim xom ashyo manbai va tovarlar bozori edi. Oʻrta Osiyoga nafaqat rus podsholigi, balki boshqa mamlakatlar: Angliya, Xitoy va ularning qoʻshnilari – Afgʻoniston, Eron (ularning tayanchi Angliya va baʼzan Turkiya boʻlgan) harbiy daʼvolar obyekti boʻlgan. Chor Rossiyasining asosiy dushmani Angliya edi. 1860-yillarda Oʻrta Osiyo xonliklariga qarshi hal qiluvchi hujum boshlandi. 1867 yilga kelib O'rta Osiyoning ulkan hududlari Rossiya imperiyasi tarkibiga kiritildi. 
1867 yil 11 iyulda qabul qilingan qonunni yaratish.  XVIII asr oxiri va XIX asr boshlarida buyuk Temur saltanatini uch tarqoq o`zbek xonligi o`zida gavdalantirdi. Podsho Rossiyasi O`rta Osiyo mintaqasiga ko`z olaytirib, bu yerdagi mavjud xonliklar haqida keng ko`lamda josuslik ma`lumotlarini to`play boshladi. Bu holat «Moskva savdo kompaniyasi» deb atalgan tashkilotning vakili Antoni Jenkinson boshchiligidagi elchilarning faoliyatida yaqqol namoyom bo`ldi. Antoni Jenkinson Richard va Robert Jonsonlar bilan birgalikda 1558 yilning aprelidan to 1559 yilning 2 sentabrigacha Buxoroda bo`ldi, u yerda Abdullaxon II bilan uchrashdi. Shayboniylar sulolasining salohiyatli va mashhur vakillaridan hisoblangan Abdullaxon rus podshosining elchisi bilan bo`lgan suhbatda Rossiya, Angliya va Turkiya davlatlarining harbiy qudrati, qurol-aslahasi haqida ma`lumot olishga qiziqqan bo`lsa, Jenkinson va uning hamroxlari Buxoroning iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy ahvoli va xalqaro aloqalari haqida imkon qadar ko`proq ma`lumot to`plashga intiladilar. Rossiya ma`muriyatining ko`rsatmasiga binoan Sibirda joylashtirilgan rus harbiy qismlari XIX asr 30-yillarida Qo`qon xonligi tomonidan Sarisuv daryosi va Ulutovda qurilgan harbiy qo`rg`onlarni buzib tashladi, ustalik bilan Sharq tomondan Qo`qon xonligi hududlariga suqulib kirishini esa davom ettiradi. Shuningdek, Rossiyaning xonliklarga tazyiqi g`arbdan-Orenburg tomondan ham kuchayib bordi. O`rta Osiyoni qo`lga kiritish uchun dastlab «qozoq dashtlar»ini istilo qilish zarur degan Pyotr I ning vasiyatiga izchil amal qilgan Rossiya imperiyasi qozoq dashtlarida qurgan harbiy istehkom vositasida asta-sekin Xiva hududiga yaqinlashmokda edi. Imperiya siyosatini amalga oshirishda muhim rol o`ynagan Orenburg general- gubernatori Vasiliy Perovskiy Xiva xonligini tiz cho`ktirishga kirishdi. U katta qo`shin bilan 1839 yilda Xiva ustiga yurish boshladi.